کلام امام علی(ع) بی‌تکلّف، روان، سلیس و سرشار از آفرینشهای هنری است و تصویرآفرینی نیز می‌تواند یکی از پررنگ­‌ترین جلوه‌­های آفرینش هنری کلام امام به‌شمار رود. تصویرآفرینی روشی است که گوینده سخن، با استفاده از آن، سعی می­‌کند مفاهیم ذهنی مد نظر خود را مانند یک صورت در مقابل دیدگان شنونده مجسّم کند و از این طریق او را متوجه منظور خود نماید. هر اندازه تصاویر یک متن ادبی پویاتر باشند، آن متن باارزش‌­...

ویژگی‌های کمتر سرزمینی است که مانند هند در شعر فارسی انعکاس یافته باشد به‌گونه‌ای که در کهن‌ترین اشعار فارسی و در همه ادوار و انواع مختلف ادبی خصوصیات این سرزمین پرشگفتی دست‌مایه شاعران در ساخت تصاویر و مضامین شعری بوده است. هدف این مقاله بررسی تصاویر و مضامینی است که شاعران از خصوصیات سرزمین هند خلق کرده‌اند. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی ضمن نشان دادن سیر و تاریخچه کاربرد ویژگی‌های سرزمین هن...

ترکیب‌سازی یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که شاعران در راستای تازگی زبان و ایجاد خلاقیت در آن وارد شده‌اند. هدف این مقاله بررسی چگونگی ترکیب‌سازی در شعر قیصر امین‌پور و کارکردهای هنری آن است که با روش استقرایی انواع ترکیبات، چگونگی ساخت و نقش‌های هنری آن را بررسی کرده است. وی با ایجاد پیوند میان کلماتی که حوزه معنایی دور از هم و متضاد دارند ابهام هنری و معانی عمیق و برجسته‌ای ایجاد کرده است. ایج...

نامۀ خسروان، اثر جلال الدین میرزا ، فرزند فتحعلی شاه قاجار است که در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار تألیف شده است. نسخۀ خطی و مصور نامۀ خسروان با توجه به نحوۀ تفکر این دوره، دارای ویژگی هایی همچون نحوۀ نگارش به فارسی با حذف لغات و واژگان عربی و تصویرسازی از پادشاهان ایران باستان با توجه به داستان های شاهنامه است. این نسخه در چند دهه پس از تألیف از نمونه هایی است که سیاست های باستانگرایی در دورۀ...

در آثار هنری تمدن‏های کهن، حضور نیروهای ماوراءالطبیعه در قالب تصاویر طبیعی ملموس است و زندگی دنیوی آدمیان را با نیروهای آسمانی پیوند می‏زند. زندگی ایرانیان باستان بر نظام کشاورزی استوار بوده؛ لذا حاصل‌خیزی و باروری اهمیت بسیار داشته است. ایزدبانوان و الهگان باروری جایگاه ویژه‏ای در فرهنگ‏های کهن داشته‏اند و شکل فیزیکی و متافیزیکی ایشان در ارتباط با عناصر طبیعی چون حرکت اجرام سماوی (منطقۀ‌البروج...

این پژوهش با نگاهی به آثار ادوارد وستون سعی بر آن دارد تا با تحلیل محتوا و رویکردی هرمنوتیکی، حقیقت نهفته درون تصاویر، آنچه که عکاس تجربه می کند و مخاطب به واسطه برخورد با آن درک می کند را، از طریق پرداختن به شکل ظاهری آنها بیان دارد و با تأکید بر شأن بازنمودی اثر هنری، اساساً مخاطب و تأویل آن را مبنای کار قرار دهد، که منجر به نمایان شدنِ برخی مفاهیم پایه ، از جمله روی آوردن به دنیای درونی عکاس, ...

در بررسی های تاریخ معاصر ایران در عهد قاجار، نقش زنان در عرصه های اجتماعی و هنری کمتر مطالعه شده است. دراین خصوص، در منابع دست اول مطلب چندانی ذکر نشده است، زیرا اکثر تاریخ نویسان همت خود را وقف شرح حوادث سیاسی یا شیوۀ زندگی شاهان و رجال کرده و در لابه لای تألیفات خود به صورت پراکنده و غیرمستقیم به مسائل اجتماعی و هنری زنان اشاره کرده اند. این مقاله، ضمن بررسی شرایط اجتماعی و زندگی زنان دربار ق...

شماری از آثار هنری ایران سده­های 4 تا 8 ﻫ. ق. با مجالسی آراسته شده­اند که شاهی کمان­گیر و سواره را در نخجیرگاه آهو نمایش می­دهد، درحالی­که بر پشت مرکبش زنی ریزاندام و چنگ­نواز نشسته است. این صحنه بنا بر متن شاهنامۀ فردوسی و هفت پیکر نظامی گنجوی، داستان بهرام گور شاهنشاه ساسانی و کنیز خنیاگرش آزاده را روایت می­کند. البته انتساب این روایت به شاهنامۀ فردوسی در سال های اخیر موضوع انتقاد بوده و حتی ...

تصویرپردازی که تبلور اندیشه‌های بلند شاعر است، زمانی رخ می‌دهد که وی از زبان عادی عدول کند و دریافت‌های درونی‌اش را به صورت شاعرانه ارائه دهد. در بلاغت سنتی، تصاویر شاعرانه منطبق بر پنج اصلِ تناسب، تقلید، وضوح، حقیقت‌نمایی و تقابل صورت و معناست. این اصول زمینه‌ساز پردازش هنری در تصاویر شعری شعرای کلاسیک می‌گردد. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا با روشی توصیفی–تحلیلی بلاغت تصویر در شعر ابراهیم ناج...

دکترین ادغام بیانگر این است که اگر ایده و بیان آن ایده، آنچنان با یکدیگر مرتبط و جدایی ناپذیر باشند، یعنی تنها یک راه معقول معمولی و قابل قبول برای بیان آن ایده و گنجاندن آن در خلق یک اثر وجود داشته باشد، ایده و بیان آن بر اساس مالکیت ادبی ـ هنری غیر قابل حمایت هستند، زیرا ایده ها از شمول حمایت بر اساس مالکیت ادبی ـ هنری صراحتاً مستثنی شده اند و در این مورد خاص، بیان آن ایده هم از آن ایده، جدایی...