به مجموعة حروف الفبایی که یک یا چند حرف از آن ها، به شکل و ترکیبِ (الر، الم، المر، المص، حم، حمعسق، ص، طس، طسم، طه، ق، کهیعص، ن، یس) در ابتدای 29 سوره از سوَر قرآن قرار دارند، حروف مقطعه می‌گویند. با وجودِ اسرارآمیز بودنِ این حروف، مفسّران و قرآن‌پژوهان به تشریح و تفسیر این حروف پرداخته‌اند و در این زمینه، نظرها و اقوال متنوعی دارند. شعرا و نویسندگان در ادب پارسی، با عنایت به شکل، حالت و ویژگی حروف ...

قرآن کریم و سنّت و احادیث پیامبراکرم(ص) و ائمّه معصومین(علیهم السّلام) تأثیر زیادی بر فرهنگ و آثار هنرمندان اسلام به خصوص شعرا داشته است. بعد از ورود اسلام به ایران، شعر ایران هم تحت تأثیر این آموزه ها قرار گرفت. از جمله این شاعران می توان استاد سخن، سعدی را نام برد که آموزه های دینی را در قالب تلمیح، تضمین، اشاره یا نقل به مضمون در شعرش جلوه گر ساخته که هدف اصلی این تحقیق است. در این تحقیق ابتد...

استفاده از صناعات ادبی از اساسی ترین ابزارهای شاعران برای بیان مقصود است و یکی از مهمترین صنایع ادبی، تلمیح است. شاعر با استفاده از تلمیح و اکتفا کردن به یکی دو واژه که نشانه وسعت اطلاّعات و غنای فرهنگی خود اوست به خلق مضامین دست می زند و تداعی معانی ایجاد می کند و بر لطف و عمق شعر خویش می افزاید. نظامی گنجه ای در «خمسه یا پنج گنج» خود به مناسبت های گوناگون با آرایه تلمیح کلام خود را مزّین کرده ...

تلمیح یکی از عناصری است که تقریباً در همه ی متون ادبی یافت و باعث ایجاد شکاف های فرهنگی می شود. در این تحقیق به عنوان شکلی از بینامتنیت در ترجمه مورد توجه قرار می گیرد. تلاش شده است تا راهکارهای مترجمان برای ترجمه چهار نوع اسامی خاص و عبارات کلیدی تلمیحی (مذهبی، سیاسی، تاریخی و اسطوره ای) موجود در رمانِ چهره مرد هنرمند در جوانی به فارسی بررسی شود. این تحقیق مقایسه ای بر اساس راهکارهای ترجمه تلمیح...

رسول گرامی اسلام به عنوان اصلی ترین معلم قرآن در حدیث متواتر ثقلین، از قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) به عنوان دو یادگار لاینفک یاد می کند؛ لذا اهل بیت را می توان بهترین مفسران قرآن دانست. بنابراین معصومین (علیهم السلام) تجلی معارف قرآن و همچنین قرآن ناطقند. سخن و رفتار آنان چیزی جز بسط و تبیین و تفصیل معارف و آموزه های قرآن نیست و به بیان صریح تر می توان تفسیر و تبیین قرآن را در کلام و سیره معص...

تلمیح یکی از آرایه های پرارزش بدیعی است. کاربرد تلمیح نشان دهنده ی پشتوانه ی فرهنگی شعر است. استفاده ی شفیعی کدکنی از عناصر تلمیحی، خاصّ خود اوست و همین ویژگی سبب شده است که شعر او از این نظر شعری شاخص و ممتاز گردد؛ لذا این تحقیق به بررسی تلمیحات و اشارات در شعر وی پرداخته است. نگارنده در فصل اول سیر تطور تلمیح را بررسی نموده است و در فصل دوم به واکاوی اشارات و تلمیحات اشعار شفیعی پرداخته است. ف...

تلمیح یکی از آرایه های فنون و بلاغت ادبی است که شاعر یا نویسنده توسط آن در نهایت ایجاز، به داستان، حدیث، آیه، باور قدیمی یا ضرب المثلی اشاره می کند و از این طریق ضمن بیان مراد دل واندیشه خود از نکات بیان شده در آیات واحادیث ودیگر موارد که تلمیحاً در بین مردم رایج بوده در راستای تایید و تاکید اندیشه خود بهره می گیرد تا به گیرایی و زیبایی شعر یا نوشته خود بیفزاید. امیرخسرو دهلوی از شاعران قرن هفتم...

ترجمه ادبی دامنه ای وسیع از مطالعات ترجمه را در بر می گیرد. با توجه به پیچیدگی ترجمه ادبی و فاصله های فرهنگی بین زبان مبدا و مقصد، توجه ویژه به این حوزه اهمیت زیادی دارد. از جمله عناصر فرهنگ محور متون ادبی تلمیح است که مترجمان را به هنگام بازآفرینی متن با مشکلات زیادی روبرو می کند. از جمله پژوهشگرانی که راهکارهایی برای انتقال بهتر مفاهیم تلمیحات در ترجمه ارایه داده اند میتوان به لپیهالم اشاره ک...

بررسی راهکارهای ترجمه نیومارک بر روی ترجمه ادبی استعاره تشبیه و تلمیح بیست داستان کوتاه از زبان فارسی به انگلیسی

کمال خجندی، از سخنوران و عرفای عالی‌قدر قرن هشتم هجری، یکی از بزرگ‌مردانی است که از آیات و مضامین قرآنی در اشعار خویش بسیار بهره برده است. در این مقاله، بازتاب مطالب قرآنی خواجه کمال ذیل چهار بخش مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است که عبارت‌اند از: ۱. اسماء، سُوَر و آیات قرآنی؛ ۲. تلمیح به داستان‌های قرآنی؛ ۳. تجلی مضامین قرآنی؛ ۴. اقتباسات قرآنی. در بخش اول ابیاتی که نام سوره‌ها و آیه‌های قرآنی به...