آشنایی با برخی علوم برای تفسیر قرآن کریم امری ضروری است. این علوم توان فکری مفسر را در تبیین آیات قرآن افزایش داده و قواعد و ضوابط تفسیر قرآن کریم را بیان می‌دارد. یکی از این علوم، دانش اصول فقه است که به دلیل برخورداری از روش استدلال، اندیشه را پرورش داده و بر نیروی تعقل می‌افزاید. بسیاری از قواعد اصول فقه، موجب دستیابی به مراد خدای متعال از الفاظ و جمله‌های قرآنی شده، و مفسر را با شیوه دقیق و...

خدای متعال دارای صفات متعدد است . صفات باریتعالی عین ذات او است . و لذا این صفات در مفهوم با هم فرق می کنند اما در مصداق یکی هستند. علم یکی از صفات مهم باریتعالی است . که در مورد خدای متعال به معنای حضور و وجود است . او به ذاتش عالم است . چون هر چیزی که مادی نباشد و قائم به ذات باشد، مجرد است . هر مجردی عاقل است . پس خدای متعال که مادی نیست و قائم به ذات است در مرتبه اعلی تجرد قرار دارد. بنابرا...

هدف ادیان الهی و رسالت انبیاء، این است که انسان را در مسیر تکامل الهی قرار داده و او را به مقام خلیفه الهی برسانند. زحمات انبیاء زمانی به ثمر می نشیند که انسان با اراده خویش و مجاهدت و تلاش و تکاپو در تمام زمینه های زندگی، خود را به فضایل اخلاقی بیاراید و به تدریج به سرمنزل مقصود برسد. امیرالمومنین علی علیه السلام – مرد میدانهای مجاهدت – بر این عقیده است که آدمی بدون تلاش و کوشش به سعادت حقیق...

نظام اخلاقی قرآن با سایر نظام‌های اخلاقی متفاوت است. نظامی است که  مبنایش ایمان به خدا، غایتش ذات الهی، وسیله رسیدن به آن حب و کسب رضایت او، و شیوه تخلّق به اخلاقیات در آن از بین بردن زمینه رذایل می‌باشد. وقتی انسان علم یقینی و ایمان به تعلیم قرآن کریم که عزت و قدرت را منحصر در خدای سبحان می‌داند داشته باشد، نه‌تنها دیگر در دلش جز خدا کسی را اراده نمی‌کند بلکه تمام پستی‌ها و بدی‌ها را از دل و جا...

نظام اخلاقی قرآن با سایر نظام‌های اخلاقی متفاوت است. نظامی است که  مبنایش ایمان به خدا، غایتش ذات الهی، وسیله رسیدن به آن حب و کسب رضایت او، و شیوه تخلّق به اخلاقیات در آن از بین بردن زمینه رذایل می‌باشد. وقتی انسان علم یقینی و ایمان به تعلیم قرآن کریم که عزت و قدرت را منحصر در خدای سبحان می‌داند داشته باشد، نه‌تنها دیگر در دلش جز خدا کسی را اراده نمی‌کند بلکه تمام پستی‌ها و بدی‌ها را از دل و جا...

کاربرد «حلم» به‌عنوان صفت مشترک خدا و انسان در قرآن کریم و عدم کاربرد صفت «کظم ‎غیظ» در مورد خدای متعال حکایت از یک تفاوت معنایی در این دو واژه، به‎ویژه در مورد خدا دارد؛ چنین تفاوتی می‎تواند پای مسئله تفاوت‎های معنایی این دو واژه را در قرآن و به‎ویژه در نسبت با حضرت باری تعالی به‌میان آورد. واژه «حلم» و «کظم‎غیظ» در یک معنای عام بیانگر حالت بازدارندگی و حبس در واجد این صفات است اما کاربرد صفت ...

در این مقاله کوشش شده تا در دو بخش، خداشناسی برهانی و شهودی به‌عنوان دو شیوه‌ی شناخت خدای یگانه مورد تعمق و تأمل قرار گیرد. در قرآن کریم و به تبعیت از آن در نهج‌البلاغه به‌طور خاص به تبیین این دو راه خداشناسی پرداخته شده است، چراکه راه اوّل (خداشناسی برهانی) توجّه در عالم خلق با ابزار عقل و تفکّر است که بر معرفت حق تعالی استوار شده و از مخلوق بر وجود خالق استدلال می‌کند و راه دوم (خداشناسی شهودی) ...

مفسرین، عرفا و علمای علم کلام هر کدام به نوعی از دیر باز، توجه ویژه ای به بحث اسماء و صفات خدای متعال داشته و بعضا در تفاسیر و مکتوبات خود بدان پرداخته اند. با نگاهی به آیات کریمه ی قرآن در می یابیم که تعداد قابل توجهی از این آیات، در بر دارنده ی دو صفت-یا بیشتر- از صفات خدای متعال در کنار هم هستند که ارتباطات ممکن میان آنها از جمله مسائل مهمیست که ما را در جهت فهم هر چه بهتر آیات نورانی قرآن ی...

تصویرگری و تصویرپردازی یکی از وجوه اعجاز هنری قرآن کریم بشمار می رود. قرآن کریم با بهره گیری از آواها، حروف، واژگان و ترکیبات موجود، در ذهن مخاطبان خود تصویری زنده و پویا از تمام پدیده ها به نمایش گذاشته است که با ذهنی آفرینش گر و موهبتی الهی می توان تصاویر موجود در آیات را درک نمود. تصاویر قرآن همه دارای معیار است و رکن اصلی همه این تصاویر، هماهنگی آن ها با هدف هدایتی قرآن است که برای فهم بهتر...

«قرائت قرآن کریم» از جمل? علوم قرآنی است که ریش? آن به قدیمی ترین تألیفات دانشمندان قرآنی بازمی گردد و به عنوان علمی بر پای? نقل، استوار است. انواع اختلاف در قرائات قرآنی متعدد می باشند که تقسیم بندی این انواع و جامع نگری در خصوص آن، از دیرباز مورد گفت وگوی صاحبان این فن بوده است. اختلاف نظریات در این باره فراوان است که دستیابی به الگوی مناسب و جامع را با دشواری روبه رو کرده است و همین مسأله، ا...