جهانی شدن یکی از واقعیت های حیات انسانی در عصر جدید می باشد. جهانی شدن و بازتاب های آن در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و فنی زمینه ساز تحولات گسترده ای شده است. در این میان، یکی از این پدیده هایی که تحت تأثیر جهانی شدن تحول شگرفی را به خود دیده است، جنبش های اجتماعی هستند. جنبش-های اجتماعی به عنوان یک حرکت تغییرآفرین و نیز یک کنش اعتراضیِ برخواسته از رفتار جمعی افراد، نقش بسیار برجسته ای ر...

چکیده در طول قرن بیستم جنبش های اجتماعی فراوانی شکل گرفت که یکی از آنها جنبش زنان بود و باعث تغییرات بسیاری در وضعیت زنان گردید. جنبش زنان بعدها فمینیسم نام گرفت و تا به امروز تغییرات فراوانی درون خود داشته است و سه دوره را تجربه کرده که  امواج فمینیسم نام گرفته اند. موج اول جنبش زنان از سال 1850 شروع شد و تا سال 1920 طول کشید. زنان در این دوره به آزادی های سیاسی از جمله حق رای دست یافتند. موج ...

جنبش های اجتماعی که از اواخر سال 2010 در خاورمیانه و شمال افریقا و در جهان عرب آغاز شده، که برخی از آنها به وقوع انقلاب در این کشورها منجر شده، مانند تونس، مصر و لیبی، و برخی هنوز در حال وقوع و شکل گیری است مانند یمن و بحرین، توجه بسیاری از صاحب نظران و تحلیل گران در داخل و خارج منطقه را به خود معطوف داشته است. هر چند متغیرهای متعددی را در چگونگی شکل گیری این جنبش ها می توان جستجو کرد، از جمله ...

جنبش جدیدیه که در ابتدای قرن بیستم میلادی در آسیای میانه منتشر شد، درواقع ادامۀ منطقی غایه های ترقی پروری معارف پروران نیمۀ دوم قرن نوزدهم است. این مقاله با هدف بررسی سیر تطور این جنبش و پیامدهای آن به نگارش درآمده است. طبق نوشته های صدرالدین عینی، تحت تأثیر مطبوعات فارسی و ترکی و همچنین انقلاب های روسیه، ترکیه و ایران در آسیای میانه جوانانی پیدا شدند که خواستار دگرگونی نظام سیاسی، اجتماعی، اقت...

جنبش کساحین و اهل الکلاء[1] بررسی جنبش اجتماعی بردگان، زنگیان وموالی بصره در عهدخلافت عبدالمک بن‌مروان روح اللّه بهرامی* چکیده تاریخ اقلیت‌های قومی و اجتماعیِ تابع خلافت اسلامی، از مباحثی است که تاریخ‌نگاران مسلمان بدان کم‌تر پرداخته‌اند. این بخش از زندگی و خواسته‌های اجتماعی با توجه به رویکرد عربان به تاریخ‌نگاری اخباری، سیاسی و قبیله‌ای در تاریخ اسلام به‌ویژه در عهد امویان، در منابع تاریخ‌نگار...

کتاب "جنبش طالبان، از پیدایش تا سرنگونی" نوشته "محمد سرافراز" در باره یک جنبش شبه نظامی متحجر و تندروی مذهبی سخن به میان آورده که در سال 1994م در افغانستان به قدرت رسید و در سال 2001م و پس از حوادث 11 سپتامبر سرنگون شد. در این کتاب به بررسی جغرافیای سیاسی مذهبی افغانستان پرداخته است. نقش قدرت های بزرگی همچون آمریکا، انگلیس، ایران، پاکستان و عربستان در این کشور از جمله مسائلی است که با شیوه ای ع...

وقوع جنبش‌های اجتماعی در مصر و چند کشور دیگر در خاورمیانه و شمال آفریقا، آخرین و جدیدترین موج از جنبش‌ها محسوب می‌شود. وقوع غیر‌منتظره و اثرهای سرایتی آنها در منطقه، توجه تحلیل‌گران را به این موج از تحولات جلب کرد. در این پژوهش، نویسندگان درصددند با نگاهی متفاوت به موضوع، ویژگی‌ها و ماهیت جنبش اجتماعی انقلابی و سقوط رژیم اقتدارگرای مصر را در چارچوب نظریه‌های متأخر و نیز الگوی نظری جان فوران (تو...

جنبش مشروطیت، به­رغم آنکه خاستگاهش در تهران بود، اما دامنة آن به دیگر شهرها، از جمله کرمانشاه، نیز کشیده شد. جنبش مشروطه‌خواهی و پی­آمدهای آن، در اوضاع داخلی­ کرمانشاه بسیار تأثیر گذاشت و مردم این شهر با جنبش مشروطه­خواهی همگرا شدند و این همگرایی به شکل ستیزه­جویی بین مردم با حکام شهر، که از مستبدین بودند، بروز یافت. آشوب­ها و اغتشاشات حاصل از این ستیزه­ها در سطح شهر، عامل ضرر و زیان مردم گشت؛ ...

انقلاب اسلامی و تحولات ناشی از آن جنبش اجتماعی زنان را وارد عرصه جدیدی کرده است. این مقاله تلاش دارد تا به این پرسش پاسخ دهد که شکاف جنسیتی چه تاثیری بر تحولات جنبش زنان در ایران پس از انقلاب اسلامی گذاشته است؟ در این راستا با به کار گیری روش توصیفی و تحلیلی،  ابتدا «شکاف جنسیتی» به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار بر جنبش اجتماعی زنان پس از انقلاب بررسی شده و با توجه به شاخص‌های جهانی شکاف جنسیتی...