یکی از تحولات مهم در منطقه خاورمیانه، پیدایش و رشد بی رویه گروه های تندرو سلفی و تکفیریِ به ظاهر مسلمان، با نام وهابیت یا داعش است. یکی از مهم ترین اعتقادات این گروه ها، تکفیر و شرک دانستن عبادت در کنار مقابر می باشد. آنها براساس این اعتقاد غلط، به تخریب مقابر بزرگان دین و اولیای الهی می پردازند و نمازگزاران در مقبره ها را مشرک می خوانند. این مقاله با مطالعه ای اسنادی ـ تحلیلی در منابع معتبر اهل...

رفتار حاکمان صدر اسلام با اهل ذمه به عنوان یک اقلیت دینی در جامعه اسلامی از جنبه­های مختلفی شایستة بررسی است. امیرالمؤمنین علیعلیه السلام هم در ایام حکومت خود نظام رفتاری ویژه­ای داشت که زمینه­ساز روابط مسالمت­ آمیز پیروان ادیان مختلف و گرایش مسیحیان به اسلام شد. نظام رفتاری امیرالمؤمنین علیعلیه السلام با مسیحیان عصر حکومت خود را در چهار حیطة اجتماعی، اعقتادی، سیاسی و اقتصادی می­توان بررسی کرد....

اهل‌بیت(ع) به‌ویژه امام رضا(ع) مورد اقبال خاص ایرانیان ازجمله اهل حدیث بودند و حاکم نیشابوری به ‌تفصیل از حضور آن امام(ع) در خراسان و عنایت ویژة مشایخ اهل حدیث به ایشان یاد کرده است. بر اساس این گزارش­ها، بزرگان حوزة حدیثی اهل سنت نیشابور که استادان اصحاب جوامع روایی ازجمله کتاب‌های شش‌گانه بودند، اهتمام زیادی به امام رضا(ع) به‌عنوان فرزند پیامبر...

تمامی غیر مسلمانانی که به دینی الهی و کتابی آسمانی ایمان و اعتقاد دارند، «اهل کتاب» نامیده می شوند. این اصطلاح در قرآن، حدیث، و سیره متشرعه شامل چهار آیین: یهود، مسیحیت، زرتشت و صابئه می شود. حقوق و وظایف اهل کتاب در جامعه اسلامی با انعقاد قرداد ذمه شکل می گیرد، که در این صورت «اهل ذمه» نامیده می شوند و بخشی از شهروندان جامعه محسوب می شوند. در صورتی که جرمی علیه تمامیت جسمانی اهل کتاب به وقو...

تکفیر پدیده‌ای است که از زمان امام علی (ع) و ماجرای حکمیت تا کنون همواره جهان اسلام را به خود مشغول کرده است. در دوران معاصر نیز، گروهی از سلفیان، موسوم به تکفیری، با این دستاویز به ریختن خون مسلمانان مباهات می‌کنند. آنها با استناد به اندیشه‌ها و آرای بزرگان خود، این کار را عمل به دستورهای دینی می‌دانند. یکی از نظریه‌پردازان سلفیان معاصر، محمد رشید رضا است. او، که به‌شدت تحت تأثیر عقاید ابن‌تیم...

غلو – که به معنای تجاوز از حد درباره کسی یا چیزی می باشد- یک جریان فکری انحرافی است که در تاریخ طولانی بشر و در میان ادیان و ملل مختلف (مصر، یونان، روم، هند، و یهود و نصاری و غیره ) همواره وجود داشته است. غلو در اسلام - به گزارش برخی منابع تاریخی- پس از درگذشت پیامبراسلام? و ادعای نمردن ایشان از سوی برخی از صحابه خود را نشان داد و پس از پیامبر? در زمان حضرت علی(ع) و برخی از ائمه به حیات خود ادا...

یکی از کارهای مهم عالمان تصوف و عرفان اسلامی، تدوین و نوشتن کتاب هایی برای آموزش یا پاسخ به سؤالات مریدان و رهروان و در مجموع برای راهنمایی اهل طریقت و جویندگان این راه بوده است. در این کتاب ها بنا به اعتقاد نویسنده و سلیقة او، مباحث مهم اصولی و عملی عرفان و نیز سرگذشت ها و سخنان بزرگان و پیشوایان طریقت گردآوری می شده است. کشف المحجوب هجویری غزنوی، نخستین متن تألیفی به زبان فارسی در زمینه های گ...

موضوع تکفیر شیعه از گذشته‌های دور مطرح بوده است. این تفکر در طول تاریخ برای اثبات ادعای خود دلایل زیادی را مطرح کرده است. این در حالی است که کافردانستن شیعه موضوعی اختلافی میان اهل­‌سنت است و جمعی از علمای اهل­‌سنت، شیعه را مسلمانانی بدعت‌گذار دانسته و گروهی دیگر حتی تقلید از مذهب جعفری را درست می‌دانند. علاوه بر این، ادله مورد استناد جریانهای تکفیری از حیث روشی و از حیث محتوایی مخدوش است. و بن...

در کتاب اسفار می توان بیش از 1100 آیه از آیات قرآن و 250 حدیث از احادیث منسوب به نبی اکرم صلی الله علیه و آله، اهل البیت علیهم السلام و صحابه یافت. هر چند که صدرا به اندیش? فلسفی بیشتر شناخته شده است، اما شرح ناتمام وی بر الکافی، شاهدی بر این است که او با حدیث و دیگر علوم مربوط با آن نیز آشنا بوده است. با وجود این، وی در انتخاب احادیث اسفار، در مسلک عرفانی بیشتر ظاهر شده؛ لذا بیش از دو سوم احاد...

در منابع روایی اهل سنت، فضایلی بی شمار درباره اهل بیت عصمت و طهارت(ص) نقل شده و رجالیان و حدیث پژوهان این مکتب، دیدگاه هایی متفاوت درباره این نوع احادیث داشته اند.حاکم نیشابوری (م.405ق.) در بخشی از کتاب خود به نام مستدرک، برخی فضایل اهل بیت(ع) را ذکر کرده است؛ در مقابل، ذهبی(م.748ق.) در کتاب تلخیص المستدرک، روایت های نقل شده از حاکم را نقد کرده و در نهایت، دسته ای از آن ها را تضعیف و ابطال کرده...