یکی از رایج ترین شیوه های بهره گیری از آیات قرآن در نثر نویسندگان، اقتباس و تضمین است. تاریخ جهانگشای جوینی که یکی از برجسته ترین متون نگارش یافته به نثر فنی است از این شیوه بسیار بهره برده است. در این مقاله ضمن اشاره به تضمین و اقتباس و اغراض آن در تاریخ جهانگشا انواع آن را نیز از نظرگاه های متفاوت بررسی می کنیم.   یکی از مواردی که در این نوشته مورد توجه قرار گرفته جایگاه دستوری آیات قرآن در ...

تاریخ جهانگشای جوینی، پدیدآوردۀ عطاملک جوینی، یکی از شاهکارهای نثر فنّی در زبان فارسی و در مقایسه با آثاری چون تاریخ وصّاف، از عیب تکلّف و ملال انگیزی مبرّاست. موضوع مقالۀ حاضر بررسی پیوند میان زبان زیبا و نسبتاً دشوار جوینی با محتوای تاریخ و اندیشه های این نویسنده است. بنابراین کوشیده ام در آغاز، متن را به اختصار معرفی کرده، ساختار و اجرای سازندۀ آن و ارزش تاریخی اش را نشان دهم. از آن پس تقریباً تما...

چکیده ندارد.

تاریخ جهانگشای جوینی، پدیدآوردۀ عطاملک جوینی، یکی از شاهکارهای نثر فنّی در زبان فارسی و در مقایسه با آثاری چون تاریخ وصّاف، از عیب تکلّف و ملال‌انگیزی مبرّاست. موضوع مقالۀ حاضر بررسی پیوند میان زبان زیبا و نسبتاً دشوار جوینی با محتوای تاریخ و اندیشه‌های این نویسنده است. بنابراین کوشیده‌ام در آغاز، متن را به اختصار معرفی کرده، ساختار و اجرای سازندۀ آن و ارزش تاریخی‌اش را نشان دهم. از آن پس تقری...

تاریخ جهانگشای جوینی، اثر عطاملک جوینی، از نمونه های برجسته نثر فنی است که در قرن هفتم به نگارش در آمده است. نثر فاضلانه کتاب، استشهادات قرآنی و حدیثی فراوان، کثرت استعمال لغات و اصطلاحات مغولی و عربی، استعمال واژه‌ها در معنای نادر و کمیاب، بهره‌گیری از ابیات عربی بی‌شمار، ظرایف بیانی و سرانجام کثرت اعلام، شرح کتاب را ضروری نموده است. از این رو، در کنار تصحیح محققانه علامه قزوینی، کتب و مقالاتی...

خاتون/قاتون/قادین، به معنای خانم، بانوی اصیل و شوهردار (به طور عام) و زنان والامقام و دختران خاقان، خان و بزرگان (به طور خاص)، یکی از عنوان‏های مهم در تاریخ اسلام و در واقع، عنوانی ویژه در برابر خان بوده که برای بزرگداشت زنان و تجلیل از مقام آنان، به کار می‏رفته است.عنوان «خاتون» خاستگاه سغدی داشته و پیش از ظهور اسلام به حکم‏رانان چین و بخارا اطلاق شده است، لکن این عنوان (با مفهوم خاص خود) در د...

منطق الطیر تعبیری است برگرفته از قرآن که از آن هم در معنای ظاهری (زبان مرغان) و هم در معنای باطنی (زبانی رمزی میان خداوند و انبیا/ اولیا) تعبیر و تفسیر کرده اند. این تعبیر، دست مایة آفرینش رساﻠﺔ الطیرها و به ویژه منظومة منطق الطیر عطار شده است که به شرح معنوی سفر ارواح از غربتکدة غربی خاک، به ســوی اصل شرقی افلاک پرداخته اند. افزون بر کاربرد فراوان این ترکیب و مترادفات آن در شعر فارسی، مولانا ن...

چکیده محور تحلیل تاریخی نگارندة مقاله این است که هویت سیاسی ـ اجتماعی ایران در نیمة اول قرن نوزدهم چه ابعادی داشته و چگونه منابع تاریخ‌نگاری در بازنمایی معانی و مفاهیم آن به ایفای نقش اجتماعی پرداخته‌‌اند. دستاورد بحث حاضر نشان می‌‌دهد که برخی معانی و مفاهیم هویتی در منابع تاریخ‌نگاری، متأثر از وضعیت عصر تأسیس، درصدد جست‌وجو و کشف خاستگاه ایرانی در جغرافیای سرزمینی ایران برای قاجاریان، انتساب ...

تاریخ جهانگشای جوینی یکی از ارزنده‌ترین تاریخ‌های موجود از دورة مغولان و خوارزمشاهیان و اسماعیلیان است که اطلاعاتی بسیار سودمند به دست می‌دهد و این خود باعث استفاده متون تاریخی دیگری چون تاریخ وصاف، جامع التواریخ و ... شده است. چیزی که در این کتاب بیش از بیش مشهود است و کمتر در کتب و مقالات دیگر به آن پرداخته شده، شکنجه‌ها و ویرانگری‌های مغولان است. در این مقاله به اثبات رسید که مغولان در جریان...