در این نوشته تلاش می کنیم تا ضمن بررسی جایگاه و حجّیّت عقل و توجه به عقل عملی در اندیشۀ سیاسی، نقش آن را در دگرگونی فقه سیاسی با تأکید بر دورۀ معاصر بررسی کنیم. سؤال اصلی آن است که نقش عقل در تحوّل فقه سیاسی شیعه چیست؟ و پاسخ آن است که عقل در تحوّل فقه سیاسی شیعه با توجه به روش خردورزانۀ اجتهاد و حجّیّت عقل در عرض دیگر منابع استنباط و کارکردهای آن در داوری نسبت به متون، گذر از ظواهر، کشف و تفسیر روزآ...

در این نوشته تلاش می کنیم تا ضمن بررسی جایگاه و حجّیّت عقل و توجه به عقل عملی در اندیشۀ سیاسی، نقش آن را در دگرگونی فقه سیاسی با تأکید بر دورۀ معاصر بررسی کنیم. سؤال اصلی آن است که نقش عقل در تحوّل فقه سیاسی شیعه چیست؟ و پاسخ آن است که عقل در تحوّل فقه سیاسی شیعه با توجه به روش خردورزانۀ اجتهاد و حجّیّت عقل در عرض دیگر منابع استنباط و کارکردهای آن در داوری نسبت به متون، گذر از ظواهر، کشف و تفسیر روزآ...

قصیده اولین قالب شعری است که شاعران ایرانی در آن به طبع آزمایی پرداخته­اند. علی­رغم فراز و فرودها، تا عصر مشروطه این قالب (در کنار غزل و مثنوی) همواره قالبی هنجار و مشروع بوده است؛ تا اینکه با ظهور طلیعۀ تجدد و انقلاب مشروطیت به ناگاه قصیده و درونمایۀ اصلی­اش، مدح، با انتقادات تندی از سوی روشنفکران و شاعران این دوره چون آقاخان کرمانی، آخوندزاده، تقی رفعت و... مواجه گردید و یکباره به قالبی ناهنج...

ژانر جنایی/کارآگاهی یکی از ژانرهای ادبی­ای است که می­توان پیدایش آن را به گفتمان مدرن نسبت داده، از ارتباط این دو با یکدیگر سخن گفت چرا که میان عناصر اصلی داستان­های جنایی/کارآگاهی (کارآگاه، توجه به جزئیات و ...) با گفتمان مدرن و نظام معرفت شناسی آن ، تجربه­گرایی (پوزیتیویسم)، ارتباط معناداری وجود دارد تا آنجا که می­توان  این ژانر ادبی و عناصر آن را انعکاس دهندۀ گفتمان مدرن و نظام معرفت شناختی ...

صورخیال از بنیادی¬ترین عناصر حیات بخش و زیبایی آفرین شعر و یکی از عوامل مهم شاعرانگی است، که مباحث علم بیان «تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه» را در بر می¬گیرد، از چنان اهمیتی برخوردار است که از عناصر آن¬ به عنوان جوهرۀ شعر و محک و معیاری برای سنجش آثار ادبی یاد می¬کنند. اهمیت این موضوع در شعر مشفق کاشانی، که از شاعران دورۀ معاصر و جزو شاعران غزلسرای نئوکلاسیک است، دارای تنوع و جذابیتی خاص است. او ...

گسترة زبان و ادب فارسی تنها به کشور ایران محدود نمی‌‌‌‌‌‌‌‌شود. چه‌‌‌‌بسا شاعران پارسی‌‌‌‌‌‌‌‌گویی که در دیگر کشور‌‌‌‌‌‌‌‌های فارسی‌‌‌‌‌‌‌‌زبان جهان، هنوز دل به این زبان شیرین بسته و آتش شوق سرایش اشعار ناب فارسی از وجودشان زبانه می‌‌‌‌‌‌‌‌کشد. خلیل‌‌‌‌‌‌‌‌الله خلیلی از‌‌‌‌جمله شاعران برجستة دورۀ معاصر افغانستان است که عشق و علاقه‌‌‌‌‌‌‌‌مندی وی به زبان فارسی، همواره او را به سرودن اشعار زیبا و...

تاد لاوسن از خاورشناسان معاصر، در مقالۀ هرمنوتیک تفسیر پیشامدرن اسلامی و شیعی تلاش دارد گونه‌ها و تطور تاریخی رخ‌داده در هرمنوتیک تفسیر شیعۀ دوازده امامی را توصیف و ارزیابی کند. بر پایۀ این مقاله تفسیر امامیه از پدیداری تا دورۀ معاصر چهار گونه هرمنوتیک ولایت‌محور، مصالحه، عرفانی – باطنی (ناشنوایی هرمنوتیکی) و فلسفی – ولایی را گذرانیده است؛ چرخش هرمنوتیکی شیعه از امام به مفسر در تبیین قرآن و عجی...

این مقاله که پژوهشی دربارۀ افکار تربیتی مردمان ایرانی و مشکلات تطبیق آن در تاجیکستان است، در سه بخش شامل مشکلات تعلیم و تربیت در نظام افکار پداگوژی متفکران قرون وسطی، تطبیق عملی افکار پداگوژی متفکران ایرانی در پداگوژی معاصر ملی، و میراث بری افکار پداگوژی به عنوان واقعیت رشد فرهنگی و تاریخی جامعۀ انسانی به نگارش درآمده است. در بخش اول نگارنده با تأکید بر اینکه تربیت انسان کامل در پداگوژی معاصر ت...

مطالعه و بررسی اسطوره‏ها یکی از راه‏های شناخت فرهنگ، اندیشه، باورها و اعتقادات، و تاریخ تمدن ملّت‏ها است؛ علاوه بر این، این بررسی‏ها دسترسی به ریشة برخی از آداب و الگوهایی را که هنوز در زندگی بشر کارکرد دارند، امکان‏پذیر می‏سازد. برخی از نویسندگان و شاعران در دورۀ معاصر نیز اسطوره‏ها را به منظور القای پیام، دست‏مایۀ کار خود قرار داده‏اند؛ چراکه این کار موجبِ نفوذ، غنا و هویت اثر خواهدگشت. در این ...

یکی از ملاکهای مهم ارزیابی یک جامعه، توجه و یا عدم توجه به زنان و حضور آنها در عرصه های مختلف اجتماعی است. تا جایی که توجه به زن از عوامل ترقی و عدم توجه به او در جامعه، دیدگاهی غیر مترقی و از علل عقب ماندگی محسوب می شود. در ادوار مختلف زندگی بشر به اهمیت نقش زنان در کنار مردان کمتر پرداخته شده است. در قرون میانی اسلام با ورود مغولان تا حدودی وضعیت زنان دگرگون شد و آنان توانستند تا اندازه ای آز...