مشارکت سیاسی، فراگرد ایفاء نقش مشارکتی افراد و بازیگران اجتماعی به منظور تعیین سرنوشت خود، بیان مطالبات یا حمایت ها و تأثیر بر تصمیم گیری های حکومتی است. بیش از دو دهه است که در سطح جهان به ویژه در دموکراسی های تثبیت یافته جوانان به عنوان یکی از بازیگران یا نیروهای اجتماعی مهم پذیرفته شده و حضوری چشمگیر در عرصه مشارکت به ویژه در جنبش های اجتماعی داشته اند. در این مقاله، در بخش نخست، تأثیر تغییر...

رساله حاضر با هدف بررسی جایگاه شاملوها یکی از طوایف مهم قزلباش و چگونگی نوسان (شدت و ضعف) قدرت آنان در تحولات سیاسی و نظامی دولت صفویه از آغاز تأسیس سلسه تاپایان حکومت شاه عباس اول (1038-906 ه.ق) سامان یافته و بنیاد اصلی آن بر پرسش های زیر قرار دارد: 1) شاملوها چه نقشی در تأسیس و تداوم دولت صفویه داشته اند. 2) روند قدرت و نفوذ شاملوها در دوره حاکمیت پادشاهان صفوی از شاه اسماعیل اول تا پایان ...

تاریخ مغرب اسلامی تا پایان دولت موحدین، با تحولات سیاسی گسترده ای روبرو شد. یکی از مهم ترین عوامل تحولات سیاسی، استفاده از گفتمان مهدویت توسط برخی از رهبران بود. بر اساس تحقیقات به عمل آمده در این رساله با استفاده از منابع تاریخی سه جریان گفتمان مهدویت خوارج، شیعه و اهل سنت در مغرب شناسایی شد. بربرها که از دیرباز با اندیشه منجی گرایانه آشنا شده بودند، با تبلیغات رهبران خوارج صفری مذهب برغواطه،...

در این مقاله مؤلف می‏کوشد تا با توسل به عناصر ثابت و متغیر جامعه و دولت در مصر، چهارچوبی مفهومی و نظری برای فهم حوادث و تحولات مصر ارائه کند. در این چارچوب عناصر و اجزای گوناگون در سطوح تحلیل گوناگون ساختاری و کارگزاری شناسایی و در سبدهای مختلف تئوریزه شده‏اند. این مقاله رویکردی آموزشی دارد و توسط آن دانش پژوی مصر می‏تواند، اطلاعات را به صورت مستمر در این سبدها و قالب‏های مفهومی به روز نماید و ...

در دوره سلطنت رضاشاه، احزاب و جریان های سیاسی، به خصوص گروه های مارکسیستی، اجازه هیچ گونه فعالیتی نداشتند. بعد از سقوط رضاشاه، روشنفکران چپ گرا با استفاده از فضای باز سیاسی موفق به تشکیل حزب توده شدند. این حزب برای پیشبرد اهداف مارکسیستی خود، برنامه ها و پیشنهادهای مدونی را برای نفوذ در میان جمعیت توده ایران، به ویژه کارگران و دهقانان تدوین کرد. حزب توانست در شهرهای مختلف، موفقیت هایی در ایجاد ...

رساله حاضر که در رشته تاریخ ایران دوره اسلامی تهیه شده از نظر محدوده تاریخی، از سقوط ساسانیان تا روی کار آمدن عباسیان ( 132 هـ ق ) را دربر می گیرد و به بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی خوزستان دراین محدوده زمانی می پردازد. خوزستان به دلیل موقعیت جغرافیایی یکی از مهمترین مناطق قلمرو دولت ساسانی بود. این منطقه از یک طرف با استان فارس سرزمین اصلی و زادگاه ساسانیان و از طرف دیگر با سرزمین بین النهرین (عر...

مجموعه کتاب های جهان اسلام به مطالعه تغییر و تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشورهای جهان اسلام به ویژه مناطق استراتژیکی همچون شمال آفریقا، غرب آسیا، آسیای مرکزی و جنوب شرق آسیا در سال‌های 2010 به بعد، پرداخته است. هم اکنون، بیش از یک سال از نهضت‌های بیداری اسلامی ملت‌های مسلمان و شجاع و کهن مصر، لیبی، یمن و بحرین می‌گذرد و عموم مردم جهان، اطلاعات کاملی از خصوصیات  نظام سیاسی و مسائل فرهنگی، اق...

نقش کوفه در جریان‏های سیاسی جهان اسلام و فراز و فرودهایی که در طیّ آن، برای آن شهر ایجاد شد، حائز اهمیت زیادی است. شناخت چگونگی شکل‏گیری شهر کوفه و اوضاع اجتماعی آن در یک دوره پر هیجان از تاریخ اسلام (از سال 17ه تا پایان خلافت حسن بن علی‏علیه السلام) تأثیر فراوانی در فهم شرایط سیاسی، اجتماعی حاکم بر کوفه در دوره انتقال خلافت از حسن بن علی‏علیه السلام به معاویه دارد. در این مقاله تحولات تاریخ صدر...

بازتاب تحولات اجتماعی در زبان، یکی از مباحث مورد توجه زبان شناسان اجتماعی، جامعه شناسان زبان و انسان شناسان زبان است. نوشتار حاضر، به بررسی پی آمدهای زبانی دو تحول بزرگ در دهه های اخیر، یعنی شکل گیری اتحادیه اروپا و فروپاشی اتحاد شوروی می پردازد. این بررسی نشان می دهد که این تحولات و پی آمدهای زبانی آنها به طور کلی در دو جهت متفاوت یعنی هم گرایی و واگرایی سیر می کند. فروپاشی شوروی، واگرایی وتکث...

نقش کوفه در جریان‏های سیاسی جهان اسلام و فراز و فرودهایی که در طیّ آن، برای آن شهر ایجاد شد، حائز اهمیت زیادی است. شناخت چگونگی شکل‏گیری شهر کوفه و اوضاع اجتماعی آن در یک دوره پر هیجان از تاریخ اسلام (از سال 17ه تا پایان خلافت حسن بن علی‏علیه السلام) تأثیر فراوانی در فهم شرایط سیاسی، اجتماعی حاکم بر کوفه در دوره انتقال خلافت از حسن بن علی‏علیه السلام به معاویه دارد. در این مقاله تحولات تاریخ صدر...