چکیده در این مقاله ضمن تشریح مکتب نجف و مکتب قم در مقام دو مکتب مهم و تأثیرگذار در تاریخ حوزه های علمیه، مبانی اندیشة سیاسی آیت الله طالقانی به تفصیل بررسی و در نهایت نتیجه گیری می شود که وی حد واسط این دو مکتب به حساب می آید. مکتب نجف از کهن ترین مکاتب حوزه های علمیه است و از دیرباز به منزلة جریانی شناخته می شود که به دنبال تعمیم ولایت فقها در عصر غیبت در حوزة سیاست نبوده است. آخوند خراسانی را...

سلطان محمود غزنوی که از پادشاهان مقتدر عهد غزنوی است، جایگاه ویژه‌ای در ادب پارسی دارد. وی، مانند هر پادشاه و حاکم دیگر، توأم با زمامداری خویش مورد مدح و ستایش قرار گرفته و بخشی از این فرآیند در قالب اشعار مدحی و همچنین در تواریخ تألیف شده در عهد غزنوی ثبت گردیده است. علاوه‌براین، تصویری خاص و منحصربه‌فرد نیز از وی در ادب پارسی قابل ملاحظه است که در مورد دیگر زمامداران ترسیم نگردیده است و آن مع...

نظام قضایی و نهاد زندان در عصر قاجار به سبب نبودن قوانین مدون کاستی‌های بسیاری داشت که این امر به بروز اندیشة اصلاحات منجر شد. در پژوهش حاضر، ضمن پرداختن به وضعیت زندانیان و بررسی اندیشمندانی که در دورة قدرت‌یابی میرزا حسین‌خان سپهسالار به ارائة نظریات خود پرداختند، این مسئله مد نظر قرار گرفت که آیا اصلاح نظام قضایی و نهاد زندان تابعی از تغییر در ساختار حقوقی یا ساختار سیاسی و اجتماعی جامعه بود...

از ابتدای تاریخ بشر، یکی از مشکلات پیش روی هر دولتی، این است که چگونه براساس رضایت عمومی حکومت کند. این عبارت سیاسی قدیمی که "شما نمی‌توانید بر روی سرنیزه جلوس کنید" حکایت از این دارد که اگرچه دولت می‌تواند قدرت خود را برمبنای اجبار سیاسی به‌کار بندد، برای مدت زیادی استفاده از اجبار نمی‌تواند برای حکومت جامعه کافی باشد. جامعه‌شناسان سیاسی از زمان وبر به بعد، در پاسخ به این پرسش که چرا مردم رضای...

رمانی از عبدلاه تاییا، نویسنده ی مراکشی. داستان دو پسر بچه ی همسن و سال ولی از دو طبقه ی اجتماعی مختلف. عمر از طبقه ی پایین اجتماع و خالد از طبقه ی مرفه. دو دوست صمیمی. مادر عمر، که به گفته ی خودش در حق او مادری نکرده، او را با پدرش که به لحاظ روحی به هم ریخته رها کرده و همراه برادر کوچکترش از آن شهر رفته است. قرار است روزی پادشاه حسن دو از شهر آنان عبور کند. در مدرسه یکی از شاگردان را برای شرف...

اختلاف بر سر جانشینی حضرت محمد(ص) سرآغاز تفرقی شد که با قتل عثمان و جنگ های داخلی ایام حکومت علی(ع) به اوج خود رسید. بر این اساس، مسئلۀ پژوهش عبارت است از: شناسایی جریان های فکری سیاسی نزد مسلمانان و در طول تاریخ اسلام که دربارۀ حاکم نظریه پردازی کرده اند. سؤال های پژوهش از این قرارند: 1. ازلحاظ متنی، اندیشۀ مسلمانان درمورد خلافت چه جریان های را شامل شد؟ 2. با توجه به شرایط سیاسی- اجتماعی (زمین...

یکی از مصادیق حکومت اسلامی، مردم‌سالاری دینی، با تکیه بر عناصر کلیدی دین اسلام و مردم است. مردم‌سالاری دینی با قرار گرفتن در مظروف اندیشه‌های متصور شیعه و سنی، قابلیت شکل‌پذیری‌های مختلفی دارد. در ایران، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از اشکال آن طرح و محقق شده است و می‌تواند الهام‌بخش همگرایی امت مسلمان در راستای زمینه‌سازی تشکیل «امت واحدة اسلام» باشد. چنانچه مؤلفه‌های اصلی تحقق مردم‌سالاری...

 در این پژوهش با توجه به اهمیت عدالت در اسلام، این پرسش مطرح می‌شود که مفهوم  عدالت در اندیشة سیاسی اسلام چیست و شاخصه‌های آن کدامند؟  و با چه راهبرهایی می‌توان عدالت سیاسی را متحقق ساخت؟ با توجه به اینکه مفهوم عدالت با مفهوم حق پیوند تنگاتنگی دارد در این پژوهش با روشی تفسیری - تحلیلی تلاش شده تا براساس مفهوم حق، مفهوم عدالت سیاسی را شاخص‌سازی کند. براساس یافته‌های این مقاله اگر ذی‌حقان ر...

در اوایل دورة سلطنت قباد پادشاه ساسانی (486- 531 م) جنبشی مهم به رهبری مزدک، با دلایل گوناگون اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، رخ داد؛ که پادشاه نیز، برای تضعیف موقعیت بزرگان و روحانیان، از آن حمایت کرد. طبیعتاً بزرگان با جنبش مخالفت کردند و قباد را از سلطنت خلع کردند و او فقط با حمایت هیاطله توانست دوباره به تخت سلطنت بازگردد. سالیان بعد، اتحاد دوبارة بزرگان و روحانیان با خسرو- پسر سوم قباد- منجر به ا...