بشر اولیه با خدای خود ارتباطی نزدیک داشت و وی را از طبیعت می شمرد؛ بنابراین در محاکمی که عقل را در آن راهی نبود، با بینشی اساطیری، عوامل طبیعی را داوران آزمونی قرار می داد و این داوری را شمولی از داوری خدایان می دانست. در ایران باستان، به مثابه یکی از کهن ترین تمدن های جهان، این داوری ها همچون دیگر تمدن ها متداول بود. آن چنان که در محاکم پیچیده این سرزمین، این گونه داوری ها معمولاً به مدد قدرت ت...

ادبیات وقصه های عامیانه می تواند ترکیبی از عناصر مذهبی یا اسطوره ای داشته باشد که به مسائل روزمره زندگی توجه نشان می دهد.مقال حاضر در پی بررسی مقابله ای و تطبیقی داستان کهن «نارنج و ترنج» ایرانی در دو نسخه روایی لارستان و الموت قزوین با اسطوره «آزیریس مصری» با محوریت خدایان نباتی به صورت قهرمانان داستان، و نمادها در هر سه داستان است. برجسته ترین نتایجی که از این پژوهش قابل توجه است عبارت اند از...

بشر در تاریخ دیرپای خود از اندیشه های دینی متنوعی بهره مند بوده است. پرستش مادر- خدایان، یکی از انواع آنهاست. تندیسه های فراوان به دست آمده از حفاری های انجام شده در مناطق گوناگون، مؤید وجود سنت پرستش مادر- خدایان و ایزدبانوان، کهن ترین سنت مذهبی، در جهان قدیم است. این سنت به مثابه یکی از باورهای پراهمیت ایران باستان نیز درخور بررسی است. مقاله پیش رو به بررسی برجسته ترین ایزدبانوان ایران باستان...

برشماری روابط مادی و معنوی متقابل انسان و طبیعت از نگاه قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. انسان از یک نظر جزئی از طبیعت است و با آن رابطه های چند جانبه، بیولوژیک، معرفتی و حقوقی دارد.  انسان در طبیعت زاده می شود، می بالد و می میرد و این بخشی از رابطه دوسویه انسان و طبیعت است. انتساب آفرینش انسان و طبیعت به پروردگار یگانه هستی، خود پیامدار نتایج و نکته های چندی از رابطه متقابل وهماهنگی آن دو می با...

در تمدن های دوران باستان، باورهای مردمان درباره خدایان و شاهان و چگونگی انجام مناسک و آیین ها از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. یکی از آیین های تمدن های خاورمیانه باستان که در ارتباط با آن، مراسم گوناگونی بین این تمدن ها رایج بوده، ادای احترام نسبت به خدایان و شاهان بوده است. از آنجا که بین این تمدن ها در زمینه های گوناگون زبانی، دینی و آیینی شباهت بسیاری وجود داشته و به دلیل ارتباط، تأثیرات متق...

شاید امروزه کمتر بچه ای به سراغ بازی های سنتی و علمی برود و یا برای گذراندن وقت خود با دوستان به کوچه برود و با آنها بازی کند، اکثر آنها ترجیح می دهند وقت خود را در دنیای فن آوری و دیجیتال بگذرانند و به بازی های رایانه ای سرگرم شوند. جاذبه بازی های رایانه ای امروزه بسیار شگفت انگیزتر از بازی های سنتی و قدیمی است و اینکه کودکان، نوجوانان، جوانان و گاهی بزرگترها جذب اینگونه بازی ها می شوند بی دلی...

تقریباً از صد و هشتاد و پنج عنوان شعر در کلّیّات اشعار نیما، دو سوم آنها مستقیماً از طبیعت الهام گرفته شده است. بنابراین طبیعت را باید آیینه تمام نمای روحیّات و ذهنیّات و تفکّرات او دانست. از میان سه نوع طبیعت گرایی توصیفی، تقلیدی و تألیفی (تأویلی) ، رویکرد نیما به طبیعت از نوع تألیفی می باشد. در این نوع از طبیعت گرایی، شاعر با طبیعت همراه است؛ خواه به صورت تألیفی، یعنی دوست بودن و الفت داشتن با طبیعت...

جستار این مقاله بازشناسی هویت شاهی در اندیشه سیاسی ایران باستان با استفاده از رهیافتتحلیل گفتمان است. شالوده اندیشه سیاسی ایران باستان بر قائده نظم آسمانی و الگوی سامانسیاسی استوار است که تمشیت امور مردم بر این اساس به عهده شاه آرمانی ب ه عنوان عاملاجرای نیات آرمانی است. شاه در ایران باستان کام لترین مردم و نماینده خدایان در زمین،قوانین آسمانی را اجرا م ینماید. این مقاله به این سؤال م یپردازد ک...

مطالعه طبیعت، یکی از موضوعات اصلی ادبیات در طول قرن های مختلف بوده است. در طی قرن ها، طبیعت گاه در ظاهر ضمنی و گاه صریح و روشن ظاهر شده است. پیدایش طبیعت در آثار نویسندگان و شاعران و فلاسفه تنها به قرن هجده محدود نمی شود، بلکه قبل از آن فیلسوفانی مانند ارسطو به مطالعه طبیعت با عنوان ذات طبیعت پرداخته است. در قرن بیست، بسیاری از نویسندگان طبیعت را به عنوان بستر اصلی آثار خود انتخاب کرده اند. اما...