دلبستگی مکانی از دهه 60 و به دنبال طرح مفهوم مکان در مطالعات روانشناسی محیطی مطرح شد. عدم اجماع  بر چیستی و چگونگی فرایند شکل گیری دلبستگی مکانی و کاربست مفاهیم مشابه به جای دلبستگی مکانی، آن را به مفهومی بی ثبات و لغزنده تبدیل کرده است.  هدف این مقاله بازشناسی مفهوم دلبستگی مکانی به عنوان یکی از سطوح روابط مردم-مکان، اصول، معیارها و فرایند شکل گیری آن است به گونه ای که تمیز آن از سایر مفاهیم م...

هدف کلی از پژوهش حاضر، سنجش عناصر موثر در حس مکان و بررسی تفاوت آن در بافت های ارگانیک و برنامه ریزی شده با مطالعه موردی در محله های ساغریسازان با بافت ارگانیک و محله بلوار گیلان با بافت برنامه ریزی شده است. مبانی نظری تحقیق برگرفته از آرای معمار پدیدارشناس، کریستین نوربرگ شولتس درباره پدیده مکان و حس مکان است. از نظر شولتس، پدیده مکان مفهومی کلی و کیفی بوده و ساختار مکان، متاثر از مرز/ قلمرو ،...

چکیده   ظاهر فیزیکی، فعالیت­ها و معانی مواد خام هویت مکان­ هستند. حس مکان جنبه دیگری از هویت مکان، در درون این عناصر نیست. بلکه در اثر ارتباط متقابل انسان با این عوامل شکل می گیرد. حال این سوال­ها مطرح است که رابطه بین هویت مکان و حس مکان چگونه است؟ چگونه می­توان به یک مکان، با هویت خاص خود دست یافت؟ با توجه به بررسی­های انجام گرفته، هویت مکان را می­توان معادل با حس مکانِ "ما" دانست و در پاسخ ...

حس مکان بر ارزش ها، نگرش ها و به ویژه رفتار اجتماعی افراد در مکان تاثیر می گذارد و عاملی برای احساس امنیت، لذت و ادراک عاطفی و هویتمندی افراد می­­باشد. المان­های شهری به­عنوان یکی از اصلی­ترین اجزای شهر، می­توانند نقش بسزایی در ایجاد روابط عاطفی افراد با فضاهای شهری و به تبع آن ارتقای سرزندگی و پویایی این گونه فضاها ایفا نمایند، بنابراین بررسی نقش المان­های شهری در ایجاد حس تعلق و وابستگی به مک...

امروزه موضوع حس مکان و احساس تعلق به آن، از محورهای مهم در ارز‌ش‌بخشی به بافت‌های شهری و معماری بناها، به‌ویژه ابنیة تاریخی است. عامل مؤثر دیگر آسایش بصری است که در مکان و فضا وجود دارد و یکی از مؤلفه‌های مهم برای سکونت و زندگی در شهرها، به‌ویژه در شهرهای ایرانی از جمله شهر یزد به‌شمار می‌آید. طی سال‌های اخیر، آلودگی بصری یکی از دلایل اصلی کاهش ارتباط انسان با محیط شهری و افت راندمان کاری در می...

فقدان معنا در معماری عملکردگرای مدرن، تأکید بر وجوه بصری و فیزیکی، جنبه‌های ادراکی مخاطب و همچنین شناخت او از فضا را ناچیز شمرده و معنا را از مکان، می‌زداید؛ پژوهش حاضر بر آن است که با پیگیری مفهوم حس مکان در معماری امروز، بر ارتقای کیفی آن تأکید ورزد. حس مکان، در پی ایجاد ارتباطی مطلوب میان ادراکات مخاطب با محیط است به‌گونه‌ای که با مکان‌مند‌سازی فضای معماری، خلاء عملکردگرایی مفرط مدرن را برطر...

چکیده: در این مقاله سعی بر این است که به تبیین جایگاه دروازه در خاطره جمعی شهر معاصر و ریشه یابی «رشته های خاطره ای» آن پرداخته شود. دروازه ها در شهر قدیم به عنوان مکان های آستانه ای برای عبور و گذار مطرح بوده اند. در شهر امروز با فروریزی حصارها هرچند کالبد دروازه ها تغییر شکل یافته است، اما مکان آنها همواره تداعی کننده خاطره های جمعی شهروندان بوده و می تواند موجد خوانایی شهر و بیان کننده هویت...

حس تعلق شهروندان به میدان ایالت ارومیه و میدان حسن‌آباد تهران با استفاده از بررسی‌های میدانی مبتنی بر مشاهده و نظرسنجی پرسش‌نامه‌ای که براساس معیارهای عوامل اجتماعی، ادراکی - شناختی فردی و محیطی کالبدی و شاخص‌های ارزش و ترجیج، خاطره‌انگیزی، احساس امنیت، آشنایی با مکان، تشخص مکان و رضایتمندی از ویژگی‌های کالبدی آن که به مثابه عناصر اصلی ارتباط‌دهنده حس تعلق و هویت مکانی منظور شده‌اند به صورت مقا...

گسترش روزافزون اینترنت و همگانی شدن استفاده از آن در سال های اخیر ابعاد فیزیکی-کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ‏شهرها را تحت تأثیر قرار داده و همچنین پیچیدگی ساختار شهر ها اهمیت و ضرورت استفاده از فضای مجازی (اینترنت) را در ‏فرایند برنامه ریزی و مدیریت شهری ضروری نموده است. فضای مجازی (اینترنت) به سبب تنوع موضوعات و دسترسی، در ابعاد ‏جهانی تأثیرات گوناگونی در پی داشته است. در روند توسعه مجازی ...

معماری پدیده ای میان رشته ای با ماهیتی پیچیده اما منظم است که تغییر یکی از عوامل آن دیگر عوامل را به تغییر وامی دارد. با ورود مدرنیته معماری معاصر ایران وارد دوران پر تنشی شد. تغییر شیوه ی زندگی از یک طرف و تغییر انسان و نیازهایش از طرف دیگر (ناشی از ورود مدرنیته) باعث شده است تا پژوهش های معماری برای تعدیل این تغییرات شکل بگیرد. مسکن به عنوان جلوه گاه ظرافت های معماری و ملموس ترین رابط انسان...