این مقاله سخن منثور صوفیانه را در دو گونۀ متقابل رده بندی می کند: یکی سخن مغلوب و دیگری سخن متمکّن. دو اصطلاح مغلوب و متمکّن را برخی از صوفیان در آثارشان به کار برده اند. بنیاد تفاوت های این دو گروه از متن ها عبارت اند از: خاستگاه معرفتی، منبع آگاهی، محتوای متن و نقش و کارکرد زبان در گفتمان نثر عرفانی. متن های متمکّن حاوی مفاهیم اجتماعی و برآمده از آگاهی ایدئولوژیک و عقاید گروه صوفیان اند، آن ها و...

درآمیختن اسطوره و داستان در روایت مدرنیستی و پسامدرنیستی از جمله شگردهایی است که خود سبب می شود روایت به قطب استعاری میل کند و با عبور از مجرای استعاره به سمت تودرتویی و لایگانی پیش رود و مخاطب ناگزیر شود ژرف ساخت اسطوره ای داستان را که در لایه های زیرین متن نهفته است، دریابد و پاره های روایت را بر اساس آن کنار هم قرار دهد تا به فهم داستان نزدیک شود. در این نوشتار، با استفاده از نظریّه یاکوبسن د...

الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): نظریه معاصر استعاره می¬کوشد که به استعاره با نگاهی بیش از ابزاری در جهت زیبایی آفرینی و شکوفایی بلاغی بنگرد و نقش آن را در زبان مورد توجه قرار دهد. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع،چارچوب نظری و پرسشها و فرضیه¬ها: در این پژوهش استعاره به عنوان مبنای تفکر و شناخت و همچنین زیربنای کاربردهای زبانی درنظر گرفته شده است و در چند گروه اصلی نظامهای ا...

چکیده در این مقاله با رهیافت اصطلاح شناسی و واژه شناسی به بررسی اصطلاحات و واژگانی پرداخته ایم که در تاریخ نظریه پردازی معماری، بر مفهوم عملکرد معماری دلالت داشته یا در شرح آن به کار رفته اند. بر این اساس، در بخش نخست، با رجوع به متون نظری معماری، اصطلاحات دال بر مفهوم عملکرد و نیز واژگان مرتبط با آنها به مثابه واژه و اصطلاح بررسی شده است. در بخش دوم، مبتنی بر یافته های بخش نخست، تعابیر برآمده ...

در قلمروی زبان‌شناسی و شعرشناسی شناختی بهره گیری از ابزار استعاره در کالبدی شدن تجارب بشری همواره مورد توجه بوده است. در این رابطه، اندامهای بدن همواره به عنوان یک حوزه ی مبدأ در امر ساختارپردازی استعاری مفاهیمی متنوع در اغلب زبانها لحاظ می شده اند و در این امر از الگوهای فرهنگی هر زبان بهره برده اند. از این رو، پژوهش حاضر به جهت مطالعه ی تعامل میان نظام استعاری زبان، بدن و فرهنگ در زبان فارسی ...

با توجه به اهمیت روشمند نمودن تدوین فرهنگهای موضوعی و با عنایت به این نکته که تاکنون تلاش زیادی در این زمینه صورت نگرفته است ، پژوهش حاضر با استفاده از طرح پیشنهادی یارمحمدی (1378) به ارائه اصول تدوین فرهنگنامه های موضوعی پرداخته است . بدلیل گستردگی زمینه فعالیت رشته فعالیت رشته موضوعی خاص مورد بررسی، یعنی امداد و نجات ، بخش امداد جهت بررسی انتخاب و از میان آنها اصطلاحات کمکهای اولیه مورد تجزیه...

برجسته ترین وجه اعجاز کلام الهی ، جنبه فصاحت و بلاغت فوق العاده آن است . واژه گزینی آن شگفت انگیز است و ظرافت های بیشمار آن بسی عجیب. در همین راستا از دیرباز مبحث ترادف وعدم ترادف در قرآن که در ارتباطی تنگاتنگ با الفاظ زیبای قرآن قرار دارد ، بیان و بنیان و اندیشه متفکران عرصه علوم قرآن را به تکاپو واداشته است تا بدانجا که نظرات مختلفی را در این خصوص ابراز کرده اند. اما حق آنست که هیچ یک از واژه...

پژوهش حاضر بر این فرض استوار است که مفاهیم عاطفی‌ای که در نگاشت‌های استعاری مشابهت نشان می‌دهند، در حوزة واژگان، در تحولات ریشه‌شناختی نیز مشابهت نشان خواهند داد. برای ارزیابی این مسئله، پایگاه داده‌های زبان فارسی معاصر با کلیدواژه‌های برابری از حوزه‌های مفهومی ترس و خشم  جستجو شد. 899 عبارت استعاری مربوط به مفهوم‌سازی استعاری خشم و 600 عبارت استعاری مربوط به مفهوم‌سازی استعاری ترس به‌دست آمد. ...

هدف: از آنجایی که پژوهش‌های انجام شده روی کودکان دارای سندرم ویلیام مطرح می‌سازند که تنها تفاوت این کودکان یا کودکان طبیعی عدم درک استعاری است، این پژوهش سعی دارد با بررسی و مقایسه درک و کاربرد عبارات استعاری یدنمند این کودکان با کودکان طبیعی، به شناخت بهتری از درک استعاری این کودکان را ارائه کند. روش: این پژوهش به بررسی مقایسه‌ای ده کودک طبیعی (5/4 تا 5 ساله) و ده کودک دارای سندرم ویلیام (در ه...

حرمت شراب و باده در فرهنگ اسلامی موجب شده بحث‌های حافظ‌شناسان دربارۀ این پدیده در غزل حافظ به حوزۀ فقهی محدود شود و عمدتاً از دقت‌ در تعابیر هنری جایگزین آن غفلت شود. در این مقاله، تعابیر متعدد حافظ از شراب، متناسب با ساختار غزلیات وی، استخراج شده‌است. در تعابیر حافظ، عمدتاً طنزهایی نهفته‌است که علت کاربرد شراب را در غزل نشان می‌دهد. حافظ به اعتبار رازگشایی شراب، از تعابیر استعاری «پیش‌بین» و «سر...