در این رساله ویژگی های کیهان و طبیعتی که داستان های اسطوره ای در آن واقع می شود و انسان اسطوره باور همراه با شخصیت های اسطوره ای در آن می زید، بررسی می شود. به منظور پیش برد پژوهش، ویژگی های اندیشه ی اسطوره ای -که آفریننده ی جهان بینی اسطوره ای و جهان اسطوره است- بررسی می شود تا تفاوت های این اندیشه با اندیشه ی علمی- منطقی امروز –که آفریننده ی جهان بینی علمی و جهان امروز ماست- ، روشن شود. خواهی...

از فرهنگ قرآنی و اسلامی چنین برمی آید که «اسطوره» دارای بار معنایی منفی و فاقد حقیقت خارجی یا حتی واقعیت تاریخی است و براین اساس هر گونه تطبیق روایت ها، آموزه ها، حقایق و اصول قرآنی بر اسطوره ها نادرست است. بنابراین، «اساطیر الاولین» خوانده شدن کلام الهی از سوی مشرکان و معاندان، مورد نکوهش قرار گرفته است. در این مقاله با بررسی و تحلیل مفهوم اسطوره در سنت اسلامی و ریشه یابی این واژه در زبان فارس...

رمان‘ از بدو پیدایش تا به امروز‘ اسطوره زدایی را به نحوی مداوم و مستمر تجربه کرده است . این تجربه که همواره با تخریب و در هم شکستن هنجارهای نوع ادبی رمان نیز همراه بوده است ‘ در حقیقت بازتابی است از بحرانی که جهان قهرمان داستان را فراگرفته است. با این وصف‘ به موازات هر کنشی مبنی بر اسطوره زدایی‘ کنش متقابل دیگری نیز شکل می گیرد که اساسش بر احیای اسطوره استوار است . این فرایند کم و بیش همیشه با ...

تمدن هر ملتی در بردارنده تمامی عناصر فرهنگی آن ملت است و اسطوره ها نخستین بن مایه های فرهنگی آن هستند. کارل گوستاو یونگ معتقد است اسطوره ها در روان جمعی هر ملتی حضور دارند و ویکو نیز عقیده دارد اندیشمندان هر عصری می توانند با بررسی اسطوره های ملت ها به اکتشاف دوباره تاریخ نائل شوند. اسطوره های باستانی به علت فرا تاریخی بودنشان نمونه هایی مثالی برای انسان کنونی هستند که شگفتی، حرمت گذاری و خطا پ...

گستردگی دامنة بررسی اسطوره ها و مضامین در نقد، تحلیل گران متون ادبی را در برابر تلی از واژگان همسان قرار داده که گاهی تشخیص آنها از یکدیگر دشوار است، چرا که در متون فراوان، منتقدان، اسطوره، مضمون، نماد و بن مایه را در یک چارچوب قرار می دهند و آنچه را برای یکی مضمون محسوب می شود، برای دیگری اسطوره به حساب می آید، در صورتی که تفاوت بسیاری میان این واژه هاست. دربارة این تفاوت نیز بین منتقدان اتفاق...

در فلسفه نئوکانتی ارنست کاسیرر تلاش برجسته ای را در دوران جدید، برای طراحی فلسفۀ اسطوره شناسیبهعنوان جزء مکمل فلسفۀ دین مییابیم. روشن ترین و جدیدترین تلقی او از اسطوره در جلد دوّم فلسفۀ صورنُمادین مطرح شده است . بر این اساس اسطوره همان صورت نُمادین است که یگانگی کلمه با هستی و داّل بامدلول را حفظ می کند. با این همه، اسطوره همچنان خود را در ساختار مهم در حال تکوینی تثبیت می کند وزیربنای دین را با اس...

کهن الگوی قهرمان در میان دیگر کهن الگوها، اهمیت اساسی دارد، زیرا با هدف اصلی اسطوره که هدایت انسان به سوی شناخت خود و درک هستی است، مطابقت دارد. الگوی جامعی که جوزف کمپبل از مراحل سیر قهرمان اسطوره-ای ارائه داده است، برای بررسی و تحلیل بهره گیری آگاهانه و ناخودآگاه شاعران معاصر از مفاهیم اسطوره ای، قابلیت فراوان دارد. گفتار پیش رو، سعی بر آشکار ساختن روند خویشتن یابی و کشف جنبه های تاریک ذهنیِ ف...

اسطوره ها در طول تاریخ همواره از رخدادهای سیاسی - اجتماعی تأثیر می پذیرند و در برابر آنها واکنش نشان می دهند. در حوزه داستان نویسی معاصر یکی از اصلی ترین حوادثی که بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و ادبی تأثیر عمیقی گذاشت، واقعه کودتای 28 مرداد است. این حادثه باعث اجتناب نویسندگان از بیان انتقادی صریح و پناه بردن به درون و بهره¬گیری از زبان مبهم، نمادین و اسطوره ای در انعکاس مسائل جامعه و جهت...

انسان همواره در پی شناخت پدیده های مخاطره آمیز محیط اطراف زندگی بوده است. افراد و جوامع همواره به رابطة معنادار بین پدیده ها معتقد بودند و بیشتر از طریق احساس و تصورات ذهنی آنها را درک می کردند. درک تطور این شناخت یک ضرورت است. موضوعی که در این مقاله به آن پرداخته می شود، ارتباط و هماهنگی شناخت اسطوره ای با پدیده های مخاطره آمیز است. در این راستا به این پرسش پاسخ می دهیم که چرا مخاطرات اسطوره ا...

نقوش دوازده گانه ای که برای صورت های فلکی منطق هالبروج 1 در نظر گرفته شده، ریشه در اسطوره ها و باورهای اقوام کهن،به ویژه اسطوره های بین النهرین و ایران دارد. باورهای مختلفی نیز در ارتباط با این گروه از اجرام آسمانی شکل گرفته است ونمونه های آن در هنرهای تجسمی سرزمین های مختلف قابل شناسایی است. در هنر ایرانی نیز صورت های فلکی منطقه البروج،از جمله نقوشی هستند که به عنوان آرایه های تزیینی در آثار م...