ناصرجان معصومی، زادۀ وادی زرنثار حصار و از زمرۀ ادیبان و دانشمندان انگشت‌شمار سدة بیستم است که در پیشرفت ساحه‌های گوناگون علم و فرهنگ تاجیک نقشی برجسته داشته است. خدمت ناصرجان معصومی خصوصاً در رشد و تکامل ادبیات‌شناسی فوق‌العاده بزرگ است. چشم‌انداز ادبیات‌شناسی او بسیار وسیع بوده است و دوره‌ها و مسئله‌های گوناگون ادبیات کلاسیک و معاصر تاجیک را دربرمی‌گیرد. حافظ یکی از شاعرانی است که ناصرجان به ا...

شهر یزد یکی از شهرهایی است که علی‌رغم توسعه و گسترش، هنوز بخش‌های قدیمی خود را، که امروزه بافت تاریخی را تشکیل می‌دهند، در دل خود حفظ کرده است. این شهر از ساختارهای مختلفی تشکیل می‌شد که مهم‌ترین ساختار آنرا محلات تشکیل می‌دادند. اما، می‌توان عوامل گوناگونی را در شکل‌گیری و توسعه شهر و به تبع آن ساختار محلات دخیل دانست. ساختار مذهبی شهر از مساجد و آرامگاه‌های مختلفی تشکیل می‌شد که می‌توان از مس...

شهر باستانی دور اونتاش (چغازنبیل) بازمانده از هزاره دوم پیش از میلاد و از آثار دوران ایلام میانی است. محوطه شهر از سه بخش اصلیِ حصار مرکزی، حصارمیانی و حصار بیرونی تشکیل شده که ابنیه شاخصی چون زیگورات، مجموعه کاخ ها و آرامگاه ها و تاسیسات شهری را در خود جای داده است. سازه های آبی محوطة چغازنبیل مانند ناودان ها، چاه های جذبی و همچنین سازة آبی واقع در حصار سوم، از جمله مهمترین تاسیسات شناخته شدة م...

خانیگری بخارا در عصر هفدهم و نیمۀ اول عصر هجدهم میلادی یکی از دوره‌های مشکل تقدیرساز را پشت‌سر می‌گذاشت. استثمار سنگین فئودالی، ظلم طاقت‌فرسا و جنگ‌های داخلی نارضایتی خلق را تقویت می‌کرد. بنابراین، در مناطق مختلف خانیگری بخارا آشوب و شورش‌های مردمی آغاز شد. شورش بسیار برجسته در این زمان قیام مردمی در سال ۱۷۰۳م در حصار بود که به‌سبب مخالفت‌های داخلی فئودال‌ها و تشدید ظلم آن‌ها نسبت به خلق به وقو...

شمال فلات مرکزی ایران یکی از حوزه های طبیعی – فرهنگی فلات مرکزی ایران است که از اواخر هزاره ششم ق.م در آستانه پیچیدگی های اقتصادی و اجتماعی قرار گرفته است. شواهد حاصل از کاوشها و بررسی ها در محوطه های باستانی تپه سیلک کاشان، اریسمان نطنز، تپه چشمه علی شهر ری و تپه حصار دامغان که محوطه های پیش از تاریخی با تکنیکهای اولیه، شکل گیری فلزکاری را در این حوزه رقم زدند. فرایند تولید فلز در فلات مرکزی...

ادبیات فارسی سرزمین هند و پاکستان محصول تفکر و احساسات مردمان فارسی‌زبان آسیای میانه، ایران، افغانستان و خلق‌های بومی شبه‌قارۀ هند است. در تشکیل این ادبیات سهم مردم تاجیک بسیار نظررس است. به‌دلیل شرایط به‌وجودآمده در قرن‌های ۱۶-۱۷ میلادی، بسیاری از شاعران و نویسندگان آسیای میانه به هندوستان مهاجرت کردند که در بین آن‌ها نمایندگان حصار شادمان نیز کم نبوده‌اند. در این مقاله تعدادی از این شاعران حص...

یکی از مهم ترین هدف های ایجاد پارک های ملی در همۀ کشورها حفظ گونه ها و جلوگیری از تداوم تخریب در اکوسیستم هاست، زیرا حفاظت از این مناطق می تواند نقشی اساسی در ادارۀ صحیح سایر مناطق، به خصوص مناطق همجوار، داشته باشد. متأسفانه این روند در پارک های ملی ایران با سیری معکوس طی چند دهۀ اخیر به سوی تغییر در پوشش طبیعی سیمای مناطق تحت حفاظت، به خصوص پارک های ملی بوده که به افزایش نگرانی ها برای حفاظت ا...

امروزه مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه با چالش های متعددی از قبیل اقتصاد مبتنی بر منابع طبیعی، آسیب پذیری و شکننده بودن اقتصادی و بروز مسائلی از قبیل بیکاری، فقر، جمعیت گریزی، سالخورده شدن افراد و نیروی کار، افزایش تقاضا برای خدمات اجتماعی، کاهش تحرک اقتصادی- اجتماعی، ضعف ظرفیت یا منابع اقتصادی و. مواجه هستند. یکی از راهبردهایی که اخیرا در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته و حتی در برخی...

ذخیره گاه های جنگلی یکی از مهمترین روش های مدیریت بوم سازگان در سامانه های حمایتی ایران می باشد. آگاهی از اثرات این مدیریت می تواند راه گشای مدیران در زمینه ادامه این روند یا تغییر و چرخش به سوی سایر سامانه های مدیریتی باشد. برای تعیین اثرات این نوع مدیریت بر تنوع گونه های گیاهی چوبی و علفی در نواحی داخلی (مرکزی و پیرامونی) و خارجی ذخیره گاه گلابی -وحشی چم حصار دلفان پس از تعیین واحدهای شکل زمی...

ادبیات فارسی سرزمین هند و پاکستان محصول تفکر و احساسات مردمان فارسی زبان آسیای میانه، ایران، افغانستان و خلق های بومی شبه قارۀ هند است. در تشکیل این ادبیات سهم مردم تاجیک بسیار نظررس است. به دلیل شرایط به وجودآمده در قرن های ۱۶-۱۷ میلادی، بسیاری از شاعران و نویسندگان آسیای میانه به هندوستان مهاجرت کردند که در بین آن ها نمایندگان حصار شادمان نیز کم نبوده اند. در این مقاله تعدادی از این شاعران حص...