مورخان؛ دوران تکامل علوم و از آن جمله علوم پزشکی و داروسازی را به سه عصر باستانی (Antiquity)، میانه (Middle Age) و جدید (Modern Europe) تقسیم نموده اند. دوره اول موسوم به عصر پارینه سنگی، کلیه ادوار پیش از تمدن بشری یا دوره غار نشینی و قبل از میلاد مسیح را در بر می گیرد. دوره دوم عصر موسوم به قرون وسطی محدوده ای تا حدود قرن شانزدهم را پوشش می دهد. عصر سوم نیز دوره تکامل و ترقی اروپای جدید و پید...

سابقه و هدف: انسان از ابتدای تاریخ با مشکلاتی از بینایی. همچون خطاهای انکساری و پیر چشمی، آب مروارید، انحرافات بینایی، مزاحمت پرتوهای نوری منعکس شده از محیط ونابینایی مواجه بوده است؛ بنابراین می توان گفت در طول تاریخ تلاش نموده بر این مشکلات فائق و برای رفع آنها ابداعاتی را ارائه نماید. در همین راستا بر حسب تجربه فرا می گیرد بجای استفاده از شیوه تنگ کردن شکاف پلکی، از روزنه، شکاف، سایه بان و بس...

  خطاهای پژوهشی در مطالعات علوم پزشکی و نحوه کنترل آن­ها     عبدالله خرمی مارکانی٭ [1] ، دکتر فریده یغمایی [2] ، حسین حبیب زاده [3]     تاریخ دریافت 2/1/89 تاریخ پذیرش 20/4/89     چکیده   پیش زمینه و هدف: یکی از اهداف مهم مطالعات پژوهشی به­خصوص در علوم پزشکی اندازه­گیری صحیح رخداد پیامدها است. متأسفانه باوجود دقت و تلاش فراوان جهت کاهش خطاهای مطالعات، آن­ها هرگز به­طور کامل از بین نمی­روند و در...

چکیده: قرن چهارم هجری قمری، برای اسلام و مسلمانان، قرنی شگفت انگیز بود. رشد و نمو علم و دانش و نگارش کتب علمی در اکثر زمینه ها از جمله، پزشکی، شیمی، ریاضیات، فلسفه، نجوم ، کلام، تاریخ، ادبیات، فقه و حدیث از بالندگی مخصوص برخودار شد. در این بین مورخان مسلمان نیز در نگارش تاریخ به ابداعاتی دست زدند. آنها به علل و عوامل وقایع تاریخی توجه نمودند. جریانی که بر مورخین اسلامی و تاریخ نگاری آنان تأثیر...

کتاب هدایه المتعلمین یکی از مهم ترین و گرانبهاترین کتب پزشکی به شمار می رود که در قرن چهارم هجری تألیف شده است . و در ردیف قدیمی ترین آثار منثور طبی زبان فارسی قرار دارد . و از این حقیقت حکایت می کند که در یک هزار سال پیش زبان فارسی برای نگارش کتابی در علم طب مایه کافی داشته است و از جهات مختلف دیگر نیز مانند تاریخ طب ، اسلوب نگارش ، لغات علمی پزشکی فارسی و غیره حائز اهمیت می باشد. در این پ...

مقدمه : در قرن چهارم هجری علما، بزرگان، فلاسفه، فقها، ادبا، شعرا و نویسندگان بسیاری در آسمان علم و ادب و پزشکی و بهداشت ایران باستان و بلکه جهان اسلام، درخشیدند که با تلاش شبانه روزی آنان علوم و ادبیات دنیای اسلام از دستبرد حوادث ایام، محفوظ ماند و موجبات رشد و شکوفایی و نوآوری های علوم اسلامی را فراهم نمود و ابن سینا تنها یکی از آنها و در عین حال گل سرسبد آنان را تشکیل می داد. انسان والایی که ...

یکی از عوامل انتقال فرهنگ و تمدن ایرانی به جهان اسلامی در قرون نخستین اسلامی نخبگان ایرانی بودند که چشمپوشی از مطالعه آنها خطایی بزرگ در شناخت تاریخ ایران و اسلام خواهد بود. هرمزان سردار بزرگ یزدگرد سوم یکی از این افراد بود که در تحولات سیاسی، نظامی و فرهنگی شامگاه عهد ساسانی و اوایل دوره اسلامی نقش‏آفرین شد. در مقاله حاضر ضمن بررسی حیات سیاسی هرمزان کارنامه وی در انتقال عناصر فرهنگ ایرانی به ت...

انقلاب اسلامی به‌عنوان بزرگ‌ترین اتفاق در تاریخ معاصر ایران، پیامدهای فراوانی را برای خرده نظام‌های درون جامعه ایرانی به همراه داشته و علوم سیاسی نیز به‌عنوان جزئی از نظام آموزشی، متأثر از انقلاب اسلامی‌شده است. شناخت تغییرات علوم سیاسی ناشی از انقلاب اسلامی، ضرورت مطالعات نظری در این حوزه را بیش‌ازپیش روشن می‌سازد. مقاله پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که «تأثیرات انقلاب اسلامی به‌عنوان مؤلف...

  فصلنامه علمی ـ پژوهشی «تحقیقات علوم قرآن و حدیث» دانشگاه الزهرا(س)   سال دوازدهم ، شماره1، بهار1394، پیاپی25           نقش قرائت قرآن در ترجمه و تفاسیر ایرانی   در قرن دهم هجری قمری     کریم پارچه‌باف دولتی [1]   سیدمحمدعلی ایازی [2]   سیدمحمدباقر حجتی [3]     تاریخ دریافت:05/10/91   تاریخ تصویب:30/04/92 چکیده   «علم قرائت» را می­توان یکی از مهم­ترین علوم قرآنی دانست که تأثیری مستقیم بر ترجمه...

بررسی رابطه پزشک و بیمار و تأکید بر جایگاه حقوق بیمار در حوزه روابط اخلاقی و انسانی که در اعصار و قرون گذشته ریشه دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. یافته های متون طب سنتی کهن نشان می دهد که از دیدگاه پزشکان و حکمای ایرانی و اسلامی، رعایت اخلاق پزشکی در حوزه حقوق بیماران و رابطه صحیح و منطقی بین پزشک و بیمار با تکیه بر رعایت اصول و موازین اخلاقی و آموخته های دینی از مهم ترین موضوعات پزشکی بوده...