تفسیر شنقشی یکی از کهن ترین آثار منثور فارسی دری است. این کتاب با زبانی که ویژگی های فارسی دری دوره ی نخست و فارسی میانه را باهم داراست، از نظر زبانی از ارزشمندترین متون نخستین دوره ی اسلامی به شمار می رود. واژه ها، افعال و ترکیبات به کاررفته در این اثر نشان می دهد که به احتمال بسیار در اواخر سده ی چهارم یا اوایل سده ی پنجم نگارش یافته است. تفسیر شنقشی ترجمه ای صرفا تحت اللفظی نیست، بلکه گاه ر...

زمان از جمله مؤلّفه‏های اصلی فعل است که هر قومی به صورت‏های مختلف آن را به­کاربرده‏اند. از آنجا که ترجمۀ کهن قرآن قدس، ترجمه‏ای تحت اللفظی است، رابطه‏ای تطبیقی بین دو زبان فارسی و عربی برقرارنموده، زمان‏های متفاوت فعل را به صورت‏های کهن یا با تغییرات آوایی یا متناسب با برخی از لهجه‏های مرسوم و در برخی موارد با شکل ویژه‏ای مطرح نموده­است.در این پژوهش سعی شده تا فعل‏های مختلفی که مترجم قرآن قدس اس...

تأمل در ترجمه آیات قرآن بیان کننده این حقیقت است که مترجمان قدیم به سبب ایمان و اعتقاد به اسلام و کلام خدا کوشیده‏اند، امانتدار و راست گفتار باشند تا ازتهمت و شبهه موجود در قرن چهارم  که از قبل برگرداندن قرآن به زبان غیرعربی در جامعه اسلامی وجود داشت، درامان باشند. «نوبۀ الاولی» تفسیر کشف الاسرار و عدهالابرار میبدی- که حاوی ترجمه تحت اللفظی آیات است- یکی از آثاری است که دقت و وسواس توام باذوق ق...

یکی از مهم ترین آثاری که همواره مورد توجه محققان عرصه های فلسفه هنر، نقد ادبی و فن شعر قرار گرفته، بوطیقای ارسطو است. در دنیای اسلام، ترجمه ها، شرح ها، و تلخیص های متعددی از بوطیقا نگاشته شده است، که فن شعر ابن سینا از معتبرترین آنها دانسته می شود. در این مقاله کوشیده شده تا ضمن مقایسه فصول فن شعر ابن سینا با بوطیقای ارسطو و برشمردن اضافات توضیحی ابن سینا بر بوطیقا، نشان داده شود که فن شعر، ترج...

نتایج پژوهش حاضر، گواه آن است که ترجمه کنایی، بهترین ترجمه برای تعابیر کنایی است. در غیر این صورت، باید به ترجمه معنایی روی آورد و تا حد امکان، از ترجمه تحت اللفظی اجتناب کرد. و در این زمینه تسلط و اشراف مترجم بر بلاغت به عنوان یکی از علوم پیش‌نیاز ترجمه و آشنایی وی با فرهنگ زبان‌های مبدأ و مقصد امری ضروری است. ضمناً از رهگذر این جستار، مشخص می‌شود که اموری مانند تأکید بر عظمت و قدرت خداوند، بیا...

نیکلاس ولترستورف در کتاب تأملاتی فلسفی بر ادعای تکلم خدا مدعی دیدگاهی در باب ماهیت وحی به مثابه «فعل گفتاری» خدا شده است. او با توسل به نظریه فعل گفتاری آستین، مدعی است خدا فراتر از وحی تکلم کرده است. مراد او از تکلم نیز معنای تحت اللفظی و حقیقی است، نه مجازی. لبّ ادعای او این است که خدا فعل گفتاری انجام داده، اما با واژه سخن نگفته و تکلم خدا با اصوات مادی صورت نپذیرفته است. بنابراین وق...

تلمیح به عنوان گونه ای از بینامتنیت و به عنوان یک صنعت ادبی مهم می تواند معانی عمیقی به متن القا کند. مترجمان باید به گونه ای تلمیح را ترجمه کنند که معنی و نقش آن تغییر پیدا نکند. تحقیق حاضر ترجمه تلمیح را در دو رمان انگلیسی و ترجمه های آن قبل و بعد از انقلاب را بررسی می کند. محقق به این نتیجه رسید که تلمیح ها با کمترین تغییر و به صورت تحت اللفظی ترجمه شده اند.این امر در نتیجه باعث تغییر نقش تل...

چکیده مطالعه حاضر به بررسی گفتمان های طنز در سه اثر ادبی فارسی شامل گلستان سعدی (1346)، رساله ی دلگشا (1387) و منظومه موش و گربه (1387) عبید زاکانی می پردازد تا راهکارهای ترجمه انتخابی مترجمان مطابق با موارد پیشنهادی نیومارک (1988) طبقه بندی و پربسامدترین موارد شناسایی شوند. تبدیلات ترجمه ای مطابق با الگوی ارائه شده از سوی کتفورد (2000) از یکدیگر مجزا شده و میزان بسامد آنها با یکدیگر مقایسه می...