راوندی مورخ و ادیب نامدار قرن ششم و اوایل قرن هفتم با نقل 594 بیت از شاهنامه در راحه­الصدور که همگی در حکمت عملی است و با سرودن ابیات بسیاری بر وزن و لحن شاهنامه علاوه بر اثبات ارادت و علاقه­مندی­اش به حماسه بزرگ فردوسی، به دلیل نزدیک بودن زمان تدوین شاهنامه و راحه الصدور که از تمام نسخ موجود شاهنامه به وی نزدیکتر است، غیر مستقیم خدمت شایانی به تصحیح شاهنامه نموده است. چنان­که می­دانیم یکی از ش...

در فایل اصل مقاله موجود است.

آیات قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) در تکوین و تطور باورهای متفکران مسلمان اعم از متکلمان، فیلسوفان و عارفان، ادیبان و شاعران تأثیرگذار بوده است. بسیاری از متکلمان و این قبیل فیلسوفان، به گونه-های متفاوت از آیات و روایات استفاده کرده اند. گاهی از آن به عنوان شاهد و قرینه و زمانی فراتر از آن در شکل دادن مبنای مهم کلامی یا فلسفی خود به سراغ این آیات رفته اند. برای نمونه، در قلمرو شعر و ادبیات، تأث...

راحة الصّدور یکی از آثار برجستة تاریخی - ادبی زبان فارسی است که از شاهنامه بسیار اقتباس کرده است. نقل پانصد و نود و چهار بیت از شاهنامه در موضوعات حکمی و اخلاقی در این کتاب، از یک طرف نشان دهندة عظمت شاهکار فردوسی و از طرف دیگر نشان دهندة علاقه و دلبستگی راوندی به شاهنامه است. راوندی در سراسر کتاب خود از اندرزهای حکیمانة فردوسی سود برده و با این کار، به اثر خود ارزش و اعتبار بخشیده و به دلیل علا...

شاعران ایرانی از آغاز پیدایش زبان فارسی، کم و بیش به قرآن کریم و احادیث توجّه داشته­اند. این توجّه در سده­های هفتم و هشتم با گسترش معارف اسلامی و اندیشه­های عارفانه به اوج خود می­رسد. مولانا حسن کاشی، شاعر پارسی­گوی شیعی سده­ی 7 - 8 ه . ق به اقتضای تربیت خانوادگی، علاقه­ی شخصی، ذهنیّت مذهبی و سنّت انعکاس معارف اسلامی در شعر پارسی با این منابع معرفتی آشنایی عمیق داشته و در اشعار خود به ویژه در قصاید...

امروزه برخی از کشورهای خاورمیانه، که زیر لوای دین اسلام در حال رشد و توسعه اند، به علت ضعف اعتدال و عقلانیت در عملکردشان به پدیده افراطی گری در سنت، فرهنگ، و دین دچار شده اند. از این میان افراط گرایی دینی، بیش تر از هر چیز، نتیجه پدیدآمدن گروه هایی متصف به خروج از اعتدال و عقلانیت است که باعث شکل گیری تنش در سطح منطقه و خلق صورتی غیرواقعی از اسلام و جوامع اسلامی شده است. در این مقاله برآن ایم ت...

نوستالژی اصطلاحی است که از روانشناسی وارد ادبیات و هنر شده است و برای توصیف و تحلیل آثار ادبی به کار برده می شود. نوستالژی در واقع تقابل گذشته و امروز و تلاش برای دست یابی به دنیایی آرمانی است که در گذشته وجود دارد. نوستالژی در ادبیات رفتاری آگاهانه است که هنرمند می کوشد با بهره گیری از آن به گذشته باز گردد. منوچهر آتشی (1312 ـ 1384) از شاعران پرکار ادبیات معاصر است که نوستالژی در آثار او از ...

نوستالژی یا غم غربت حالتی است روانی که به دلایل مهمی از جمله مهاجرت، دوری از وطن ، وغم ا ز دست دادن نزدیکان و دوری از معشوق در فرد به وجود می آید.شاعران به دلیل احساسات وعاطفه ی چشمگیر بنا به دلایلی که ذکر شد دچار حالتی نوستالژیک می گردند. یکی از این شاعرانِ غربت-زده، نزار قبانی شاعر سوری می باشد. این شاعر بزرگ ترین عاشقانه سرا وشناخته شده ترین و پرمخاطب ترین شاعر معاصر در جهان عرب است. وی به دل...

نوستالژی احساس خوشایند و خاطرات مثبتی است که فرد هنگام مواجه با محرک‌هایی از قبیل اضطراب، اشیاء، اماکن و ...آن را فرا می‌خواند. یکی از کارکردهای نوستالژی این است که هنگامی که مصرف کننده اضطراب را تجربه می‌کند و تعادل روانی خود را ازدست می‌دهد (گسست روانی) احساس آسودگی و آرامش را به آن بازگرداند. از این رو هدف اصلی مقاله حاضر بررسی تاثیر گسست روانی مصرف کننده بر فراخوانی نوستالژی به عنوان پیشآین...

نوستالژی یا حس دلتنگی گذشته، حالتی است روانی که به صورت ناخودآگاه در فرد ظاهر و تبدیل به یک اندیشه می‌شود. در عرصه ادبیات، این حالت برای شاعر یا نویسنده‌ای رخ می‌دهد که پیرو انگیزش‌های فردی یا اوضاع اجتماعی ـ سیاسی پیرامون خود، به نوعی به احساس دلزدگی از زمان حاضر دچار می‌شود. در حیطه ادبیات عرفانی باید گفت که عرفان تماما نوستالژی است؛ آن حس عجیبی که در بسیاری از متون مخصوصا در آثار مولانا با ا...