عرفان اجتماعی مولود طبیعی عرفان اسلامی – اهل‌بیتی و نیاز ضروری زمان و زمانۀ ما، به‌ویژه در تکوین و تکامل تمدن نوین اسلامی است. عرفان اجتماعی در معارف عرفانی مبتنی بر کتاب و سنت، نه‌تنها در برابر عرفان فردی نیست، بلکه سالک سفر اول سلوکی (سفر از خلق به حق) و سفر دوم سلوکی (سفر از حق در حق به حق) را به سفر سوم سلوکی (سفر از حق به خلق با حق) یکی پس از دیگری پشت سر می‌گذارد تا به سفر چهارم سلوکی (سف...

رودلف اتّومتکلم و دین­پژوه آلمانی قرن بیستم، در اثر مشهور خود موسوم به مفهوم امر قدسی، با رویکردی پدیدارشناسانه به بحث درباره‌ی امر مقدس و مواجهه‌ی با آن، به‌عنوان نومینوس پرداخته است. او نومینوس را امری فراتراز عقل، متمایز، مقدس و ناشناختی تلقی کرده است. ازاین‌نظر نومینوس نوعی با حقیقت وجود شباهت دارد که موضوع اصلی عرفان اسلامی است. عزیز نسفی عارف نامی قرن هفتم، از حقیقت وجود به‌عنوان اولین مرت...

قانون مدنی حق انتفاع را یکی از علایق اشخاص نسبت به اموال ذکر می‌کند و عقد وقف و نیز عقود احباس را از اسباب آن می‌شمارد. تحلیل حقیقت عاریه نشان می‌دهد که هرچند قانون مدنی عقد عاریه را در کنار عقود موجد حق انتفاع ننشانده، ولی ثمرة عاریه نیز حق انتفاع است، زیرا ماهیت حق انتفاع چیزی جز سلطة اعتباری بر انتفاع از عین نیست و در عاریه نیز اذن مالک، مستعیر را مسلط بر انتفاع می‌سازد. مادة 92 ق.م نیز از ح...

انسان، علت غایی عالم آفرینش است. هر چند به صورت ظاهر در مرحله آخر آفرینش قرار گرفته است ولی به حسب معنی، نخستین خلقت است، زیرا مقصود از آفرینش، ظهور صفات و افعال الهی است و انسان مظهر این ظهور است. به اعتقاد مولانا، اگرچه در ظاهر میوه از درخت پدید می‌آید، امّا مقصود اصلی از درخت، میوه است. نیز در مورد انسان اوست که علّت نهایی و ثمره آفرینش است. این انسان که علّت غایی آفرینش است، محلّ تجلّی صفات و اس...

امنیت غذایی و حق دسترسی به غذا و رهایی از گرسنگی جزء حقوق بنیادین بشری بوده و تحت هیچ شرایطی حتی در مخاصمات نیز قابل تعلیق نیست، زیرا هرگونه تعدی به حق غذا می تواند منجر به مرگ ناشی از گرسنگی شود. بنابراین جهت حل این مشکل (سوء تغذیه) در زمان مخاصمه و صلح رویکردهای مختلفی از قبیل حق بر غذا و امنیت غذایی اتخاذ گردیده است. در حال حاضر، بر مبنای کرامت انسانی حق بر غذا در اسناد حقوق بین الملل بشر تع...

نظرات مختلف درباره اتانازی ضرورتاً به دیدگاه های مختلفی باز می گردد که در زمینه اخلاق وجود دارد. بدین سان مباحثی که پیرامون اتانازی مطرح می شود، مباحث مربوط به « ارزش» ها است. برخی اعتقاد دارند که حیات، حد اعلای خوبی است و دیگر خوبی ها با وجود حیات و زندگی معنا می یابند. بدون زندگی و حیات، هیچ ارزش یا خوبی وجود ندارد (یعنی نمی تواند وجود داشته باشد) و حیات، شرط لازم برای تحقق دیگر ارزش ها است. د...

حق مولف در معنای عام حمایت از پدید آورنده ( مولف) و اثر اوست ، از طریق ممانعت از تهیهنسخه غیر قانونی و غیر مجاز از آثار او تعریف می کنند، در واقع حق مولف گستره وسیعی ازفعالیتهای خلاقانه بشر را در برمی گیرد. امروزه گسترش روزافزون فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی وشکل گیری نشر الکترونیک، امکان انتقال اطلاعات از طریق رسانه های جدید را در بسترهایالکترونیک ، تغییر وروزآمدی قوانین حق مولف را ضروری ساخته...

حریم خصوصی یکی از حقوق شهروندی است. برخی گمان می‌کنند محتوای اسناد حقوق بشری در مورد حقوق شهروندی و حریم خصوصی با اسلام و مبانی انسان‌شناسی اسلامی بیگانه هستند و این حق را کنوانسیون‌های حقوق بشری برای انسان به ارمغان آورده‌اند، اما واقعیت آن است که اسلام اگرچه مبدع عنوان حقوق شهروندی و حریم خصوصی نیست، اما قرن‌ها پیش، لزوم حمایت از حریم خصوصی و عدم تجاوز به قلمرو شخصی انسان‌ها را مطرح کرده و مب...

«حق ‌الله» از مفاهیم کلیدی فقه اسلامی- مستقیم یا غیرمستقیم- و مبنای تمامی احکام فقهی است. این پژوهش ضمن اثبات این مدعا نشان داده که واژۀ حق در ترکیب یادشده با این واژه در ترکیب «حق‌ الناس» به یک معنا نیستند، بلکه یکی مجاز است و دیگری حقیقت. و این دو حتی مشترک لفظی هم نیستند؛ چون صاحبانشان با هم چنان دوگانگی‌ ماهوی و بنیادینی دارند که این دوگانگی‌ها ماهیت حقوقشان رابه نحو ریشه‌ای متحول می‌کند. ا...

برخی اندیشمندان نظیر غزالی صفات خداوند را زائد بر ذات وی می دانندو بر این باورند که صفات حق همچو ذات وی قدیم هستند. در مقابل امام خمینی معتقد به اصلت وجود بوده و حق را موجودی بسیط می داند و لذا وی معتقد است که کمالات حق عین ذات بسیط او بوده و در دار هستی بیش از یک حقیقت صرف وجود ندارد.