چکیده ارائه این پژوهش در راستای طرح صحیح و منقحی از بازخوانی تأملات و اندیشه های ابن سینا مبتنی بر رابطه حکمت و تمثیل وی به شیوه توصیفی و تحلیلی و پرداخت منسجم و نظام مند سیر اندیشه ابن سینا از تأملات فلسفی و گرایشات عقلی تا تأملات عرفانی و تمثیلی در نظام فکری وی و بیان کیفیت رابطه مطرح در این میان هدف نهایی و مطلوب بوده است . برای بیان چنین رابطه ای مورد بررسی قرار گرفته شده است . چنان که...

هدف مقالۀ حاضر، بسط و تشریح مفهوم «تمثیل » )قیاس( در معماری و جایگاه آن در روند طراحی است. برای رسیدن به این هدف، در ابتدا به اختصار مفهوم طراحی توضیح داده شده و سپس به شرح تفاوت میان خط مشی فکری نس لهای طراحان معماری و دلایل قبول یا رد نگرش فکری آنها پرداخته می شود. تغییرات نگر شهای طراحی در گذر زمان نشان م یدهد، خط مشی فکری طراحان نسل سوم عامل ایجاد وحدت و یکپارچگی در میان اجزای معماری در رون...

فیلسوفان و منطقیان مسلمان از سه قسم استدلال قیاس، استقرا و تمثیل، قیاس را یقین آور می دانند. استقرا را نیز با پیوندزدن به قاعده الاتفاقی یقین آور می دانند. اما تمثیل را یقین آور نمی دانند، هرچند امروزه همین تمثیل غیریقینی در فلسفه علم نقش به سزایی ایفا می کند. این سه قسم استدلال در این مقاله با یکدیگر مقایسه شده و به نقاط قوت و احیانا ضعف هرکدام اشارت رفته است

این پژوهش با هدف بررسی کاربرد تربیتی تمثیل با تاکید بر آثار افلاطون انجام گرفته است. تمثیل از ارکان مهم ادبیات است و از گونه های شناخت ادب و هنر هر قوم و ملتی است. در طول زمان آثار گرانقدری به زبان تمثیلی در مایه های ادبی،عرفانی،فلسفی و تعلیمی به رشته تحریر در آمده است. در تمثیل این ویژگی نهفته است که می تواند موضوع اندیشگی دشوار و چند لایه را نازل و همه فهم کند و مفهوم آن را در دسترس عموم قرار...

چکیده تمثیل از جمله مباحثی است که هم در بلاغت قدیم و هم در بلاغت جدید به آن توجه شده است. در کتاب‌های قدیم از تمثیل در مباحث تشبیه مرکب و استعاره‌ی تمثیلیه سخن گفته شده است؛ درحالی که در نقد جدید، تمثیل زیر مجموعه‌ی مبحث تصویر و خیال است. از نظر ساختار، تمثیل‌های فارسی به دو بخش تمثیل توصیفی (تمثیل کوتاه یا فشرده) و تمثیل روایی (تمثیل گسترده) تقسیم می‌شود. تمثیل روایی شام...

تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می آید. از آنجا که مشبهٌ به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می توان از ظاهر آن پی به واقعیت های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده ای از گنجینه ادبی ما را شامل می شود و عطار و مولانا کوه موج این دریای عظیم ادب عارفانه هستند. با نگاهی به تمثیل های این دو شاعر بزرگ می توان از ورای آموزه های عرفانی و با دقت در ظاهر داستان های آنان، به واق...

در این جستار صور ابهام و عوامل ایجاد آن را در رسائل عرفانی سهروردی- که از نوع داستان های رمزی هستند- بررسی کرده ایم. از آن جا که بیان عرفانی رمزی از نوع مفاهیم معرفتی است و طریقه تعبیر از آن فقط از طریق الفاظ متشابه ممکن است، سهروردی برای تبیین آن مفاهیم به تمثیل روی آورده است. تمثیل های رمزی او از روایت داستانی و نماد تشکیل شده و همین غلبه نمادها بر روایت داستانی ایجاد ابهام کرده است. در این م...

این مقاله به بررسی غزل‌های صائب تبریزی از لحاظ کاربرد انواع تشبیه تمثیل و کارکردهای آن پرداخته است. تشبیه تمثیل از گونه‌های خاص تشبیه است. در یک طبقه‌بندی ساده می‌توان آن را به سه نوع گسترده، نیمه‌فشرده و فشرده (اسلوب معادله) تقسیم کرد. در شعر صائب تبریزی، دو گونۀ اخیر کاربرد فراوان دارد. به همین دلیل، صائب را شاعر تمثیل نام داده‌اند. در این مقاله، با در نظر گرفتن ساختار بلاغی ابیاتی که تشبیه ت...

چکیده مثنوی اقیانوسی خروشان و موّاج است که از ذهن و زبان مولوی که وجودش را به دریاهای خداوندی متّصل کرده ، سرچشمه گرفته ، اقیانوسی که با هر موجش صدفهایی پ?ر دُر را برایمان به ارمغان می آورد ، آن هم مرواریدهایی که نمی توان قدر و قیمتشان را با مقیاسهای مادّی سنجید.در این پژوهش به بررسی انواع شخصیّت های داستانی و شیوه ها و شگردهای گوناگونی که مولانا برای توصیف شخصیّت ها و شخصیّت پردازی هر کدام از آنها،...

تمثیل یکی از صور خیال است و یکی از انواع تشبیه به شمار می آید. از آنجا که مشبهٌ به در تمثیل معمولاً حسی و ملموس است، می توان از ظاهر آن پی به واقعیت های اجتماعی برد. ادبیات عرفانی ما قسمت عمده ای از گنجینة ادبی ما را شامل می شود و عطار و مولانا کوه موج این دریای عظیم ادب عارفانه هستند. با نگاهی به تمثیل های این دو شاعر بزرگ می توان از ورای آموزه های عرفانی و با دقت در ظاهر داستان های آنان، به واق...