افق بلند مکتب فکری انقلاب اسلامی؛ چارچوبی مطلوب برای تثبیت و تحکیم پایه‌های ارزشی آینده جامعه اسلامی ‌دارد. انقلاب اسلامی ‌در صدد زمینه­سازی تجدید عظمت تمدن جهان شمول اسلام است. و از این نگاه آینده انقلاب اسلامی‌یعنی بازسازی تمدن فراموش شده اسلامی‌ در جهان امروز. آینده مطلوب جمهوری اسلامی؛ تحولات عمیق فکری درمسایلی چون هویت ­یابی، استقلال­ طلبی، مدیریت، سیاست، فرهنگ، اخلاق، شناخت و ترویج ارزش‌...

در بیست و هفت سال گذشته در بررسی انقلاب اسلامی از میان سه نوع تبیین «علّی»، «فرآیندی» و «پیامدی» از انقلا ب ها، بیش از همه به تبیین های علّی و ساختاری (یا نوع اول) توجه نشان داده شده است. هدف اصلی این مقاله، شناخت انقلاب اسلامی از طریق توضیح فرآیند فعال و زنده شکل گیری بسیج انقلابی مردم ایران (یا تبیین نوع دوم) است. نگارنده کوشش کرده از منظر سرمشق انتخاب عقلانی و نظریه بسیج منابع توضیح دهد که چگو...

 مقالۀ حاضر یک پژوهش میان‌رشته‌ای در حوزۀ علوم اجتماعی، تاریخ انقلاب، هوش مصنوعی، فناوری اطلاعات و مکانیک سیالات بوده که با هدف تببین چگونگی تحقق تمدن نوین اسلامی، در صدد پاسخ به این سؤالات است: ویژگی‌های حرکتیِ جریان تمدن نوین اسلامی چیست؟ مناسب‌ترین مدل برای شبیه‌سازی حرکت جریان تمدن‌ نوین اسلامی کدام است؟ با استناد به مدل‌ اکتشافی، آیا شبکه‌سازی اجتماعی می‌تواند زیرساخت مناسبی برای تحقق جریان...

دو انقلاب اسلامی ایران (1979) و مصر (2011) ازجمله انقلاب‌های مهم و تأثیرگذار در منطقه غرب آسیا و نیز جهان بوده‌اند که مورد توجه جدی نظریه‌پردازان انقلاب قرار گرفته‌اند. پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که ایدئولوژی چه نقش و جایگاهی در جریان انقلاب و به‌ویژه تحولات پس از فروپاشی رژیم‌های پیشین در این دو کشور داشته است؟ پژوهش با بهره‌گیری از دیدگاه نظریه‌پردازان نسل چهارم انقلاب به‌ویژه جان فوران و ...

گفته شد اندیشه سیاسی حضرت امام(ره) که تشکیل حکومت اسلامی در ایران متبلور عینی آن است، به دلیل خصلت دینی و ماهیت مکتبی خود، از پیوند عمیق و ناگسستنی با نهضت اسلامی در جهان برخوردار بوده است. به طور کلّی آثار و دستاوردهای نهضت دینی و پیروزمندانه حضرت امام در ارتباط با جنبشهای اسلامی و نهضت جهانی اسلام را در دو بخش نظری و عملی می‏توان تحلیل و ارزیابی کرد. خصلت جهانی بودن انقلاب اسلامی ایران و اصولی...

با این مفروضه که بسیج سیاسی مهم‌ترین رکن انقلاب است، مقالة حاضر به دنبال یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش است که ابعاد و مختصات بسیج سیاسی در انقلاب اسلامی ایران و انقلاب ساندنیستی نیکاراگوئه چگونه است؟ پاسخ مقاله بر این فرضیه استوار است که با توجه به نوع رهبری، وسعت ایدئولوژی، قدمت و قدرت سازمان‌ها و گسترة جمعیت مشارکت‌کننده در انقلاب اسلامی ایران، بسیج سیاسی در ایران گسترده‌تر از بسیج سیاسی در ...

ایجاد دنیای اسلام و امت اسلامی، مرحله نهایی فرایند تکاملی انقلاب اسلامی را به خود اختصاص داده است. از طرف دیگر، ایجاد امت اسلامی، نیازمند وحدت و همدلی مسلمانان منطقه و جهان است. بر این اساس یکی از مهم‌ترین کارویژه‏‌های مهم جمهوری اسلامی حرکت در مسیر گسترش فرهنگ تقریب و وحدت اسلامی و بسترسازی برای ایجاد امت اسلامی از این طریق است. مقاله حاضر پس از تبیین چیستی فرایند تکاملی انقلاب اسلامی، امت اسل...

پیروزی معجزه‌آسای انقلاب اسلامی که مهمترین واقعة قرن بیستم در ایران است، بدون رهبری پیامبرگونه امام خمینی، در شروع و استمرار انقلاب، امکان‌پذیر نبود. مشروعیت رهبری ایشان از عوامل و عناصر چندی نشأت می‌گیرد که مرجعیت از مهمترین آنهاست. این مقاله بدون اینکه نقش سایر عوامل ــ از جمله شخصیت فردی، شجاعت انقلابی، نفوذناپذیری و قاطعیت امام خمینی ــ را نفی کند، در پی بررسی نقش مرجعیت ...

تحقّق اهداف انقلاب اسلامی، مستلزم فهم نظری دقیق و عالمانة مسئولان، نخبگان و آحاد مردم از ماهیّت و چیستی انقلاب اسلامی و نسبت آن با جمهوری اسلامی است. تعابیر و خوانش­ های متعدّدی در این موضوع از سوی صاحب ­نظران در جامعة نخبگانی کشور ارائه شده که باور و ابتناء به هریک از آنها، تأثیرات مهم و اساسی در جهت­ گیری­ ها و سیاست­ های آینده نظام در مسیر تحقّق اهداف انقلاب اسلامی برجای خواهد گذارد. نظر...

علوم انسانی کنونی همانند دیگر علوم مدرن، محصول اندیشه‌ای است که در اواخر قرن شانزدهم و اوایل قرن هفدهم میلادی در دوره «روشنگری» شکل گرفت. این علوم تا پیش از انقلاب اسلامی، با همین ویژگی و پیشینه به‌تدریج به ایران وارد و به دانشجویان عرضه شد. اما انقلاب اسلامی، طلیعه‌دار اندیشه‌ای مبتنی بر مبانی دینی و پایبند به ارزش‌‌های اسلامی بود. روشن است که چنین دیدگاهی علوم انسانی مدنظر خود را می‌طلبد. با ...