ترجمۀ تفسیر طبری، فراهم آمده در زمان سامانیان، قدیمی ترین ترجمۀ فارسی قرآن و از قدیمی ترین کتب نثر فارسی است. بررسی ویژگیهای نثر این کتاب که مطابق با نثر معیار آن روز و دور از حالت روایی و شاعرانه است، می تواند به خوبی بیانگر زبان نثر اوایل دورۀ فارسی دری باشد. در این مقاله ما به بررسی شش ویژگی افعال متعدّی، پیشوند در فعل، مجهول و انواع آن، صیغۀ دعایی، لازم یک شخصه و استعمال افعال متروک و مستعمل...

این مقاله تلاش دارد تا با گذر از محتوا ، نثر و معرّفی آثار متون کهن، به قواعد و ویژگی های موجود در معرفی شهرها بپردازد . در این راستا ده شهر از عصر سامانی در تمدن اسلامی ایران انتخاب شده، آثار و منابع مورد بررسی با توجه به ساختار و طرح پژوهشی درپنج عنوان طبقه بندی شده است. معرّفی شهرها ، به ترتیب از “ اقلیم و شهر ” شروع شده و به “ شهر و فرهنگ ” خاتمه یافته است . موضوعات مقاله با توجه به بستر مطال...

تبخیروتعرقگیاهمرجع (etref) بهروشمستقیم(لایسیمتری)ویابه طورغیرمستقیم (مدل هایریاضی) تعیین می شود. در اینتحقیق تبخیر و تعرق محاسبه شدهاز با چند مدل ریاضی و سند ملی آب بانتایجیک لایسیمترزهکش دارکشت شدهبایونجهدر دشت شهرکرد ارزیابی شده است. داده های تبخیر و تعرق برای یکدورهزمانیششماهه به صورت روزانه تهیه شده اند.به منظورارزیابیو انتخاب مناسب ترین مدلبرآوردتبخیروتعرقاز شاخص های آماری r2،nrmse، mae، m...

تبخیر و تعرق یکی از مهمترین پارامترهایی است که دانستن آن برای برآورد آب مصرفی گیاه و طراحی سیستم­ های آبیاری ضروری است. ترکیب مدل های برآورد تبخیر و تعرق مرجع و داده­ های حاصل از تصاویر ماهواره ­ای امکان بررسی تغییرات مکانی این متغیر را در سطوح گسترده و وسیع فراهم می­ کند. در این پژوهش، چهار مدل تجربی هارگریوز-سامانی و بلانی-کریدل، تورک و لینیاکر که وابسته به داده­ های دمای هوا هستند، با ورودی ...

تابش خورشیدی یکی از عوامل ضروری در برنامه ریزی آبیاری، چرخه هیدرولوژیکی، مدل های شبیه ساز عملکرد گیاه و برآورد تبخیر-تعرق مرجع می باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی دقت مدل های برآورد تابش خورشیدی و تأثیر آنها بر تبخیر-تعرق مرجع می­باشد. برای این منظور از داده­های هواشناسی چهار ایستگاه سینوپتیک ارومیه، تکاب، سلماس و مهاباد در غرب حوضه آبریز دریاچه ارومیه در مقیاس روزانه استفاده گردید. تابش خورشیدی توس...

طبقات اجتماعی، به عنوان واقعیتی عینی و ملموس در طول تاریخ، همواره مورد توجه متفکران و اندیشمندان بوده است که برخی از آن ها به تبیین قشربندی و برخی شاخص های آن را در آثار خود منعکس ساخته اند. یکی از این دوره های تاریخی، دوره سامانیان است. سامانیان به عنوان یک نظام قدرتمند توانستند یکپارچگی، وحدت ملی و فرهنگی خاصی در بین ایرانیان به وجود آورند و به شیوه هایی مدبرانه حکومت کنند و بزرگترین رنسانس ف...

در جوامعی که مذهب نقش مهمی را ایفا می کند روابط با عناصر مذهبی و گروههای مختلف دینی و مذهبی تاثیر بسیاری در همه ارکان جامعه و به ویژه سیاست و عملکرد سیاستمداران، امنیت قلمرو و پیشرفت فرهنگی جامعه دارد. بنابراین بررسی مذهب به عنوان یکی از شاخصه های فرهنگی و تاثیر آن در جامعه امری ضروری است. این پژوهش بر این فرضیه استوار است که سامانیان با به کارگیری سیاست مدارا با دیگر ادیان و مذاهب و دوری از تن...

در بخش اول این پایان نامه به بررسی اوضاع سیاسی، از جمله چگونگی پیدایش سلسه پادشاهی سامانی، مدت زمامداری امیران آن ، عوامل سقوط و محدوده قلمرو آنان پرداخته شده است. در فصل دوم که در باره اوضاع اجتماعی آن دیار است ، وضعیت طبقات جامعه، بردگان و غلامان و آداب و رسوم این محیط را مورد بحث قرار داده است. در فصل اوضاع فرهنگی از عوامل گسترش علوم و انواع شاخه های آن و نیز از زبان رسمی و ادبی سخن گفته شده...

یکی از ملاکهای مهم ارزیابی یک جامعه، توجه و یا عدم توجه به زنان و حضور آنها در عرصه های مختلف اجتماعی است. تا جایی که توجه به زن از عوامل ترقی و عدم توجه به او در جامعه، دیدگاهی غیر مترقی و از علل عقب ماندگی محسوب می شود. در ادوار مختلف زندگی بشر به اهمیت نقش زنان در کنار مردان کمتر پرداخته شده است. در قرون میانی اسلام با ورود مغولان تا حدودی وضعیت زنان دگرگون شد و آنان توانستند تا اندازه ای آز...

مقدار موفقیت جنگلکاری در جنگل های زاگرس به ویژه به دلیل مقدار کم نزولات آسمانی، کمبود منابع آب و دشوار بودن شرایط دسترسی به آن، رضایت بخش نیست. بنابراین یافتن روشی که بتواند علاوه بر افزایش رطوبت خاک و ماندگاری نهال، سبب کاهش مصرف آب در یک دورۀ رویشی گردد، بسیار ضروری به نظر می رسد. یکی از روش های نوین، استفاده از سوپرجاذب هاست. به منظور بررسی تأثیر سوپرجاذب بر رشد نهال های بنه، از آزمایش فاکتو...