یکی از اصول مسلم در نظام قضائی این است که جهل به قانون رافع مسئولیت نمی باشد، گر چه این عنوان به صورت نص قانونی در میان قوانین مدون به چشم نمی خورد ولکن از اطلاق بعضی از مواد قانونی استنباط می گردد. مأخذ آن ماده2 قانون مدنی و ماده3 قانون مجازات اسلامی است، که 15روز پس از انتشار قانون، ظاهر این است که همه از آن آگاه شده اند و قانون نیز به اتکای حکم ظاهر همه را مطلع فرض کرده است. نظم عمومی ایجاب ...

حریم خصوصی را می توان قلمروی از زندگی هر فرد دانست که انتظار دارد دیگران بدون رضایتش به آن قلمرو وارد نشوند یا به اطلاعات آن قلمرو دسترسی نداشته باشند. منازل و اماکن خصوصی،جسم افراد،اطلاعات شخصی و ارتباطات خصوصی از مهمترین عرصه های حریم خصوصی هستند. با آنکه مطالع? تاریخی نشان می دهد مسئله حریم خصوصی و حمایت از آن کم و بیش در هم? جوامع مطرح بوده است، امادغدغ? حمایت از حریم خصوصی از دغدغه های ج...

در فقه اسلامی برای احقاق حقوق قربانی و متهم در جرائم مربوط به أعضاء و قصاص شرایطی در نظر گرفته شده، در این میان فرمان کتاب و سنت به قصاص، از پشتوانه تاریخی دیرینه¬ای در میان صاحبان ملل و مذاهب گوناگون برخوردار است. با وجود این شرایط باید دید که امکان تبعیض در قصاص نفس و عضو وجود دارد به این معنا که مجنی علیه و یا ولی، نسبت به جانی، بخشی از قصاص را اجرا و بخشی دیگر را عفو نماید؟ فقیهان در مسأله ...

در قلمرو دکترین حقوقی بین‌المللی، رویکردهای متفاوتی نسبت به مفهوم بشریت وجود دارد. هریک از این نگرش‌ها در خصوص جایگاه و کارکرد مفهوم بشریت در حقوق بین‌الملل، داوری‌های متفاوتی دارند. در این میان، دیوان بین‌المللی دادگستری که در چارچوب تحلیل‌های خود از روش‌های فنی حقوقی بهره می‌گیرد، در روشن‌ترکردن زوایای پنهان مفهوم بشریت در قالب حقوق موضوعه، سهم عمده‌ای ایفا می‌کند. برای دستیابی به این هدف به ...

محاربه به جهت ماهیت شرعی، کیفیت و میزان مجازاتی که برای آن در نظر گرفته شده، از جمله کیفرهای خاص و مهم نظام کیفری ایران محسوب می شود. این کیفر پس از ورود به نظام کیفری ایران دچار تحولات زیادی شده و در برهه های مختلف قانون گذاری، به طور قابل توجهی بر مصادیق این جرم افزوده شده است. مراجعه به منابع فقهی به عنوان خاستگاه این حد شرعی، نوعی ناهماهنگی و اختلاف را با قوانین کیفری ایران به عنوان عرصه ت...

با توجه به جامعیت فقه اسلامی این سوال پیش می‏آید که آیا در منابع فقه اسلامی راجع به حقوق حیوانات نیز بحثی صورت گرفته است یا خیر. در این تحقیق که به روش توصیفی_تحلیلی نگارش یافته است سعی شده است با استفاده از آیات قرآن و روایات موجود در منابع فقهی به این سوال جواب داده شود. بحث و بررسی در مورد موضوع فوق از آن جهت ضرورت دارد که با وجود منابع غنی اسلامی در زمینه حقوق حیوانات و تأکید شارع بر حفظ حق...

در ادله¬ی فقهی، ظرفیت¬های بسیاری جهت مسأله¬ی حفاظت محیط زیست می¬توان یافت. دلالت قرآن بر حرمت آلودن و تخریب محیط زیست با عموماتی چون «حرمت إفساد فی الأرض»، «حرمت کفران و تبدیل نعمت» و «حرمت اسراف و تبذیر» روشن است و تلاش جهت حفظ محیط زیست بر اساس آیه-ی «وجوب عمران و آبادانی زمین»، امری واجب می¬باشد. افزون بر این، روایات فراوانی به شیوه¬های مختلف به تبیین حقوق عناصر زیست¬محیطی که شامل آب، هوا، خ...

مهر، به معنای «صداق المراة»، عبارت از مالی است که در عقد نکاح، مرد به زن می دهد و اندازه آن بسته به خوش نودی دو طرف است. مسایل مالی، از جمله مهریه، نگرانی بسیار از جوانان امروز برای تشکیل خانواده است، که به عنوان مانع و گاه مشکلی بزرگ بر سر راه ازدواج قرار می گیرد؛ بنابراین، وظیفه قانون گذار است که با هدف آسان کردن ازدواج و نیز برای پاس داری از خانواده و استواری روابط اعضای آن، قوانینی را وضع ی...

در فقه اسلامی بسیاری از احکام شرعی با استفاده از منابع چهارگانه‌ی قرآن، سنت، اجماع و عقل قابل استنباط می باشند. لیکن تعیین تکلیف برای همه موارد خاص و استنباط حکم مشخص آنها چیزی نیست که در آغاز قابل پیش بینی باشد به همین سبب مجتهد با استفاده از اصول عملیه، خلاء قانونی را پرکرده و در جهت کار آمدی علم فقه و پویایی اجتهاد قدم بر می دارد. یکی از آن اصول عملیه، اصل استصحاب است. چنان چه وجود حکم یا م...

یکی از مسایل مهم و مبتلابه فقهی، مسأله ی چگونگی و موارد ارث بردن زن به عنوان همسر از شوهر خویش است؛ در این مسأله مباحثی در مورد این که همسر، وارث منحصر به فرد باشد یا نباشد، و همچنین فروع فقهی مختلفی مطرح شده است، فتوای مشهور فقها که قانون مدنی نیز از آن پیروی کرده بود، این است که زوجه از همه اموال منقول زوج ارث می برد و از عقار (زمین) و قیمت آن ارث نمی برد؛ ولی از قیمت بنای احداث شده یا درخت و...