چکیده این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی و با در نظر گرفتن کلیه احکام فقهی مرتبط با نظام خانواده و جامعه اسلامی، به بررسی مسائل جمعیتی در دو بعد فردی و حکومتی پرداخته است. لذا با تأکید بر فقه اسلامی، حکم تکلیفی افراد و وظایف حکومت در این زمینه را مورد ارزیابی و در نهایت با نقد برخی از قوانین و لوایح موجود در راستای مباحث جمعیتی حفظ مصالح جامعه را مورد هدف قرار داده است. از این روی به دلیل برداش...

هدف اصلی از نگارش این پایان نامه جمع آوری و نقد براهین مطرح شده در علم کلام اسلامی برای اثبات اصول دین است.توضیح آنکه در این نوشنار پس از اینکه مختصری توضیح در مورد تاریخ کلام و منطق بیان شد ، تعاریف و اصطلاحات مورد نیاز برای اثبات منطقی هر کدام از براهین مربوط به اصول دین آورده شده و در نهایت شکل منطقی هر کدام از براهین پیشنهاد می گردد. به عنوان مثال اگر برای اثبات خدا برهانی در کتب کلامی در ض...

دولت سامانی (261-389ق) در بالندگی و شکوفایی فرهنگ و تمدن ایرانی -اسلامی نقش مهم و ماندگاری ایفا کرده است. کلام و فلسفه نیز یکی از شکوفاترین وپررونق ترین دوره های خود را در خراسان و ماوراءالنهر، در این روزگار سپری نموده است.از این روی در این نوشتار کوشش شده زیرساخت ها و مبانی اجتماعی، تربیتی، فکری وفرهنگی حکمرانان سامانی و همچنین ساختار سیاسی، اقتصادی و اداری حکومت آنانبازبینی شود تا بر مبنای آن...

بحثی که در این رساله بررسی شده است صفات خدا در کلام اسلامی و مسیحی (قرون وسطی) است به این معنی که بحث توصیف در کلام اسلامی و مسیحی چگونه است. دیدگاه های مکاتب مختلف کلام اسلامی و کلام مسیحی در مورداین بحث چیست. معروفترین مکاتب کلام اسلامی معتزله اشاعره و امامیه می باشد در این رساله سعی شده است که دیدگاه هر مکتب را از نظر بزرگان آن مکتب بررسی شود. دیدگاه معتزله که عینیت ذات با صفات باشد از دیدگا...

شناخت چیستی و هویت دین در دین پژوهی معاصر اهمیتی شگرف دارد زیرا بسیاری از نزاع های پژوهشگران این عرصه با نوع تعریف آنها از دین پیوندی وثیق دارد و بدون ابهام زدایی از هویت دین ورود به بسیاری از چالش های دین شناسی نزاعی بی حاصل و عقیم است . این امر در جای جای عناوین دین پژوهی معاصر چون زبان دین ، عقل و دین ، کثرت گرایی دینی ، رابطه دین و آزادی ، دین و هنر ، دین و توسعه و سایر مباحث چالش زای موجود...

مسأله شر که به عنوان مسأله ای علیه وجود خداوند ادیان مطرح بوده است، هم از بعد نظری قابل طرح است هم از بعد عملی. در مسأله عملی شر، بعد عملی و کاربردی شرور درزندگی و تأثیر آنها بر ایمان انسانها مد نظر قرار می گیرد و این سوال پاسخ داده می شود که در مواقع رسیدن شرور، چطور ایمانمان را حفظ کنیم؟ در این مقاله، پس از شرح راه حل های فیلسوفان و متکلمان مسلمان به مسأله شر،کارآمدی راه حل های هریک بررسی شد...

قاعده لطف از قواعد مهم علم کلام است که کاربردهای متعددی در علم کلام و علم فقه دارد. طرفداران آن متکلمان امامیه و معتزله و متکلمان اشاعره از مخالفان این قاعده هستند . در تحقیق ، ضمن تعریف لغوی و اصطلاحی لطف و کاربردهای آن در علم کلام و علم فقه و بررسی دلائل و شبهات وارد بر این قاعده و نگرش این قاعده در آیات و روایات اسلامی ، در جستجوی این پرسش که مبنای عقلی این قاعده چیست به این پاسخ رسیدیم که د...

اسماء و صفات الاهی، از مباحث بسیار پردامنه الاهیاتی است و واژه «اسم» و مشتقات آن از واژه های بسیار پرکاربرد در علوم اسلامی (اعم از علوم نقلی و عقلی) است. بحث از مفهوم «اسم خدا» نقش تعیین کننده ای در موضوع گزاره های مربوط به مباحث اسمای الاهی دارد. این مقاله، پس از بررسی معنای اسم خدا در علوم مختلف اسلامی، از جمله علم کلام، فلسفه و عرفان اسلامی، تفاوت این معانی را می کاود. افزون بر نتایج مختلف د...

مرجئه از مهمترین فرقه های کلام اسلامی است که بواسطه تأثیر شگرفیکه در صورت بندی کلام اسلامی داشته است باید مورد معرفی بیشتر قرا رگیرد این فرقه اگر چه در واکنش به تندرویهای خوارج در باب نقش عملدر صورت بندی ایمان ظهور کرده است ، اماخود پایه گذار تفکر ایمان گراییدر عالم اسلام بوده است . یگانه انگاری ایمان و معرفت مبنای اصلیتفکرآنان را تشکیل می دهد و بی رنگ شدن نقش عمل در ایمان، باطنگرایی در دین، نس...