این رساله که با عنوان "بررسی سیر تطور نمادهای حیوانی در قرن ششم با تکیه بر مثنوی های عطار و سنایی" تدوین یافته در پی یافتن جایگاه جانوران در آثار سنایی غزنوی و عطار نیشابوری است. از آنجا که موضوع این پژوهش بررسی سیر تطور نمادها است پژوهشگر سعی کرده است که رد پای این نمادها را در طی تاریخ و در متون حماسی و دینی و ادبی و تاریخی و ... پیگیری کند و این روش را تا قرن ششم که دوره ی زندگی شاعران مورد...

دریا یا دریاچه خزر با مساحتی د رحدود 000/436 کیلومتر مربع و حجمی معادل 77000 کیلومتر مکعب بزرگترین دریاچه دنیاست. مطالعه جانوران و گیاهان این دریا و همچنین بررسی شرایط زیستی (بوم شناسی) و فیزیکو شیمی آن از نظر تغییرات حرارت و شوری و مقدار موادغذایی و غیره از اواخر قرن هیجدهم آغاز شده‘ در اواخر قرن نوزده این مطالعات بحد کمال خود رسیده است و مقالات و کتب متعددی در این مورد بوسیله محققان روسی انتش...

پژوهش حاضر به مطالعه ماهیت نمادین رنگ در مضامین اساطیری شاهنامه فردوسی پرداخته است. بکارگیری عنصر رنگ در ساختار شعری و تجسّمی در شاهنامه فردوسی از جنبه های زیباسازی اثر ادبی، تناسب رنگ با فضای حماسی و اسطوره ای شاهنامه و معنای نمادین، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته شده است. چگونگی بهره بردن فردوسی از عنصر رنگ در شاهنامه و ارتباط بین رنگ ها و معنای نمادین آن ها و مضامین اساطیری، پرسش هایی هستند که...

حیوانات، همواره در زندگی انسان، نقش و جایگاه ویژه­ای داشته­اند به طوری که گاهی اوقات به عنوان موجودی مقدس و اساطیری، مورد ستایش و توجه ویژه قرار گرفته­اند. گاو، یکی از حیواناتی است که از آغاز شکل­گیری تمدن، در جای جای جهان، مورد توجه بشر قرار گرفته و در ایران باستان نیز یکی از نمودهای خاص حضور ایزدان بوده و سیمای اساطیری ویژه­ای داشته است. شاهنامه به عنوان نامه­ی نسل­های ایرانی و سرو سایه فکن ف...

حفظ و نگهداری مواد غذایی در انبارهای غلات و سیلوها منوط به عدم نفوذ جانوران موذی و جوندگانی مانند موش‌ها است. لذا به‌کارگیری روشی نوین که بتوان به‌وسیله‌ آن جانوران موذی را بدون آسیب به محیط زیست و با تأثیر دائمی دور نمود، بیش از پیش احساس می‌شود. در این پژوهش استفاده از امواج فراصوتی و تأثیر آن بر دور نمودن این جانوران از چنین محیط‌هایی مورد بررسی قرار گرفته است. در نمونه ارائه شده، دستگاه دار...

آتش یکی از عناصر بنیادی ، در تکوین هستی و در جهان مادی به شمار می آید . با توجَه به ارزش و اهمیَت آن در زندگی بشر ، از دوره های باستان تاکنون ، روایت های اعتقادی و آئینی بیشماری را نقل کرده اند. جایگاه خدای آتش در باورهای ایرانیان باستان از مراحل گوناگون گذر کرده است . در متن های دینی واژه آتش همراه با صفات آتر و آذر آمده است . آتر را می توان خدای توانای پاک معنی کرد و پیدایش و پیوند صفات آتر را ...

شاه نامه فردوسی به عنوان مدرکی مستند، دال بر وطن دوستی و عظمت و قدمت تاریخی ایرانیان، هنوز هم نه تنها برای ما ایرانیان، که برای همه جهانیان که در عرصه ادبیات جهان، نکته هایی نغز و رازها و رمزهایی هیجان انگیز دارد که از ره گذر تحلیل های بایسته، شایسته است گشوده آید. یکی از این مسائل، گستره جغرافیایی است که در شاه نامه از آن سخن بمیان آمده است. در این باب، پژوهش گران شاه نامه پیوسته خواهان پاسخ گ...

اسطوره از جهات گوناگون در زندگی انسان پس از عصر اساطیری، تجلی یافته و در آن اثر نهاده است. در این مقاله تلاش شده است تا علاوه بر شناخت مختصر اسطوره و آیین های اساطیری و عرفانی، به یافتن تجلّی و تأثیر و ردّپاهای محسوس و نامحسوس یکی از این آیین ها یعنی پوشاک، در البسة عرفانی مندرج در برگزیدهء نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری پرداخته شود. در این پژوهش، پوشاک به عنوان یکی از تجلّی های آیینی بررس...

مثنوی به سبب ساختار داستانی اش، همواره مورد توجه بوده است. شاید شخصیت پردازی های مبتنی بر عناصر داستانی، این اثر بی بدیل عرفانی را به یک شاهکار ادبی تبدیل کرده است؛ چراکه پرداختن به نقش آفرینی پدیده های غیر انسانی، خصوصاً شخصیت های جانوری و شناسایی کارکردهای مثبت یا منفی و رمز گشایی از آن ها، به ما در درک مفاهیم پیچیدة مثنوی کمک شایانی می کند. بنابراین داستان های مثنوی فقط وسیله ای در خدمت تفهیم...

اشراف بر پیشینة اساطیری شخصیت‌های حماسی، در تحلیل کارکردهای آنان در آثار ادبی کمک قابل توجهی خواهد کرد. مطالعة خویشکاری‌های ایزد وای و وجود برخی تشابهات میان این ایزد و کاووس شاهنامه سبب گردید تا به مقایسة تطبیقی میان این دو شخصیت اساطیری بپردازیم. کاووس شاهنامه، از بزرگ‌ترین پادشاهان حماسی ایران و برخوردار از پیشینه‌ای اساطیری است. وای نیز، ایزد باد و هواست که بر فضای تهی میا...