دوران حکومت صفوی یکی از مهم ترین دوره های تاریخی ایران می باشد. زیرا این حکومت توانست پس از حمله اعراب به ایران و با گذشت 8 قرن یک حکومت مستقل ایرانی را ایجاد کند. اما این حکومت برای شکل گرفتن به دینی نیاز داشت که هم در داخل ایران تا حدی نفوذ داشته باشد و هم آن را از دیگر حکومت های همسایه مستقل کند و با توجه به تاریخ شیعه در ایران، مهم ترین راه را در مذهب تشیع یافت و به همین دلیل آن را به عنوان...

ترسل یا شیوه نامه نگاری از گونه های مهم ادبیات منثور است که در دوره صفوی شکوه و رونقی تازه می یابد و آثار متعددی هم در این باره تألیف شده است. از این میان، نامه نامی اثر خواندمیر متوفی قرن دهم، دارای اهمیت والایی است و با این حال در بین متون سبک منشیانه کمتر به آن پرداخته شده است. این اثر مجموعه ای است از مراسلات و منشآت که آن ها را خواندمیر به عنوان دستور کتابت و انشا برای منشیان و مترسلان، از...

بابا فغانی شیرازی (م.925ق) از شاعران دوران ساز ادبیات فارسی است. طرز تازه او 200 سال شعر فارسی را به انحای گوناگون تحت ﺗﺄثیر خود قرار داده است. شاعران بسیاری در عصر صفوی دیوان او را تتبّع کرده و در زمین غزل‌های او غزل سروده اند. بررسی دواوین تنها هفت تن از شاعران عصر صفوی؛ یعنی عرفی، نظیری، شانی تکلو، شاپور تهرانی، شفایی، طالب آملی و صاﺋﺐ حاکی از آن است که این شعرا حدود هزار غزل در جواب اشعار با...

هنرمندان در عرصه قالی‌بافی از خط نوشته به‌عنوان عنصری تزئینی و ابزاری توانمند به‌منظور انتقال مفاهیم بهره گرفته‌اند. در این مقاله‌ها با بررسی خط نوشته‌های قالی‌ها در دو دوره مهم تاریخ قال بافی ایران – یعنی دوران صفوی و قاجار- کوشش می‌گردد تا ضمن پرداختن به فرم‌ها و مضامین به‌کاررفته در خط نوشته‌ها با رویکردی تطبیقی و مقایسه‌ای نیز به قالی‌های دو دوره پرداخته شود. بدین منظور، تصاویر قالی‌های نوش...

در بررسی مکاتب نقاشی ایرانی می توان این حقیقت را مشاهده کرد که چگونه نقاشان، هنگامیکه می توانند راه خود را در نقاشی از طریق ادبیات و منظومه های شعر غنی ایران طی کنند، به این مخازن فرهنگی و ادبی رجوع می کنند و هنگامیکه احساس می کنند می توانند از طریق زبان تصویر و زبان تجسمی هنرنمایی کنند، از ادبیات فاصله می گیرند، که مصداق این مهم را می توان در نقاشی های مکتب اصفهان مشاهده کرد. در نقاشی دوران ص...

نفوذ غرب در ایران و تاثیر آن بر هنر ایرانی از دوران صفویه آغاز شد. در دوران حکومت شاه عباس صفوی به نوعی درهای ایران به روی غرب گشوده شد، او اصفهان را پایتخت خود قرار داد و در عمران و آبادانی آن کوشید و در دوران حکومت او، این شهر به مرکز روابط سیاسی و بازرگانی ایران با غرب تبدیل شد. از دوران صفوی رفته رفته توجه به موضاعات اروپایی و تکنیکهای غربی در آثار تصویری فزونی می یابد. اوج این روند را در آ...

بیان مسئله: کرمان از دیرباز جایگاه تاریخی مهمی در ایران داشته و در دوره‌هایی این جایگاه با اهمیت‌تر شده است. از دوران صفوی و بعد از تبدیل بندرعباس به یک بندر مهم تجاری، کرمان به مرور تبدیل به یک نقطة مهم تجاری در پهنة کشور می‌شود و در یکی از شاخه‌های جادة ابریشم قرار می‌گیرد. در این زمان مبادلات زیادی با هندوستان و چین در کرمان انجام شده و در نتیجه این شهر از یک شهر درجه دو به یک شهر درجه یک تب...

هنر جواهرنشانی در ایران و هند پیشینه‌ای دیرینه دارد. در برخی منابع به ظروف جواهرنشان صفوی اشاره شده ولی متأسفانه نمونه‌های اندکی از آن دوران باقی مانده است. هم‌چنین در برخی مستندات به تأثیرپذیری گورکانیان از این هنر در عصر صفوی اشاره شده است. در این مقاله ظروف جواهرنشان دو کشور به‌ویژه از قرن دهم قمری/ شانزدهم میلادی تا دوران معاصر از لحاظ فرم، جنس، کابرد و شیوه ساخت مورد تطبیق قرار گرفته است. ...

رساله حاضر تلاشی است در جهت بررسی موقعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شهر قزوین در دوره صفوی پس از انتقال پایتخت به اصفهان ، مسئله اساسی این است که اعتبار قزوین در این دوران تا چه حد تحت الشعاع پایتخت جدید اصفهان قرار میگیرد و نیز بررسی اثرات پایتختی در دوره نخست صفوی، مانند ایجاد بناها و اماکن باشکوه که باعث تداوم اعتبار نسبی شهر در دوران بعد شد. همچنین بررسی امکانات و ویژگیهایی که در خود شهر وجود...

بخش درخور ­توجهی از مجموعه سکه‌های دوره صفوی به سبب کیفیت و اطلاعاتی که در­بر­دارند، از منابع دست اول و شاخص در پژوهش‌های تاریخ اقتصادی، سیاسی‌ و فرهنگی ایران در دوران مورد بحث به شمار می‌روند. نقش این سکه‌ها را در بازخوانی تاریخ محلی نیز نمی‌توان نادیده گرفت. درخصوص معرفی و بازشناسی سکه‌های دوره صفوی و محل ضرب آنها کمابیش آثاری به صورت کاتالوگ، کتاب و مقاله منتشر شده است. اما مطالعات سکه‌شناخت...