خشکسالی به‌عنوان پدیده‌ا‏ی اقلیمی تحت تأثیر عوامل گوناگونی است؛ یکی از نمادهای مهم وقوع خشکسالی کاهش میزان بارندگی است. ارزیابی و پایش خشکسالی اهمیت زیادی در برنامه‏ریزی و مدیریت منابع آب دارد. با توجه به شرایط اخیر در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه و روند خشک‌شدن بی‏سابقۀ آن، ارزیابی خشکسالی در این منطقه در حال حاضر ضرورتی انکار‌ناپذیر به‌حساب می‏آید. بدین‌منظور در تحقیق حاضر با جمع‌آوری داده‏های 11...

هدف این پژوهش بررسی پیامد تبدیل کاربری جنگل به تاکستان بر بخش های مختلف کربن آلی خاک در حوضه آبخیز دریاچه زریبار مریوان بود. از دو کاربری جنگل و باغ در سه لایه 30 سانتی متر نمونه برداری و بخش بندی اندازه ای کربن آلی در خاک انجام شد. بیشترین و کمترین مقدار کربن آلی موجود در ذرات هم اندازة شن در لایه 0تا 30 سانتی متر به ترتیب در کاربری جنگل و باغ بود. با افزایش عمق، مقدار کربن آلی همراه با ذرات ه...

تخریب تالاب‌‌ها هشداری جدی بر ناپایداری توسعه است. به‌‌رغم ارزش‌‌های حفاظتی دریاچۀ ارومیه، عرصه‌‌های حیات محیط‌‌‌‌زیستی، اقتصادی و اجتماعی آن سرزمین روندی قهقرایی دارد. توقف روند فزایندۀ مسائل در مقیاس‌‌های کلان مانند آبریز ارومیه، نیازمند سندی است که حاوی سیاست‌ها و راهبردهای بالادست باشد. بنابراین، اتخاذ رویکرد ارزیابی‌‌ راهبردی‌‌ محیط‌‌زیست در حوضۀ آبریز ارومیه ضروری به نظر می‌‌رسد. هدف این ...

مسائل جدی زیست‎محیطی و گستردگی و پیچیدگی‎های امروزی روابط متقابل انسان و اقلیم در ابعاد متفاوت زمانی ـ مکانی، ضرورت مطالعه و تهیۀ نقشۀ پهنه‎های اقلیمی را که ابزار توسعۀ پایدار شمرده می‎شوند، روشن می‎کند. مناطق مختلف طبیعی و زیست‎محیطی دارای تیپ‎های اقلیمی متفاوتی هستند. در همین ارتباط بسیاری از نواحی کشورمان، به‎ویژه در منطقه‎ای که برای این پژوهش در نظر گرفته شده، تیپ‎های اقلیمی هنوز مشخص و مطا...

تغییرات اقلیمی مهم­ترین معضل کرۀ زمین در سدۀ حاضر است. بنابراین ارزیابی و پیش‌بینی این تغییرات در آینده به‌دلیل آثار سوء آن بر منابع آبی و همچنین تأثیرات زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ازاین‌رو در پژوهش حاضر، تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه تحت سناریوهای­ A1B، A2 و B1 با کاربست مدل گردش عمومی HadCM3 و مدل مفهومی بارش- رواناب IHA...

بارش از مهم‏ترین عوامل مؤثر بر عملکرد دیم است. لزوم مدیریت و استفادۀ بهینۀ آب در بخش کشاورزی، برای مدیریت و حفظ منابع آبی ضروری است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر تغییرات فصلی بارش بر میزان عملکرد سالانۀ دیم است. از داده‏های بارش ماهانۀ 26 ایستگاه باران‏سنجی منطقۀ شرق دریاچۀ ارومیه طی دورۀ آماری 1370 تا 1392 استفاده شد. خوشه‏بندی با روش‏های K- Means و وارد انجام شد. بررسی همگنی خوشه‏ها با آزم...

گویجه قلعه با معماری سنگی، آرامگاه صخره­ای و اتاق‌ها و انبارهایی مختص عصر آهن آذربایجان و همچنین آثار دورۀ تاریخی و قرن­های میانۀ اسلامی، در شهرستان مراغه واقع شده است. استفادة مکرر از این محوطه در قرون متمادی و گوناگون، نشان از اهمیت استراتژیک و موقعیت خاص آن دارد. به نظر می­رسد با هجوم اورارتو در سال­های پایانی قرن نهم ق.م به کرانه­های شرقی دریاچۀ ارومیه، این منطقه نیز به تسلط آنان درآمده است...

تبخیر و تعرق از مؤلفه‏های اصلی بیلان آب هر منطقه و از عوامل کلیدی برای برنامه‏ریزی صحیح و مناسب به منظور بهبود بازده آب مصرفی در اراضی فاریاب است. تصاویر ماهواره‏ای به دلیل پوشش مناطق وسیع، به منظور غلبه بر محدودیت‏های مکانی روش‏های نقطه‏ای، کاربرد بهتری برای مطالعات ناحیه‏ای نسبت به داده‏های ایستگاه‏های هواشناسی دارند. بنابراین، هدف از تحقیق حاضر برآورد تبخیر و تعرق واقعی حوضۀ آبریز دریاچۀ ارو...

امروزه رشد و توسعة صنعت گردشگری به‌منظور کسب درآمد و پیشرفت اقتصاد کشور امری ضروری است و به‌دنبال آن آسیب‌‌های زیست‌محیطی در این بخش سبب افزایش نگرانی‌‌ها نسبت‌به مقاصد گردشگری در سطح بین‌‌المللی برای ارائۀ محصولی با استانداردهای زیست‌‌محیطی شده‌است. بدین‌منظور ایدۀ طراحی اکوکمپ‌‌ها که برمبنای اصول پایداری و اکوتوریسم هستند و در زمرۀ اقامتگاه‌‌های سبز به‌شمار می‌‌آیند، مورد توجه قرار گرفته است....

دریاچۀ مهارلو به لحاظ نزدیکی به کلان‌شهر شیراز نقش تعدیل‌کنندۀ رطوبتی و دمایی مهمی بر این شهر دارد. بروز خشکسالی طی دهه‌های اخیر و متعاقب آن کاهش سطح آب این دریاچه بر وضعیت رطوبتی و دمایی مناطق پیرامونی آن به ویژه شهر شیراز آثار نامطلوبی به همراه داشته است. در این پژوهش تغییرات خط ساحلی دریاچۀ مهارلو و تأثیر آن بر عناصر آب و هوایی به ویژه رطوبت هوا و دمای سطح زمین نواحی مجاور دریاچه مورد بررسی ...