فراداستان یکی از رویکردهای مدرن داستان‌نویسی در ادبیات داستانی پسامدرن است که عموماً پیدایش آن را محصول قرن بیستم میلادی می‌دانند. در ایران نیز پژوهشگران دیرینه، پیدایش و نمود این تکنیک داستان‌نویسی را عمدتاً در آثار داستانی معاصر دهۀ 70 به بعد می‌دانند، اما نگارنده بر آن است که در مثنوی مولوی، شگردهای داستان‌نویسی فراداستان به­کار رفته است. پژوهش حاضر با بررسی مؤلفه‌ها و شگردهای اساسی فراداستان‌...

درس فارسی عمومی از مجموعه دروس عمومی مصوب شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که برای آشنایی دانشجویان غیر رشتۀ ادبیات فارسی در مقاطع کادرانی و کارشناسی پیشنهاد شده است. گذراندن این درس سه واحدی بر اساس سرفصل مصوب وزارتخانۀ مذکور اهدافی دارد که از آن جمله  می توان به تقویت توانایی نگارش و آشنایی با متون نظم و نثر فارسی اشاره کرد. در تألیف و تدوین کتاب های فارسی عمومی که در س...

رمان تاریخی و کوتاه «آن مادیان سُرخ‌یال» اثر محمود دولت‌آبادی، بُرشی از زندگی امرؤالقیس، شاعر عاشقانه‌سرای دوران جاهلی و شرح ماجرای یک خونخواهی قبیله‌ای ـ عاطفی است. نویسنده در قالب این رمان، یک شِبه افسانة تاریخی را با دنیای امروز پیوند داده است. از جنبة زبان روایت، این رمان با مایه‌ داشتن از نثرهای کلاسیک، از دیگر رمان‌های دولت‌آبادی متمایز شده است. زبان انتخابی او در این رمان، کاملاً با فضا و عص...

داستان‌پردازی و قصه‌گویی در سرزمین هند، سابقه‌ای طولانی دارد. آثاری چون«پنچ تنترا»، «مہابھارت و راماین» که از داستان‌های مهم در تاریخ کهن هند به شمار می‌روند و شهرت جهانی یافته‌اند؛ گویای سابقة دراز دامن این نوع ادبی در سرزمین هندوستان است. زبان فارسی، اردو و هندی نزدیکترین زبان‌های امروزی جهان‌اند و از دیرباز تا به امروز بین این زبان‌ها داد و ستد وجود داشته و تحت تأثیر یکدیگر بوده‌اند. از میان...

یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

تلمیح به دلیل ظرفیت­های بالای ارتباطی، در سیر تطور ادب فارسی نمود داشته و در شعر معاصر فارسی نیز، بازتاب ویژه­ای یافته است. این آرایۀ معنوی موجب بازتاب روایت و داستان در گسترۀ شعر می­شود. انعکاس موجز رویدادهای ادبی و غیرادبی در گسترۀ شعر و نثر، تلمیح را به آرایه­ای پرکاربرد بدل کرده است. در شعر معاصر، تلمیح با حفظ کارکردهای پیشین، برای تبیین و تشریح دغدغه­های شخصی، سیاسی و اجتماعی شاعر نیز، به ...

شعر ازپنج عنصر عاطفه، تخیل، زبان، آهنگ و شکل تشکیل شده است. در این میان عاطفه یا احساس که زمینه ی درونی و معنایی شعر به اعتبار کیفیت برخورد شاعر با جهان ذهنی و حوادث پیرامون اوست، از مهم ترین عناصر محسوب می شود و موفقیت و پایایی شعر، مرهون آن است. مهدی اخوان ثالث از شاعران برجسته و نام آشنای معاصر است و اصالت و ماندگاریِ شعر او تا حد بسیار زیادی، مرهون عواطف صمیمانه و برخورد ویژه و مناسب او با ج...

ادبیات به ویژه ادبیات داستانی مانند هر پدیده فرهنگی دیگر ساختار بنیادین جامعه را به تصویر می کشد. داستان-نویسان متعهد،چشم بیدار و زبان گویای زمانه اند و واقعیات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و .. را انعکاس می دهند . داستان به دلیل ویژگیهای خاصی که دارد بیشتر از تاریخ مورد نقد و مطالعه قرار می گیرد و داستان های معاصر فارسی نیز با این ویژگی های خاص توانسته است واقعیات اجتماعی را به نمایش بگذارد. هر ...

بیژن نجدی از داستان نویسان پرآوازه معاصر است که حاصل تراوش های قلم او شگفتی و تحسین مخاطبان عام و خاصّ ادبیّات داستانی را برانگیخته است. به کار بستن خلاّقانه تمهیدهای شکل گرایانه ای همچون تلفیق امکانات نثر و نظم در نحوه به کارگیری زبان، پیچیده سازی ساختار روایی به واسطه کاربست روایات ذهنی و نیز بهره جویی از شگردهای گسست در روایت، در هم آمیختن عین و ذهن و گذشته و حال در سطحی گسترده، بهره گیری از پی...