در این مقاله، ابتدا ققنوس در اساطیر جهان اجمالاً بررسى مى‏شود و نقش این پرنده در ادبیات فارسى کهن و معاصر مورد بررسى و رمزگشایى قرار مى‏گیرد و نیز وجه نمادین این پرنده اسطوره‏اى مشخص مى‏شود. سپس با تحلیل نمونه‏اى از ظهور این پرنده در ادبیات جهان، در داستان ققنوس نوشته رمان‏نویس انگلیسى، "سیلویا تانزد وارنر" به شباهت‏ها و تفاوت‏هاى این پرنده با آنچه در ادبیات ایران آمده، پرداخته مى‏شود.

تحلیل گفتمان روایی با یک رویکرد کل‌گرایانه یکی از شاخه‌های تحلیل گفتمان است. این مقاله سعی دارد محتوای داستان عیناک قدری غادة السمان را در قالب یک پژوهش ساختار محور و با تأکید بر مهمترین مباحث گفتمان روایی مورد اشارة ژرار ژنت نظریه‌پرداز ساختارگرای فرانسوی مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. هدف اصلی در این جستار، بررسی سه عنصر زمان، وجه و لحن به­عنوان تکنیک‌های روایتی و کارکرد آنها در به تصویر کشیدن...

«چشم­هایش» نخستین رمان بزرگ علوی به حساب می­آید. ترتیب نقل حوادث در این رمان برحسب توالی زمانی نیست و راوی از انتهای داستان با استفاده از شیوه های مختلف شروع به نقل حوادث کرده است.در این مقاله پس از بحث مختصر پیرامون روایت، پیرنگ و داستان، روایت این داستان براساس دیدگاه­های ژرار ژنت نقد و تحلیل می­شود. ژرار ژنت پنج مقوله محوری را که عناصر روایت به شمار می­آیند، برای تحلیل قصه تمیز می دهد که عبا...

یکی از بارزترین ویژگی‏های داستان مدرنیستی معاصر استفاده از صناعات روایی فراوان در آن است. نویسندگان مدرنیست روزگار معاصر برای عرضه ی هستی‏شناسیِ نوین خود همواره از تکنیک‏های روایی پیچیده بهره گرفته‏اند و از روایت‏های کلاسیک و خطّیِ سده‏های پیشین دوری جسته‏اند. هوشنگ گلشیری یکی از داستان‏نویسان روزگار ماست که با بهره‏گیری از صناعات روایی فراوان آثاری پیچیده، چندلایه و دیریاب خلق کرده است. روایت پیچ...

زمان از مهم ترین عناصر روایت محسوب میشود که با تحلیل آن در داستان می توان به نتایجی در راستای معنای اثر، دست یافت. زمان متن و زمان داستان و رابطه ی این دو با هم از جمله مسائلی است که در بخش زمان روایی مورد بررسی قرار می گیرد. درمیان روایت شناسان ساختار گرا، "ژرار ژنت" موضوعاتی را که در ربط  زمان و روایت است مورد مطالعه قرار داده است. وی برای تحلیل روایت، پنج مقوله را از یکدیگر جدا می کند : " تر...

مطالعة دستور نقشگرای هلیدی در ده رمان از ده داستان نویس زن ایرانیچکیدهیکی از راه های بررسی تحول گفتمان زنانه در آثار داستانی زنان، تحلیل کاربرد زبان در این آثار بر مبنای نظریۀ دستور نقشگرای هلیدی در چارچوب « انتخابگری در زبان» است. دیدگاه های گوناگون دربارۀ تحول و تکوین گفتمان زنانه و شکل گیری «گونۀ کاریردی زنان» در آثار نویسندگان زن ایرانی در دست است. در پژوهش حاضر با بررسی ده اثر از آثار نویس...

مفهوم «مرزشکنیِ روایی» را نخستین بار ژرار ژنت (1972) در این دو وجه لاینفک معرفی کرده است: وجهی مبتنی بر «صورت» پاره‌‌روایت‌‌های مرزشکن و مشخصاً ممیزه‌‌های کلامیِ داستان از فراداستان و فروداستان؛ و وجه دیگر مبتنی بر «کارکرد» دوگانة ‌‌پاره‌‌روایت‌‌های مرزشکن در پرداخت داستان از راه داستان‌‌پریشی. با این‌که سال‌‌ها از معرفیِ مهم‌‌ترین مؤلفه‌‌های مفهوم «مرزشکنی» در دیدگاه‌‌های نوآورانة ‌‌ژنت می‌‌گذرد، ...

گونه­شناسی به عنوان طبقه­بندی بر مبنای شاخص­های صوری یا کارکردیِ قابل ثبت، قادر است ابتدا به بررسی راوی و عمل روایت، سپس تحلیل انواع کنش‌گران، گونه­های کنشی و در نهایت به بررسی مخاطب بپردازد. نوشتار حاضر با روش تحقیق کتابخانه­ای و به صورت تحلیلی، ابتدا به معرفی گونه­شناسی روایی و مؤلفه­های مورد بررسی در آن می­پردازد؛ سپس تحلیلی گونه شناختی بر مبنای دو پایه ادراکی ـ روانی با شاخصه­های پرسپکتیو رو...

روایت‌شناسی، شیوه­های گوناگون نگارش و تحلیل ادبیات روایی را مورد مطالعه قرار می­دهد. با توجه به اطلاعات عمیق سیمین دانشور در زمینۀ روایت، نمایاندن ابعاد روایت‌گری وی، هدف این پژوهش بوده است، لذا برای آشنایی و فهمیدن لایه­های زیرین این رمان، با استناد، به شواهد استخراج شده، زمان، در رمان جزیره سرگردانی، به شیوۀ توصیفی تحلیلی مورد سنجش قرار گرفته، درمیان شاکله­های مبحث روایی، عامل زمان در "جزیرة ...