زبان عرفانی از لغات و اصطلاحات عرفانی که بار اصلی معنا را بر دوش می کشند و فهم صحیح ادبیات اصیل عرفان فـارسی در گرو تشخیص این اصطلاحات است، مشحون است. در این پژوهش تلاش می گردد تا چهار کتاب عرفانی اسرارالتوحید، حدیقه الحقیقه، تذکره الاولیاء و عوارف المعارف بررسی شده و ضمن استخراج معانی بدست آمده از هر اصطلاح عرفانی و شواهد موجود در کتب مذکور، سیر تحوّل معانی آن تعابیر عرفانی با روش توصیفی- تحلیل...

در تصحیح کتاب فقرات به مقابله سه نسخه با هم پرداخته شده است: 1- نسخه د (1): متعلق به کتابخانه و مرکز اسناد مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی به شماره 292 است. 2- نسخه د (2): نسخه ای است متعلق به کتابخانه گنج بخش پاکستان که به شماره 235 ثبت شده و عکسی از آن در مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی تهران موجود است. 3- نسخه (مر): نسخه ای است که به کتابخانه گنج بخش مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان تعلق ...

در این نوشتار به پیشینة فرهنگ نویسی و آثاری اشارت رفته است که با روش الفبایی پیرامون مسایل فرهنگی، علوم و فنون، شرح حال و آثار بزرگان و نام آوران نوشته شده و به نام فرهنگ یا دایرة المعارف به مفهوم اصطلاحی آن نامیده شده و نام فرهنگ­های معتبر و ویژگی­های آن­ها از قرن پنجم هجری قمری تا روزگار معاصر، بویژه تأثیر فرهنگ­های معاصر در ادبیات و علوم نیز آورده شده  است.

حفظ اسرار دولتی در مکاتبات اداری از مسائل مهم حکومت ها در همه دوره ها به حساب می آید و هر روز به اهمیت آن افزوده می شود، به طوری که دانشمندان کوشش می کنند، شیوه های تازه ای برای رمز کردن اطّلاعات و کشف رمز نوشتجات خصم به دست آورند. امروزه در دانش ریاضیات و رایانه رشته ها و گرایش هایی برای رمزنویسی ایجاد کرده اند. پیشینه این کار براساس منابع و اسنادی که به جا مانده است، به تمدن یونان برمی گردد. د...

در این نوشتار به پیشینه فرهنگ نویسی و آثاری اشارت رفته است که با روش الفبایی پیرامون مسایل فرهنگی، علوم و فنون، شرح حال و آثار بزرگان و نام آوران نوشته شده و به نام فرهنگ یا دایره المعارف به مفهوم اصطلاحی آن نامیده شده و نام فرهنگ­های معتبر و ویژگی­های آن­ها از قرن پنجم هجری قمری تا روزگار معاصر، بویژه تأثیر فرهنگ­های معاصر در ادبیات و علوم نیز آورده شده  است.

بزرگ‌ترین مجموعه پژوهشیِ مستشرقین در رابطه با دین اسلام، دایرة المعارف اسلام (EI) نشر لیدن هلند است که با تلاش خاورشناسانی چون ایگناز گلدزیهر (Ignaz Goldziher) ، دخویه(De Goeje,M. J) و هوتسما (Houtsma, Martin Theodore)  از سال 1908 میلادی آغاز شده و تاکنون به ویراست سوم (EI3) رسیده است.  از آنجا که موضوع زیارت به جهت پرسش‌ها و چالش‌های فراروی آن در عصر حاضر، مورد توجه بسیاری از ...

موضوع زن و حقوق او از جمله موضوعات مهمی است که در سده اخیر مورد توجه بسیاری قرار گرفته است و ‏امروزه دایرة المعارفها منابع اولیه و مهمی برای کسب اطلاعات در خصوص مفاهیم مختلف هستند، لذا ‏مراجعه به ‏آنها ضروری است.‏ خانم "راث رودد" در مدخل "زنان و قرآن" در دایرة المعارف قران لیدن جایگاه و حقوق ‏زن در قرآن را نقد و بررسی کرده است. این مقاله گرچه دارای نقاط قوتی است و نویسنده در آن به برخی از ‏حقوق...