اشاعره و حنابله، هر دو از گروه های اهل سنت به شمار می روند. تا پیش از به قدرت رسیدن سلجوقیان، حنابله در عرصه اجتماعی و سیاسی جامعه بغداد، یکی از قدرت مندترین و پر جمعیت ترین گروه های مذهبی بودند. با به قدرت رسیدن سلجوقیان و لعن اشاعره به فرمان طغرل در سال 455 ق، شمار زیادی از علمای اشعری، چون جوینی و قشیری به عراق و حجاز مهاجرت کردند و همین عامل در ترویج و گسترش مذهب اشعری در بغداد تأثیر گذاشت....

اگر به دیدۀ انصاف بنگریم، تاریخ، آینۀ تمام نمای سرگذشت اقوام گوناگونی است که از دیرباز دراین کرۀ خاکی زندگی کرده اند. بالطبع ، تاریخ ایران نیز، تجلی رویدادها و حوادثی است که در بستر زمان، اتفاق افتاده است. اگر ادعا کنیم که می توانیم به بررسی و تحلیل تمام نمای تاریخ ایران بپردازیم، سخنی به گزاف بر قلم و زبان رانده ایم و خردمندان بر ما خرده خواهند گرفت . زیرا تاریخ ایران نیز مانند کشورهای دیگر، ح...

یکی از مباحث عمده شعری عصر سلجوقی، توجه شاعران به نقد و نظر درباره شعر و شاعری است. به همین دلیل مسأله اصلی این تحقیق بررسی آرای برجستگان شعری این دوره از جمله: انوری ابیوردی، خاقانی، سنایی، ناصرخسرو، نظامی، مسعود سعد، در این باره است. عمده ترین نقد شاعران این دوره درباره شعر و شاعری را می توان به صورت نقد شعر و انتقاد از شاعری، دسته بندی کرد. در فصل اول به تعاریف و کلیات این تحقیق می پردازیم و...

در این مقاله، به معرفی سندی نویافته در یکی از بایگانی‌های راکد قوه قضائیه، در مورد علی‌اکبر داور پرداخته می‌شود. سند مذکور، رای دیوان عالی تمیز در مورد محمدعلی عینکچی، متهم به سیلی‌زدن و توهین‌کردن به داور، وزیر عدلیۀ وقت است. در کنار رای دیوان عالی تمیز، تظلم‌نامه‌ای هم که خانوادۀ فرد محکوم، خطاب به رئیسان دادگاه نوشته‌اند و دربردارندۀ نکات جالب توجهی از اوضاع سیاسی - اجتماعی آن برهه از تاریخ ...

هدف این پژوهش بررسی زمینه ها و شرایط قدرت گیری گرجستان در عصر دوم سلجوقی است که به تهاجم گسترده ی حکومت باگراتیان گرجی به منطقه ی آذربایجان منجر شد. یکی اهداف اساسی پادشاهی گرجستان، بعد از سرکوب و انسجام اشرافیت زمین دار محلی و سر و سامان دادن به اوضاع آشفته ی سیاسی و اقتصادی داخلی گرجستان، به کار گیری سیاست توسعه ی ارضی در سرزمین های اسلامی بود؛ اقدامی که کشمکش های داخلی حاکم در عراق عجم و ایا...

چکیده حیات علمی ـ آموزشی هرات تحت سلطه ی هر یک از دولت های متقارن چون صفاری( 248-287ق)، سامانی( 204-395ق)، غزنوی(384-431ق) و سلجوقی( 431-552ق) دارای مشخصه های متفاوتی بود. بدون تردید عوامل گوناگونی در ایجاد مشخصه های علمی ـ آموزشی هر دوره نقش داشته است. عوامل سیاسی، مذهبی و اجتماعی سه متغیری است که بیشترین تأثیر را در ایجاد ویژگی های علمی هر یک از این دوره های زمانی داشته است. از این رو، پژوهش...

چکیده سرزمین تاریخی مکران در ضلع جنوب شرقی فلات ایران واقع شده که از غرب به کرمان، از شرق به سند، از شمال به سیستان و از جنوب به دریای عمان ( مکران) محدود بوده است. عبور شبکه ای از راه های ارتباطی مهم زمینی و دریایی از مکران، اهمیت تجاری و نظامی خاصی به این ناحیه بخشیده بود. این راه ها در جابجایی کالاهای مناطق مختلف نقش مهمی ایفا می کردند. علاوه بر صادرات کالاها و محصولاتی که در این ناحیه تولی...

در این پژوهش،اوضاع سیاسی(قراگوزلوها) ـ اجتماعی و مذهبی همدان در دوران اول قاجار با تاکید بر وضعیت مذهبی بخصوص اهل تشیع مورد بحث و بررسی قرار گرفته و به افراد و گروهایی که به نوعی در ارتباط با شیعیان بوده اند پرداخته شده است. وضعیت مذهبی همدان در دوران قاجاریه را دو گروه تشکیل میدادند: 1) مسلمانان 2) غیرمسلمانان(اهل کتاب). در گروه نخست مسلمانان بودند که اهل تصوف، اصولیون و اخباریون را شامل می ش...

در گوشه و کنار ایران، مناطق متعددی وجود دارد که ساکنان آن مناطق در دوره های مختلف تاریخی، در امور سیاسی و اجتماعلی نقش های گوناگون و مهمی داشته و توانسته اند تاثیرات قابل توجهی بر روند کلی امور کشور بر جیا گذارند، ولی متاسفانه به علل مختلف عملکرد این مردم از چشم محققات و مورخان دور مانده و یا اینکه به اختصار درباره آنها در منابع مطالبی آمده است. یکی از این مناطق کهگیلویه و بویر احمد می باشد.منط...

دولت سلاجقه روم در حدود سال 470ه.ق و با همت یکی از بزرگان خاندان سلجوقی با نام سلیمان بن قتلمش تأسیس گردید. وی با حمله به مرزهای امپراطوری بیزانس توانست شهرهای مهمی مانند قونیه و ازنیق را به تصرف درآورده و یک دولت قدرتمند را در سرزمین آناتولی(آسیای صغیر)، بنیان نهد. دولتی که تا سال 708ه.ق یعنی نزدیک به دو سده و نیم پس از وی نیز دوام یافت. رساله ی حاضر بر آن است تا در گام نخست از چگونگی ورود ترک...