ابن فارض از بزرگ ترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است؛ از طرفی مولانا خداوندگار عشق و عرفان در ادبیات فارسی است. این دو عارف بزرگ در بسیاری از موضوعات عرفانی تشابه دارند. مولانا و ابن فارض بر این باورند که فنا در نهایت به وحدت می انجامد و وحدت را در فناء فی الله می جویند. آن دو معتقدند برای رسیدن به وحدت، سالک در ابتدا از هستی ظاهــری خود جدا می شود، سپس در معشـوق چنان غرق می شود که خود...

حافظ بزرگترین غزل سرای عرفانی ایران و یکی از نوابغ عالم انسانی است و ابن فارض شرف الدّین عمر متوفّی 632 ه.ق بزرگترین گوینده متصوّف در زبان عربی است. میان حافظ و ابن فارض، از جهات مشرب، عرفان و حکمت نظری اختلاف و افتراق فراوان و از جهت بسیاری از معانی و مضامین عرفانی اشتراک وجود دارد. این مقاله سعی بر آن دارد که پاره ای از وجوه مشابهت و قابل مقارنه و مقایسه بین این دو شخصیّت بزرگ را که یکی از غرب کش...

ابوالفیض ثوبان بن ابراهیم معروف به ذوالنّون مصری از شخصیّت‌های ممتاز تاریخ تصوّف به شمار می‌آید. اگر از بزرگان صوفیه ده تن را به مثابة برجسته‌ترین‌ها برگزینند، یقیناً ذوالنّون یکی از آن‌هاست؛ بنابراین، شناخت احوال و تازه‌های سخن او که نمایندة شاخص و تأثیرگذار تصوّف غرب جهان اسلام است، در شناخت تصوّف اسلامی لازم و ضروری است؛ به‌ویژه اینکه اغلب منابع، او را نخستین کسی می‌دانند که از «ملامت» و نقش آن در ...