یکی از اقدامات عمر تعیین افرادی از صحابه قریش به منظور خلافت بود. وی شش تن از مهاجران را در شورای خلافت قرار داد و اعلام کرد که فقط این افراد شایستگی خلافت رسول الله (ص) را دارند. نکته درخور توجه و تأمل این است که این افراد، به جز علی (ع)، هم در دوران خلافت عثمان و هم در عهد خلافت علی (ع) تابع خلیفه وقت نبودند و دردسرهای بزرگی برای جانشین رسول خدا (ص) ایجاد می کردند. در این مقاله با روش تحلیلی ...

با روی کارآمدن امویان، تغییرات بسیاری در سیاست های خلافت اسلامی به وقوع پیوست؛ اصولا ًماهیت خلافت اموی، با سیره حکومت نبوی و خلفای راشدین نه تنها متفاوت بود، بلکه درتعارض نیز قرار می­گرفت؛ زیرا حکومت آنان مبتنی بر اشرافیت و ساختار نظام قبیله ای بود که ریشه در عصرجاهلیت داشت؛ گاهی نیز متأثر از سنت سیاسی سرزمینهای فتح شده بود. چنین نظامیبرای اداره­ی خود به ثروت بسیاری نیازمند بود و تنها راه کسب آن...

دولت عباسیان که بر ویرانه های حکومت نود ساله امویان پدید آمد، فصل نوینی را در تمدن اسلامی پی ریزی کرد که بالغ بر چهار صد و سی سال ادامه یافت. عباسیان با تمهید مقدمات توانستند نهضت خویش را از خراسان که دور از دسترس آسان امویان بود آغاز کنند و در این راه از حمایت قبایل عربی این منطقه برخوردار شوند. در پژوهش هایی که تاکنون پیرامون قیام عباسیان به عمل آمده ، کمتر به نقش ویژه قبایل عرب در همراهی یا...

با سقوط ساسانیان, نظام حقوقی اسلامی به تدریج جایگزین نظام حقوقی زرتشتی شد. یکی از انگیزه های مهم رویکرد ایرانیان به اسلام, تإکید دین اسلام بر عدل و داد بود. پیامبر اکرم(ص) در مدینه خود به قضاوت می پرداخت, اما برای نقاط دور دست یکی از یاران خویش را برای قضاوت می فرستاد. در عصر خلفای راشدین, قوه قضائیه از قوه مجریه, تفکیک شد. از عصر اموی تا اوائل خلافت عباسی, نظام قضایی در قلمرو ایشان از جمله ایر...

وقوع نسخ در قرآن را گروهی پذیرفته و گروهی انکار کرده‌اند. قرآن‌پژوهانی هم که به این رخداد معتقدند، در مصادیق و شماره آیات منسوخه با هم اختلاف دارند. البته محققان معاصر تعداد این آیات را بسیار اندک بر شمرده‌اند؛ در این میان مرحوم محمد هادی معرفت؛ مؤلف کتاب «التفسیر الاثری الجامع»، نزدیک به بیست آیه را منسوخ دانسته و آن‌ها را در هشت بخش محدود نموده است. از دیگر قرآن‌پژو...

اعیاد یکی از ابزار جشن و شادی مردم و مشخص کننده هویت هر ملت هستند. ایرانیان در دوران باستان مراسم و جشن های بسیاری داشته¬اند که برخی از آنها به دوره ی اسلامی نیز کشیده شده است. یکی از جشن های مهم ایرانیان در عهد باستان که پس از نوروز بزرگترین جشن محسوب می شد، عید مهرگان است. این جشن چهارهزار سال قدمت دارد و دیرینگی این جشن دست کم، به دوران شاهان باستانی و بزرگی چون فریدون باز می گردد. با نفوذ س...

بسیاری از عالمان اسلامی، روایت جمع و تدوین قرآن در زمان ابوبکر و تکمیل آن در زمان عثمان را پذیرفته بودند؛ آن گونه که می توان گفت این نظر قرن ها بی رقیب و به عنوان دیدگاه حاکم و مقبول رواج داشته است. غربیان نیز در ارائه ی تصویری کامل از موضوع جمع قرآن هم رأی نبوده اند. برخی چون جان برتن، با رد تمام روایات جمع ابوبکر و عثمان به دلیل اعتقاد به جعل آنها توسط اصولیان در دوران متأخر، معتقد به جمع قرآ...

دعانویسان برخی از طوایف ترکمن که به «طوایف مقدس» مشهورند، به مداوای انواع بیماری های روحی و روانی و نیز جسمانی مشغول هستند. ترکمن ها و اقوام دیگری که در منطقه زندگی می کنند به آنان مراجعه می کنند، زیرا این افراد، اصل و نسب خود را به خلفای راشدین می رسانند. این امر، تأثیر زیادی از لحاظ روحی و روانی بر روی افراد بیمار و شفایافتن آنان دارد. پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای روش های معالجه دعانویسان دو...

وقوع نسخ در قرآن را گروهی پذیرفته و گروهی انکار کرده‌اند. قرآن‌پژوهانی هم که به این رخداد معتقدند، در مصادیق و شماره آیات منسوخه با هم اختلاف دارند. البته محققان معاصر تعداد این آیات را بسیار اندک بر شمرده‌اند؛ در این میان مرحوم محمد هادی معرفت؛ مؤلف کتاب «التفسیر الاثری الجامع»، نزدیک به بیست آیه را منسوخ دانسته و آن‌ها را در هشت بخش محدود نموده است. از دیگر قرآن‌پژو...