قراداد صلح عمومی؛ هدف‌ها و پی‌آمدها (1820 م/ 1235 ق) محمد علی رنجبر* جواد موسوی دالینی** چکیده دو دهه نخست سده نوزدهم به ویژه 1820 میلادی (1235ق) در تاریخ سیاسی خلیج فارس بسیار مهم است؛ زیرا دولت بریتانیا در این زمان در قالب دزدی دریایی، چند بار به کرانه‌های جنوبی خلیج فارس یورش آورد که به انعقاد قراردادی سرنوشت‌ساز با عنوان «صلح عمومی» با جوامع و شیوخ سواحل جنوبی این خلیج انجامید. انگلیس با ان...

از سدۀ 19م. سیاست انگلستان در ایالت فارس، ایجاد امنیت در راه‌‌های ارتباطی با هدف توسعۀ تجارت بود. در این راستا دولت بریتانیا اقدام‌به تأسیس یکی از سازمان‌‌های هماهنگ‌کننده به‌نام «کنسولگری» کرد. این پژوهش برآنست با روش توصیفی-تحلیلی درپی پاسخ به این سؤال باشد که کنسولگری بریتانیا در شیراز، درصدد دست‌‌یابی به چه اهداف و کارکردهایی بود و نحوۀ تعامل آن با کمپانی هند شرقی چگونه بود؟ یافته‌‌های پژوه...

در زیست‌جهان فرهنگی عصر مدرن، نخستین بار نخبگان سیاسی- فرهنگی بریتانیا پدیده‌ای چندبعدی از نمایشگاه‌های جهانی به نام اکسپوی کریستال پالاس1 را شکل دادند که زمینه‌ساز خوانش‌هایی نوین در وجوه ملی- بین‌المللی شد. یکی از این خوانش‌ها، عرصه پیوند میان هنر و سیاست- میان بازتولیدپذیری اثر هنری و طرح و بسط جریان‌های سیاسی- بود. با عطف توجه به این پیوند، پژوهش حاضر که توصیفی- تبیینی است و با ...

در سده ی نوزدهم دولت های بیگانه بخصوص انگلیس و روسیه، به سبب اهمیت سوق الجیشی ایران و برای حفظ منافع و تحکیم سلطه ی نفوذ خود در این کشور، شروع به گرفتن امتیازات مختلفی نمودند. این امتیازات که در قالب قراردادهای نظامی، اقتصادی، تجاری، عمرانی منعقد می شد؛ به دور از انگیزه های سیاسی و نظامی این دولت ها نبود. از جمله ی این امتیازات، تاسیس بانک شاهنشاهی ایران می باشد که در 1306ه.ق/ 1889م. در ایران، ...

سه قرائت از اسلام به عنوان سه مدل­ حکومتی رقیب در منطقه غرب آسیا سعی دارند تا خود را به عنوان الگوی برتر معرفی کنند. پژوهش حاضر با هدف پاسخ­گویی به این پرسش کلیدی به رشته تحریر درآمده است که «رویکرد دیپلماسی عمومی بریتانیا، با کدام خوانش­­ از اسلام در منطقه غرب آسیا انطباق بیشتری دارد و لندن توسعه کدام قرائت از اسلام را ترجیح می­دهد؟». نتایج این پژوهش گویای آنست که بیشترین ناهمخوانی و ع...

رابطۀ بریتانیا و اتحادیۀ اروپا از ابتدای عضویت این کشور بسیار پیچیده و پرفرازونشیب بوده است. علاوه‌‌بر مؤلفه‌های تاریخی و غرور آنگلوساکسونی که موجب شد این کشور هیچ‌گاه خود را در حد اتحادیۀ اروپاپایین نکشد، نوع نگرش دولت‌های مختلف، رسانه‌ها و افکار عمومی بریتانیا نسبت به اتحادیۀ اروپا و حتی دانش و اطلاعات کم در زمینۀ سازوکارهای اتحادیۀ اروپا موجب ظهور برچسبی با عنوان «بی‌میل اروپایی» یا «شکاک ار...

مناسبات ویژة بریتانیا و آمریکا که به‌‌طور عمده از سوی انگلیسی‌ها و نه آمریکایی‌ها با این عنوان خوانده می‌شود، باوجود پیوندهای عمیق و مستحکم منافع دو کشور در شرایط نوینی قرارگرفته است. تحولات مهم ژئوپلتیک دارای گسترة‌جهانی همچون، انتقال مراکز قدرت از غرب به شرق، جهانی شدن و ظهور قدرت‌های نوین جهانی؛ در کنار تحولات داخلی در کشورهای آمریکا و بریتانیا مانند، احساسات ضدآمریکایی در بریتانیا و روی کار...

سابقه فعالیت های استعماری بریتانیا برخلاف دیگر کشورهای اروپایی در خلیج فارس و جزایر آن بسیار طولانی و ریشه دار است ، چنانچه اگر مبنای اولین فعالیت های استعماری آن کشور را اواخر ربع سوم قرن شانزدهم بدانیم تا پایان سال 1971 .م یعنی تا تاریخ خروج نیروهای انگلیسی از خلیج فارس و شرق سوئز و جزایر سه گانه با یک تاریخ 400 ساله استعماری روبرو هستیم. این کشور به دلیل اهمیت ژئوپلتیک و اقتصادی ایران برای ح...

از نیمۀ دوم قرن هفدهم و در سراسر قرن هجدهم بیشترین حجم تجارت برده متعلق به انگلستان بود. در سال 1807م دو مجلس عوام و لردها قانون لغو تجارت برده را به تصویب رساندند. پژوهشگران برده داری در خصوص پایان بخشیدن به تجارت برده عوامل متعددی را بیان کرده اند. در این مقاله، نقش کویکرهای پروتستان ضد جنگ و برده داری با اهمیتی خاص بررسی شده است. در بیست سال منتهی به تصویب قانون لغو تجارت برده که شرایط اجتما...

بررسی اُفت وخیز روابط ایران و انگلیس در طول تاریخ می تواند نکات مثبت و منفی و قوت و ضعف روابط فیمابین را مشخص نموده و چارچوب تحلیلی پویا و مناسبی جهت درک بهتر از روابط و بهره گیری از دیپلماسی کارآمد و مؤثر ارائه نماید. در این راستا،  تلاش می شود به اختصار روابط ایران با انگلستان در دوره های مختلف تاریخی با نگاهی تحلیلی مورد تدقیق و واکاوی قرار گرفته و در انتها راهکارهایی براساس آموزه های تاریخی ...