امروزه تخریب محیط زیست یکی از مشکلات جوامع انسانی ناشی از مدیریت نامناسب در حوضه­های آبخیز است. بهینه سازی کاربری اراضی یکی از استراتژی­های مناسب برای دستیابی به توسعۀ پایدار و کاهش هدر رفت منابع است. تحقیق حاضر در حوضۀ آبخیز سد چم گردلان استان ایلام با مساحت 46822 هکتار و به منظور تعیین مناسب­ترین ترکیب کاربری اراضی شامل باغ، کشت آبی، کشت دیم، مرتع و جنگل جهت کمینه سازی فرسایش خاک و رسوب صورت ...

همزمان با توسعۀ مباحث پایداری، تلفیق جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برای انجام فرایند تصمیم ضروری به نظر می رسد. این مقاله با تجمیع جنبه های مختلف پایداری و استفاده از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) به سنجش و مقایسۀ سطح پایداری محصولات زراعی در مقیاس مزرعه ای پرداخته است. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل 140 پرسش نامه و مصاحبۀ رو در رو با کشاورزان شرق حوضۀ رودخان...

مجموعه هرمز به‌عنوان کهن‏ترین توالی تبخیری جهان در حوضۀ زاگرس گسترش چشم‌گیری دارد. یکی از پدیده­های ساختاری منحصر به‌فرد در ارتباط با مجموعه نمکی هرمز، ساخت‏های نمکی حاصل از جنبش آن است که در بخش های گوناگون زاگرس بیرون‏زدگی دارند. از آن جا که شواهد مربوط به بخش­های بیرون‌زده برای بررسی تأثیر زمین­ساخت نمک کافی نیست، با استفاده از داده‏های زیرسطحی می­توان اطلاعات با ارزشی را در این زمینه به‌دست...

منطقۀ کوهستانی کلاله در شرق استان گلستان واقع شده است. وجود سنگ‏های آهکی کارستی و میانگین بارش سالانه نسبتاً زیاد منطقه سبب شده است که چشمه‏های کارستی بزرگی همچون زاو، آق‌سو و یل‏چشمه در منطقه به وجود آید. در این تحقیق توسعۀ کارست در منطقۀ کلاله و حوضۀ آبگیر چهار چشمۀ‏ نسبتاً بزرگ منطقه براساس فاکتورهای زمین‌شناسی، هیدروژئولوژیکی و هیدروشیمیایی بررسی شده است. در این منطقه سازندهای آهکی لار، تیرگا...

  حوضۀ آبخیز رودخانۀ درونگر، در رشته‌کوه‌های کپّه‌داغ، در شمال استان خراسان رضوی واقع شده است. شواهد ژئومورفولوژیکی حوضۀ مورد بحث، حاکی از ادامۀ فعالیت‌های نئوتکتونیکی در دوران پلیو- کواترنر است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تکتونیک فعال و مقایسۀ نتایج به‌دست آمده از شاخص‌های ژئومورفیک و شواهد ژئومورفولوژیکی حوضه و تأثیر آن بر شبکۀ زهکشی رودخانه‌ای است.  در این پژوهش از شاخص‌های ژئومورفولوژیک (Hi، ...

در مطالعۀ حاضر به بررسی ویژگی‌های سنگ‌های منشأ احتمالی در شرق حوضۀ خزر جنوبی از پهنۀ ساختاری البرز پرداخته شد؛ به این منظور، برش‌های سوچلما و پوروا در جنوب نکا و برشی در جنوب ساری انتخاب شدند. نمونه‌های مطالعه‌شده از رسوبات سنگ منشأ احتمالی به سن پالئوسن بر اساس تجزیه‌وتحلیل راک- اول بررسی شدند. به‌منظور مطالعه‌های تکمیلی، نتایج پیرولیز راک- اول و پتروگرافی آلی نمونه‌های رسوبات سنگ منشأ احتمالی...

اولین و مهم‎ترین گام در انجام پروژۀ طرح پخش سیلاب، مکان‎یابی مناطق مستعد برای پخش آب و نفوذ دادن آن به داخل سفره‎های زیرزمینی است. در این راستا استفاده از سامانه‎های اطلاعات مکانی (gis)، برای تعیین مناطق مستعد پخش سیلاب بدون استفاده از سامانۀ تصمیم‎گیری چندمعیاره (mcdm) مقدور نیست. در این پژوهش ابتدا نُه شاخص شامل شیب، ارتفاع، هدایت الکتریکی، قابلیت انتقال، ژئومورفولوژی، کاربری اراضی، تراکم شبکۀ...

انتقال رسوب‎ها در رودخانه‎ها با توجه به نقش آنها در مباحث هیدرولوژیکی، از اهمیت ویژه‎ای برخوردار است. این رسوب‎ها به روش‎های گوناگون اندازه‎گیری می‎شوند. اندازه‎گیری مستقیم بار معلق رسوبی در رودخانه، هزینه‎بر بوده و امکان احداث ایستگاه‎های اندازه‎گیری در تمام طول رودخانه وجود ندارد. همچنین معادله‎های مورد استفاده در تخمین بار رسوبی، برای تمام مناطق قابل استفاده نبوده و علاوه‎بر آن، نیازمند دیده...

حوضۀ رود کر با توجه به شرایط جغرافیایی و زیست محیطی از دورۀ پارینه سنگی میانی تاکنون همواره مورد سکونت قرار داشته است. از این میان، فرهنگ­های هزارۀ سوم پیش از میلاد که همزمان با دورۀ آغاز ایلامی و حکومت ایلام بوده کمتر شناخته شده است. با توجه به اهمیت ویژه این برهۀ زمانی، تا کنون درک روشنی از چگونگی گذر از دورۀ پرتو ایلامی (دورۀ بانش) به دورۀ ایلام قدیم (دورۀ کفتری) در فارس وجود ندارد؛ از دلایل...

در چند دهۀ اخیر روش های تکامل گرا، کاربردهای موفقیت آمیز زیادی در مسائل مختلف مهندسی و مدیریتی منابع آب، به ویژه در بهره برداری بهینه از مخازن داشته اند. در این پژوهش مدلی بر مبنای الگوریتم تکامل رقابتی جوامع (sce) برای مدلسازی بهره برداری بهینه از سیستم پیچیدۀ چندمخزنی واقع در حوضۀ آبریز کرخه توسعه داده شد. مسیر بهینه سازی سیستم مورد نظر شامل تخصیص بهینه بین چهار منطقۀ کشاورزی به منظور تأمین ن...