هدف این مقاله بررسی روند تغییرات سطح آب دریای ‌خزر در طی سیزده سال گذشته به کمک ارتفاع‌سنجی ماهواره‌ای است. داده‌های ارتفاع‌سنجی از طریق ماهواره‌های Topex/Poseidon و Jason-l تامین و از داده‌های تاید‌گیج‌های ساحلی بندر ‌انزلی، بندر ‌صدرا و بندر ‌نوشهر برای کنترل نتایج حاصل از ارتفاع‌سنجی ماهواره‌ای مورد استفاده قرار گرفته‌اند. عمدة دستاورد‌های این مطالعه که در مقاله حاضر ارائه خواهد شد، به شرح ذ...

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی نقش دریای خزر در وقوع بارش‌های سواحل جنوبی این دریاست. جهت شبیه‌سازی میزان نقش دریای خزر بر وقوع بارش‌های منطقه‌ای، از مدل اقلیمی مقیاس منطقه‌ای RegCM4 که با یک مدل دریاچه جفت گردیده، استفاده شد. مدل با استفاده از داده‌های جوی NCEP/NCAR و در دو حالت مرجع (وجود دریای خزر) و شرایط حذف دریاچه برای سال‌های 2003 تا 2005 اجرا شد. نتایج شبیه‌سازی بیانگر آن است که با حذف دریای...

دریای خزر نه تنها برای ساکنان منطقه، بلکه برای بسیاری از ایرانیان در سراسر کشور دارای اهمیت ویژه ای است. این پژوهش به مقایسه میزان تمایل به پرداخت (wtp) ساکنان وگردشگران دریای خزر واقع در شهرستان ساری به منظور حفاظت از آن با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط (cvm) می پردازد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از 800 پرسشنامه به دست آمد که400 مورد از آنها به روش نمونه گیری تصادفی از میان ساکنان شهرستان ...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تحولات گسترده ای را در سطح جهانی و منطقه ای در پی داشت. یکی از این تحولات افزایش تعداد کشورهای ساحلی دریای خزر از دو کشور به پنج کشور بود. همگام با دگرگونی شدن نظام جهانی، و همزمان با تحول ساختار ژئوپلیتیک تک قطبی جهان کنونی به نظام متعادلتر چند قطبی، موقعیت جدید دریای خزر به عنوان یک زیر نظام ژئوپولیتیک جهانی مهم تثبیت میشود. همچنین با گسترش جهانی شدن اقتصاد بازار از...

‌منطقۀ ژئوپلیتیک خزر پس از فروپاشی اتحاد شوروی، به‌عنوان کانون رقابت قدرت‌های ساحلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بوده است. این منطقه در دو دهۀ گذشته، با توجه به واقعیت‌های ژئوپلیتیک منطقه، رژیم حقوقی خزر، موقعیت ژئوپلیتیک خزر در کانون حوزه‌های ژئوپلیتیک قفقاز، آسیای مرکزی و خاورمیانه، وابستگی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در خزر، نوع الگوی رفتاری دولت‌های ساحلی خزر در روابط سیاسی و اقتصادی با یکدی...

شرق دریای خزر در نیمه دوم قرن نوزدهم از اهمیت استراتژیکی ویژه ای برخوردار بود و با توجه به گسترش استعماری روس و انگلیس در منطقه و تهدید منافع یکدیگر اهمیت این منطقه دوچندان شد. روسها برای دستیابی به هند و انگلیسها برای جلوگیری از پیشروی روسیه به سمت هند، درصدد گسترش نفوذ خود در شرق دریای خزر برآمدند. عوامل تحریک کننده روس ها برای اتخاذ چنین تصمیمی در دو بخش قابل بررسی است. رقابت با انگلستان و ه...

در این پایان نامه به بررسی مکانی و زمانی تغییرات دما و فشار سطح دریای خزر، برهم کنش هوا- دریا، بررسی پدیده فراچاهی و فروچاهی اکمن و ارتباط آن با دمای سطح آب، و تأثیر دمای سطح آب بر روی نوسان های بارش سطح دریای خزر در دوره 19 ساله 2000-1982 پرداخته می شود. لذا از داده های ماهانه فشار و دمای سطح، داده های ماهانه تنش باد شرق- غرب و تنش باد شمال- جنوب، و داده های ماهانه بارش استفاده شده است. داده ه...

بدنبال فروپاشی اتحاد شوروی و افزایش تعداد کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج کشور، نظام حقوقی که سالها بین ایران و اتحاد شوروی بر دریای خزر حکمفرما بود مشروعیت خود را از جانب برخ کشورهای ساحلی از دست داد و بدین ترتیب مشکل رژیم حقوقی دریای خزر پدید آمد نظام حقوقی پیشین که از دید جمهوری اسلامی ایران تا تکوین و تدوین یک رژیم جدید کماکان حاکم است، عمدتا مبتنی بر دو قرارداد منعقده میان ایران و اتح...

دمای سطح آب دریاها و اقیانوس­ها یکی از شاخص­های سنجش ویژگی­های اقیانوس‌شناسی و هواشناسی است، به­طوری­که در مسائل اقیانوس­شناسی، هواشناسی، ماهیگیری و سیاست‌گذاری‌ها و برنامه­ریزی­های دریایی نقش مهمی ایفا می­کند. یکی از پهنه‌های آبی که نقش بسزایی در اکوسیستم، امنیت غذایی، فرصت اشتغال، امنیت نظامی و غیره برای برخی از کشورهای هم‌جوار با آن، من‌جمله ایران دارد، پهنه‌ی آبی دریای خزر می‌باشد. کشیدگی د...

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی نقش دریای خزر در وقوع بارش های سواحل جنوبی این دریاست. برای این منظور ابتدا ویژگی ها بارش در سواحل جنوبی دریای خزر با استفاده از داده های ایستگاهی در یک دوره 30 ساله (2000-1971) مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه به منظور مشخص نمودن میزان تاثیر ویژگی های فیزیکی دریای خزر در وقوع بارش های سواحل جنوبی آن، همبستگی های فضایی بین پارامترهای فیزیکی مرتبط با دریای خزر و بارش های ...