چکیده: داستان معراج حضرت رسول(ص) از موضوعات مورد توجه هنرمندان نقاشی ایرانی است. همانطور که در ادبیات هم پرداخت به آن زیاد اتفاق افتاده است.خصوصا در منظومه خمسه نظامی که در دوران صفوی جزء نسخ مورد علاقه دربار برای کتابت و مصور شدن بوده است.به همین دلیل است که در دوره صفوی رقعه هایی که مربوط به معراج حضرت است بسیار دیده می شود. در این متن، ابتدا به بررسی موضوع معراج و سپس دوره و حکومت صفویه و ...

موضوع انسان کامل از گذشته تاکنون همواره از مباحث مورد تحقیق در ادب عرفانی و فارسی بوده است و برخی از بزرگان ادب فارسی مانند سنایی، مولوی، عطار و... به داشتن آرای عرفانی در این باره مشهورند؛ برخی نیز بیرون از دسته عرفا هستند که در آثارشان رگه هایی از عرفان دیده می شود مانند حکیم نظامی گنجوی در این جستار تلاش بر این است که یکی از موضوعات اصلی تفکر عرفانی اسلامی یعنی سیمای پیامبر اکرم (ص) به عنوان...

مطالعه و بررسی اعتقادات عامه به عنوان بخشی از فرهنگ عامه از جمله ضروریات پژوهش درفرهنگ ملت هاست. از آن جا که بسیاری از این اعتقادات درادبیات فارسی انعکاس یافته است دراین رساله کوشش شده است تا با بررسی اعتقادات عامه درخمسه نظامی گنجوی و تنظیم آنها به صورت الفبایی: 1 - بخشی از فرهنگ رایج در عصر نظامی معرفی گردد. 2 - زمینه های دریافت معنا و مفهوم بسیاری از اشعار نظامی که منوط به آگاهی از باورهای ز...

خمسه نظامی در زمره نسخی بوده که تعداد قابل توجهی از نسخه های مصور آن، هم اکنون در موزه ها و کتابخانه های ایران پراکنده اند و در میان آنها نسخه هایی است که تا کنون محجور مانده و مورد توجه واقع نشد ه اند. نسخه خمسه نظامی متعلق به قرن دهم ه.ق محفوظ در گنجینه نسخ خطی موزه رضا عباسی، یکی از همین نسخه های تصویرگری شده است که در سده مذکور پدید آمده و بدلیل آنکه تا کنون تحقیقی راجع به آن صورت نگرفته اس...

این پایان نامه با عنوان « بررسی و تحلیل تقلیدهای شاه نامه ی فردوسی تا آغاز عصر تیموری » به کمیت و کیفیت تقلیدهای صورت گرفته از شاه نامه پرداخته است. نگارنده در آغاز در باب حماسه و ویژگی های حماسه ی منظوم و از جمله شاه نامه سخنانی آورده است و سپس روند تقلید را در حوزه ی نظم فارسی ( اقتباسات حافظ از شاعران پیش از خود) واکاویده است. آن گاه به معرفی شاه نامه های پس از فردوسی و حماسه های تاریخی پس ا...

در این رساله بنا برگستره تحقیق مجموعه ای از نگاره های تاریخی ایرانی انتخاب و بررسی گردید . این مجموعه فارغ از مباحث تاریخی و سبک شناختی صرفا بر پایه موضوعی داستانی یعنی لیلی و مجنون نظامی گزینش شد . منظومه ماندگار و جاوید لیلی و مجنون به قلم نظامی با ابعاد گسترده عرفانی و مفاهیم حقیقت جویانه مستتر در متن رویکردی به واقع عارفانه را تعقیب نموده و به تبع آن تصاویر داستان نیز پیرو بیان عرفانی و مضا...

هدف اصلی این پژوهش کتابخانه‌ای بررسی رفتارهایی است که با بردگان در «خمسه» نظامی و رمان «کلبه عمو تم» نوشته هریت بیچر استو انجام شده است. طرز تلقی و نوع نگاه نظامی و استو به مسأله برده‌داری متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه آنان نسبت به برده‌داری است. با بررسی نوع رفتارهایی که اربابان با بردگان خود داشته‌اند به دو نگاه عام و متفاوت برمی‌خوریم؛ در ...

بررسی دیدگاه های نظامی گنجوی درباره ی منشأ الهام سخن و ریشه یابی خاستگاه اسطوره ای و حکمی و تحلیل آن ها بر مبنای روان شناسی هنر در شناخت پدیده ی رازناک الهام سودمند است. نظامی با طرح تدریجی این باورها در طول سی سال که با حال و هوای مثنوی های خمسه تناسب دارد، برای ارزیابی کامل، گزینه ای مناسب است. اشارات حسب حال گون، پیش درآمدها ضمن شرح انگیزه ی سرودن مثنوی ها؛ به ویژه انگیزه ی چرخش زاویه ی دید ...

شادی و غم از خصوصیات روانی انسانی است که در برابر حوادث و رویداد های اطراف او بروز می کند درواقع شادی و غم خروجی هایی هستند برای اثر پذیری و اثر بخشی نسبت به محیط پیرامونی به عنوان یک موجود زنده. آدمی در تعامل با سایر انسان ها و در گذر زمان این واکنش های روحی و جسمی را در گروه های انسانی به اشتراک گذاشت و پاره ای از آداب و سنن مربوط به سور و شادی و سوگ و عزاداری را خلق نمود.در این میان نظامی گن...