جنوب خلیج گرگان به دلیل دست نخوردگی نهشته ها و رسوبات سطحی آن یکی از بهترین مکان ها برای مطالعه شواهد ژئومورفولوژیک تغییرات سطح اساس دریای خزر در کواترنری پسین است. در این پژوهش برای تعیین تغییرات خط ساحلی دریای خزر در اواخر کواترنری از شواهد ژئومورفولوژی، رسوبی و فسیلی در محدوده خلیج گرگان استفاده شده است. در این راستا برای شناسایی شواهد ژئومورفولوژی و نمونه برداری از رسوبات و فسیل ها، عملیات ...

به‌منظور درک سازوکار حاکم بر وقوع دوره‌‌های خشک و مرطوب در سواحل جنوبی دریای خزر الگوی همدیدی غالب و ساختار گردش  منطقه­ای جوّ مورد بررسی قرار گرفت. بر‌این‌اساس، ابتدا داده‌‌های بارش ماهانه تعداد 20 ایستگاه هواشناسی واقع در خط ساحلی جنوب دریای خزر برای یک دوره30 ساله (1974-2003) مورد پردازش قرار گرفت. با بررسی توزیع زمانی بارش، تعداد 10 ماه خشک و 10 ماه مرطوب فراگیر برای منطقه خزری شناسایی شد. س...

هدف این مقاله بررسی روند تغییرات سطح آب دریای ‌خزر در طی سیزده سال گذشته به کمک ارتفاع‌سنجی ماهواره‌ای است. داده‌های ارتفاع‌سنجی از طریق ماهواره‌های Topex/Poseidon و Jason-l تامین و از داده‌های تاید‌گیج‌های ساحلی بندر ‌انزلی، بندر ‌صدرا و بندر ‌نوشهر برای کنترل نتایج حاصل از ارتفاع‌سنجی ماهواره‌ای مورد استفاده قرار گرفته‌اند. عمدة دستاورد‌های این مطالعه که در مقاله حاضر ارائه خواهد شد، به شرح ذ...

منابع آب یک کشور ثروتی ملی است و کمتر فعالیت های اجتماعی و اقتصادی را می توان در نظر گرفت که به نحوی با این منبع ارزشمند ارتباط نداشته باشد. بارش یکی از متغیرهای اساسی برای ارزیابی مهیایی بالقوه منابع آب است. هر چند بارش سرشتی تناوبی دارد، به همین دلیل توزیع منابع آب نیز از توزیع یکنواختی برخوردار نیست و باعث می شود، در سال های مرطوب و پر باران سیلاب های مخرب و در سال های کم بارش باعث فرسایش خا...

تحقیق حاضر به منظور بررسی برخی از پارامترهای فیزیکی و شیمیایی ( شوری، اکسیژن محلول، قلیائیت، هدایت الکتریکی، مواد معلق کل و pH) و نیز مواد مغذی ( فسفات، نیترات، نیتریت، سیلیکات و فسفر کل) در آب های سطحی سواحل جنوبی دریای خزر در منطقه گردشگری سی سنگان انجام گردید. در این مطالعه 12 ایستگاه در چهار ترانسکت عمود بر ساحل در فصل پاییز 1391 توسط نمونه بردار نیسکین و CTD از آب­های سطحی انتخاب گردید. نت...

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تغییرات زمانی- مکانی بارش در ایران در دو دهة اخیر است. نخست، داده‏های پایگاه داده- بارش یاخته‏ای APHRODITE با تفکیک مکانی 25/0 × 25/0 درجة قوسی در بازة زمانی 1/1/1951 تا 31/12/2007 استخراج شد. برای دست‏یابی به تغییرات درون‌دهه‏ای بارش، از روش‏های نوین آمار فضایی مانند خودهمبستگی فضایی موران جهانی، شاخص انسلین محلی موران، و لکه‏های داغ با استفاده از قابلیت‏های برنامه‏نو...

به منظور تعیین الگوی همدیدی بارش‌های فرین در خراسان شمالی، به دلیل کوتاه بودن طول دوره­ی آماری سایر ایستگاه­ها، از آمار بارندگی ایستگاه بجنورد استفاده شد. جهت تعیین الگوهای همدید بارش‌های فرین، داده­های مربوط به فشار سطح دریا، نم ویژه، سرعت قائم (امگا)، مؤلفه باد مداری (U)، مؤلفه باد نصف­النهاری (V)، ارتفاع ژئوپتانسیل و دمای هوا در سطوح متفاوت به صورت چهار بار در روز و تابش طول موج بلند خروجی (...

تحقیقات انجام شده تاکنون در مورد ترکیبات pah در رسوبات سطحی سواحل جنوب غربی دریای خزر محدود و بیانگر آلودگی متوسط تا شدید با منشاء غالب پتروژنیک است، در حالیکه در مورد ترکیب پریلن منشاء احتمالی زیستی گزارش شده است. آنچه در این تحقیقات مبهم است مسیرهای ورود پریلن و دلایل مشاهده غلظت بالای این ترکیب در رسوبات سطحی سواحل جنوب غربی دریای خزر است. در این مطالعه به منظور بررسی پراکنش و منشاء ترکیبات ...

هدف: بندر گز در جنوب شرقی دریای خزر بعد از ورود روس‌ها رونق گرفت. هدف روس‌ها در بندر گز سیطرۀ تجاری، و مهم‌تر از آن سلطه بر ایالت خراسان بود. پس از توسعۀ راه‌آهن روسیه به شرق خزر، برتری آن‌ها در بندر گز کاهش یافت. محمدحسن و محمدحسین امین‌الضرب و تومانیان‌ها برخی ازجمله تاجران ایرانی بودند که به فعالیت در این بندر کوچک ولی مهم پرداختند. هدف مقاله حاضر تحلیل فعالیت‌های آنهاست. <...

در این پژوهش اثر فراوانی سالانه چرخندهای مراکز مهم چرخندزای مدیترانه و همچنین میانگین سالانه فشار سطح دریای این مراکز بر بارش سالانه ایران در دوره 1960 تا 2002 بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد که بجز مناطق جنوب شرق، شرق و قسمتی از مرکز ایران، بارش سالانه بقیه کشور تحت تاثیر معنی‌‌دار فراوانی چرخندهای مراکز یادشده است. فراوانی چرخندهای دو مرکز شرق مدیترانه و شمال دریای سرخ، نسبت...