تصحیح متون کهن ادب و فرهنگ در هر زبانْ پایه ای استوار برای شناخت روشن تر و فراگیرتر از آن زبان و فرهنگ فراهم می آورد و پژوهشگران را در دیگر رشته های وابسته به زبان و فرهنگ تاریخی یک سرزمین یاری رسان می شود. کتاب ترویح الارواح فی تهذیب الصحاح که گزیده ای از صحاح اللغه اثر جوهری است در حدود نیمه نخست قرن هفتم به دست بختیار زنجانی تألیف شد. مرکز پژوهشی میراث مکتوب اقدام به چاپ این کتاب به تصحیح محم...

تتناول هذه الدراسه مبحث التبریر النحوی لدی علماء اللغه العربیه والاختلاف بینه وبین واقعه وبین الوصف الإعرابی، حیث نعرّج علی التقدیرات النحویه عند سیبویه وذلک لتقریب المعنی من ذهن المخاطب، حیث یبدو أنّ کثیراً من النحاه یخلطون بین الإعراب والوصف الإعرابی من جهه والتبریر النحوی من جهه أخری. وذلک جرّاء ما وصلوا إلیه من تبریرات من أجل الخروج من مأزق التعارض مع القواعد الإعرابیه. وممّا یدلّل علی ذلک وجود م...

لقد أفرد موضوع «السبُّ واللعن» مکانا له فی أروقه تاریخ الإسلام، کما شکلت ماده دسمه دارت حولها صراعات کثیره. یبدو فی النظره الأولی أنّ السب واللعن مرادفان، غیر أنّ الإمعان فی الجانب اللغوی للاثنین و وردهما فی الآیات والأحادیث یظهر لنا ما یبعدهما عن البعض من فوارق. فعدم التمییز بین ما یحمله کل منهما من مفهوم قد أدی إلی ظهور شبهات مختلفه وتوجیه شتی أنواع التهم من ناحیه مختلف أتباع الطوائف الإسلامیه. ه...

تعدّ المفارقه تعبیراً لغویاً، تسمح للکاتب بالدخول إلی عالم النص الأدبی، وتؤدی مجموعه کبیره من الوظائف التی تختلف مستویاتها من نصّ إلی آخر. ممّا جعلها آله فعاله ومفتاحاً جوهریاً من مفاتیح النصّ، إذ لا یمکن إدراک طبیعه النصّ الأدبی ودلالاتها من دون فهم مصطلح المفارقه واستیعاب ردودها. و ذلک لأنّ المفارقه التصویریّه، تقوم علی إبراز التناقض بین طرفیها؛ هذا التناقض الذی قد یمتدّ لیشتمل علی القصیده برُمَّتها وتنقسم ...

زبان مهم ترین پل ارتباطی میان انسان هاست و همگام با آن، ترجمه نیز نقش اساسی در برقراری این فرآیند ایفا می کند. توسعه و گسترش علم زبان شناسی، نیاز دانش پژوهان و علاقه مندان این علم به ویژه در حوزه رشته های مترجمی را بیش از پیش به آشنایی با پیچ و خم های این علم برای دستیابی به ترجمه ای مطلوب آشکارتر می سازد. بنابراین با توجه به اهمیت علم زبان شناسی و نقش آن در ترجمه، رساله حاضر به ترجمه نیمه نخست...

چکیده گرچه از چاپ اولیه کتاب، بیش از 40 سال می­گذرد اما در بین کتب فقه اللغه از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به سرفصل های مشترک در اغلب کتاب های این حوزه آنچه جایگاه اثر را تقویت می­کند جامعیت و تحلیل علمی و پرهیز از نقل و روایت محض است؛ هرچند کتاب های دیگری نیز بعد از این کتاب به چاپ رسیده­اند ولی جایگاه و مشخصه علمی کتاب رمضان عبدالتواب را نداشته­اند. حمیدرضا شیخی سال 1367 ش ترجمه­ای از...

چکیده یکی از مباحث مهم فقه اللغه که در طول تاریخ اندیشمندان و پژوهشگران را به خود مشغول کرده است فروق اللغه می باشد. علما در ذیل این مفهوم در صدد یافتن معانی دقیق و ظریف میان کلماتی هستند که تا حدودی از نظر معنایی به هم نزدیک اند و این تقارب باعث شده بسیاری از سخنوران آن ها را مترادف همدیگر تلقی کنند و از تفاوت های ظریف میان آن ها غافل شوند. اما قرآن کریم که معجزه جاوید الهی می باشد، به این...

چکیده معناشناسی از دانش های کهن بشری می باشد که از دیر باز مورد توجه زبانشناسان بوده است. مسلمانان که این بحثهای زبا شناسی را از ملتهای پیشین به ارث برده اند با کوشش فراوان به پربار کردن و موشکافی واقعیت آن پرداختند. بزرگان زبانشناسی مانند «سیبویه»، «ابونصر فارابی»، «سیوطی»، «ابن جنی» و «ابن اعرابی» و... در میان مسلمانان ظهور کردند و از پدیده های زبانشناسی که بسیار مورد توجه قرار گرفته، پدیده ...

تهدف الدراسه الحالیه إلی معالجه فاعلیه التغذیه الراجعه المباشره وغیر المباشره فی الأداء اللغوی الکتابی لدی طلاب فرع اللغه العربیه بالجامعات الإیرانیه. لإنجاز الدراسه، قمنا بتناول الأداء الکتابی لـ 27 طالباً من الطلاب الدارسین فی فرع اللغه العربیه وآدابها فی الفصل الثانی من العام الدراسی 1394 ـ 1393 هـ. ش فی مجموعتین، بطریقه شبه تجریبیه. تکوّنت المجموعه الأولی من 14 طالباً والثانیه من 13 طالباً. فی ...

قطب‌الدین راوندی از شارحانمتقدّم نهج‌البلاغه است که در تبیین کلمات امیرالمومنین(ع) توجه ویژه‌ای به واژگان غریب نهج‌البلاغه داشتهو شرح خود را با رویکردی ادبی تالیف کرده است.مقاله حاضر کوشیده است تا به روش توصیفی- تحلیلی، روش لغوی قطب‌الدین راوندی در کتاب منهاج‌البراعه فی شرح نهج‌البلاغه را بررسی و نقش واژگان در فهم حدیث را تبیین نماید و چگونگی بهره‌گیری وی از ویژگی‌های این‌دست از متون نهج‌البلاغه...