سعدی در کنار حافظ و مولانا یکی از سه غزل سرای برجسته و بلامنازع در شعر فارسی است. هدف از رساله ی حاضر، پرداختن به جنبه های گوناگون تشبیه و انواع آن در غزل سعدی است. نگرنده به بررسی انواع تشبیه از لحاظ برخی ارکان، تعدد مشبه و مشبه به، و بررسی تشبیهاتی مانند مضمر و تفضیل که در غزل سعدی جیگاه خاصی دارد، پرداخته است. در مبحثی دیگر، تشبیهات از لحاظ دارا بودن عناصر مختلف بررسی شده اند.

بررسی شگردهای بلاغی اثر ادبی از راه‌های کشف زیبایی‌های متن است. در مطالعات بلاغی سنتی غالباً با نگاهی جزءنگر تنها به تعیین بسامدها و توصیف آرایه‌ها و انواع آن‌هادر متون ادبی بسنده می‌شد. در مقابل، سبک‌شناسی بلاغی، رویکردی جدید در بررسی ویژگی‌های بلاغی متن است که تأثیر آرایه‌های ادبی را بر کیفیت پردازش موضوع با توجه به آن‌گونه (ژانر) خاص بررسی می‌کند. در این رویکرد، ما با مفاهیمی از حوزۀ نقد، زبا...

کمال الدّین اسماعیل اصفهانی ملقّب به خلّاق المعانی از شاعران بزرگ قرن هفتم هجری است. شعر وی به لحاظ زیبایی شناسی مشحون از صورتهای مختلف خیال و صنایع لفظی و معنوی بدیع است.در این پژوهش که به روش تحلیلی – توصیفی انجام گردیده، کوشش شده است انواع تشبیه از نظر ساخت و شکل مانند: تشبیه مرکّب، مضمر، تفضیلی، مفروق، تسویه، ملفوف و جمع و تشبیهات مفصل، مرسل، مؤکّد  در غزلیات این شاعر بررسی و تحلیل گردد    تحقی...

در این مقاله به بررسی نمادهای اندامی به کار رفته از نباتات در ادبیات فارسی پرداخته ایم و دیوان شاعرانی چون رودکی، فرخی، منوچهری، ناصرخسرو، سنایی، سعدی، مولوی و حافظ بر این اساس مورد مطالعه و بررسی قرارگرفته است. مطابقت این گونه کاربردهای ادبی بر پایهء تشبیه و در قالب یک ارتباط تثلیثی آنیمیسم، تناسخ گیاهی و باور اساطیری تبدیل انواع از گیاه پیکری به انسان پیکری، سیر تصویرگرایی اندامی انسان را در ...

نفثه المصدور شهاب الدّین محمّد خرندزی زیدری نسوی از شاهکارهای ماندگار نثر مصنوع و متکلّف در سده هفتم هجری است. این کتاب، بیش از آنکه تاریخی ـ ادبی باشد، ادبی ـ تاریخی است و بیشتر گزاره های آن ادبی و عاطفی است. جنبه ادبی متن بیش از روایت تاریخ و گزارش تاریخی اثر است. زاویه دید در نفثه المصدور، اول شخص است و از آن بیشتر برای بیان هیجان، احساس و عاطفه بهره گرفته می شود. پیوند شاعرانگی و فرم، یکی از و...

طبیعت، اقلیم و شرایط زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی محل زندگی هر شاعر و نویسنده، خاستگاه اصلی صور خیال خلق شده و به کار رفته در سخن اوست و هیچ شاعر و نویسنده ای نمی تواند خود را کاملاً از تأثیر آن دور نگه دارد؛ براین اساس، گذشته از این که اقلیم، کم و بیش مورد توجه بیشینه بلاغیون قرار گرفته و در بررسی، فهم و تفسیر درست سخن ادبی بر آن تأکید شده است، متون معتبر ادبی نیز از این حیث قابل تأمّل اند و با ...

آقا شاپور تهرانی پسر خواجه خواجگی از شاعران استاد سده¬ی یازدهم و از رجال معروف هند در عهد فرمانروایی گورکانیان بود. وی از یک خاندان بزرگ و اصیل تهرانی است. در آغاز جوانی با تخلص " فریبی"شروع به شاعری کرد. اما بعد از آن که به هند رفت "شاپور" تخلص نمود.شاپور شاعر استادی است که به سنت خانوادگی تربیت ادبی کافی یافته و با اثرهای مشهور استادان سخن، چنان که از قدیم معمول بود، آشنا شده بود و چون شاعری ...

چکیده امیرخسرو دهلوی یکی از شاعران قرن هفتم و دوران حمله ی مغول است که نقش بسزایی در ماندگاری زبان فارسی در هندوستان داشته است و درواقع می توان وی را هم پایه ی برخی از شاعران توانای ایرانی دانست. بررسی غزلیات وی عرصه ای برای نشان دادن قدرت شاعری و تصویرپردازی او به شمار می رود به همین علت در این پزوهش صور خیال موجود در غزل های این شاعر گران قدر، در شش فصل بررسی شده است که شامل: فصل اول: تع...

میرزا محمد نصیرالحسینی ملقب به «میرزا آقا» که در شعر «فرصت» تخلص می کرد و بیشتر به فرصت شیرازی معروف است شاعر، نقاش، موسیقی دان و ادیب ایرانی بود. او فرزند جعفر بود و در سال ????ه.ق. در شیراز متولد شد. علاوه بر علوم فقه و اصول و کلام و فلسفه و منطق به علم حدیث نیز روی آورد. فرصت الدوله در بنیان فرهنگ نوین در ایران نقش مهمی داشت. وی به اروپا نیز مسافرت کرد و از کسانی بود که برای مشروطیت فعالیت ز...