در فقه اسلامی با استناد به آیات قرآن و روایات، برخی زمانها و مکانها دارای حرمت ویژه­ ای هستند که ارتکاب جنایت در آنها، نشانه حرمت شکنی دانسته شده است. از این رو در مجازات مرتکبان جنایت قتل، شدّت بیشتری اعمال و در صورتی که به پرداخت دیه به اولیای دم حکم شود، میزان ثلث دیه کامل به عنوان تشدید یا تغلیظ، به دیه پرداختی اضافه می­ شود. بحث جمع دو سبب تغلیظ و حکم آن در میزان تغلیظ، از مواردی است که فقه...

به دلیل پذیرش اصل شخصی بودن مجازات‌ها، فوت متهم یا محکوم‌علیه موجب سقوط مجازات می‌شود. با این حال در مورد قاتل عمد، پرداخت دیه محل اختلاف است. از یک سو، تبدیل قصاص به دیه، به موافقت جانی منوط است که طبعاً با مرگ وی امکان مطالبۀ دیه نخواهد بود و از سوی دیگر، ادله‌ای که از هدر نبودن خون مسلمان سخن می‌گویند، مقتضی آن است که با مرگ قاتل، دیه از اموال وی پرداخت شود. روشن نبودن آرای فقهی در مسئله، موج...

تلقیح نطفه در رحم مصنوعی و یا رحم زنی که نسبت به صاحب نطفه بیگانه است از مباحثی است که امروزه در حوزه فقه اسلامی مطرح است جناب آقای مومن در کتابی تحت عنوان کامات سدیده فی مسائل جدیده طی مقاله ای به بحث پیرامون صور مختلف این موضوع پرداخته است . نویسنده این مقاله ضمن بیان سه فرض عمده در این مساله نظریه این فقیه محترم را از مبانی و روش استدلال به نقد کشیده است

هم در قرآن و هم در «عهدجدید» به کیفیت آفرینش عیسی (ع) اشاره شده است و در هر دو، انعقاد نطفه عیسی مسیح از مریم و روح القدس ممکن شمرده می شود، اما شیوه وقوع این امر و آفرینش عیسی در این دو کتاب اندکی متفاوت است. در عهدجدید نهایی ترین توضیح، سایه افکندن قوّت حضرت اعلی، پس از آمدن روح القدس بر مریم است و به این ترتیب، خدا به عنوان پدر عیسی معرفی می شود. در انجیل یوحنا نیز عیسی کلمه، و البته کلمه خدا...

افراد در هنگام خواب ممکن است افعالی را مرتکب شوند که در قانون جرم تلقی می­ شود. مسلّم است که در چنین حالتی قوه تمییز و اراده فرد مختل شده است و فرد قادر به تشخیص یا کنترل اعمال خود نیست، از این رو باید مسئولیت کیفری را از چنین فردی نفی کرد. این عدم مسئولیت در باب حدود، تعزیرات و قصاص واضح است و جای بحث زیادی ندارد، لیکن در مورد پرداخت دیه، چهار نظر عمده موجود است: اول اینکه پرداخت دیه بر عهده خو...

افراد در هنگام خواب ممکن است افعالی را مرتکب شوند که در قانون جرم تلقی می‌‌شود. مسلّم است که در چنین حالتی قوه تمییز و اراده فرد مختل شده است و فرد قادر به تشخیص یا کنترل اعمال خود نیست، از این رو باید مسئولیت کیفری را از چنین فردی نفی کرد. این عدم مسئولیت در باب حدود، تعزیرات و قصاص واضح است و جای بحث زیادی ندارد، لیکن در مورد پرداخت دیه، چهار نظر عمده موجود است: اول اینکه پرداخت دیه بر عهده خو...

در عصر کنونی باتوجه به رشد روز افزون انواع بیمه‌ها  هر روز خطرات جدیدی تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد. دراین‌میان خطر مسئولیت افراد نسبت به دیه که به عنوان یک حکم  منصوص شرعی شناخته می‌شود، توسط مؤسسات بیمه مورد پوشش قرار می‌گیرد. به همین جهت لازم است تبیین شود که از دیدگاه شرع، دیه چه ماهیتی دارد و هدف از انواع بیمه چیست تا در نهایت روشن شود آیا از نظر فقهی حقوقی می‌توان بیمة دیه را در قالب بی...

یکی از مباحث قابل توجه در حقوق اسلامی، مسئله عاقله و مسئولیت آن در پرداخت دیه است. عاقله از ماده عقل به معنای منع و بازداشتن است و در اصطلاح به افرادی می‌گویند که بار پرداخت  دیه را به جای جانی بر عهده می‌گیرند و این افراد بستگان ذکور نسبی پدر و مادری، یا پدری به ترتیب طبقات ارث به طوری که همه کسانی که حین الفوت می‌تواند ارث ببرند به صورت مساوی عهده دار پرداخت دیه خواهند بود. ضمان یا مسئولیت ع...

 اشکالات وارده بر دیه زنان از دیدگاه قرآن مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. فمینیزم در لغت »اعتقاد به تساوى حقوق زن و مرد« و در اصطلاح تعریف‌هاى بسیارى دارد. فرودستى زنان از گذشته‌اى دور در شمار باورهاى مسلم مردان قرار داشت. در متون مقدس و آثار فلاسفه نیز نشانه‌هاى روشنى از فرودستى زنان دیده مى‌شود. حرکت‌ها و فعالیت‌هاى علمى و اجتماعى از قرن شانزدهم و هفدهم در برابر زن ستیزى آغاز شد. جنبش فمینیس...