فرمان مورد نظر،از معدود اسنادی است که از زمان حکومت افغانها در ایران باقیمانده است.این سند،متعلق به اشرف افغان است و دارای سجع مهر و تاریخ به حکومت رسیدن وی در ایران می باشد و حاوی نکات مهمی از مسائل اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی آن دوره و همچنین شیوهء حکومتگری افغانها در ایران،نحوهء برخورد آنان با عامهء مردم،اصناف و کسبه و اقلیت های مذهبی،و قوانین وضع کردهء آنان در خصوص ازدواج اقغانها با ایرانیان،ا...

انقلاب مشروطیّت ایران، در طول تاریخ خود، حادثه ای شگرف محسوب می شود؛ زیرا این انقلاب، نقط? عطفی در تغییر نگرش جامع? ایرانی به اجتماع، سیاست، دانش، ادبیّات و... می باشد. در این دوره، شاعران و نویسندگان بزرگی ظهور کردند که هر کدام به نحوی در زمین? حوادث انقلاب مشروطیّت، آثاری از خود بر جای گذاشته اند؛ سیّد اشرف الدّین حسینی گیلانی، یکی از شاعران برجست? این دوره است که با زبان طنزگونه و عامّه پسند خود،...

موضوع این مقاله بررسی نمونه شَدّهای سه‌گانه‌ی مطرح شده در آثار عبدالقادر مراغی و فرزندش عبدالعزیر است. شَدّ معانی مختلفی داشته که در آثار شخصیت‌های مذکور به معنای کوک سازهای زهی از جمله عود بوده است. این کوک‌ها برآیند نغمات اصلی تعدادی از ادوار نغمگی، یا کوکی برای اداوار ایقاعی بوده‌اند. هدف از شکل‌گیری این گونه‌ها اتوس یا تأثیرگذاری بر مخاطبان از جمله گریه، خواب، خندادن و غیره بوده‌ است. در این تح...

فرهنگ یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین نهادهای اجتماعی است که تعیین‌کننده و تشکل‌دهنده‌ی کل نظام اجتماعی است و دارای ابعاد و زوایای گوناگون است. فرهنگ بومی مجموعه‌ای از ترانه-ها، اشعار، قصه‌ها، افسانه‌ها و آداب و رسوم اجتماعی و باورها و عقاید و ... هر جامعه است. نویسندگان معاصر زیادی به رمان بومی و اقلیمی روی آورده‌اند که این نوع رمان به کیفیت و مختصات جغرافیایی و بومی ناحیه‌ای وفادار است و بر محیط ...

کتاب مورد بررسی به قلم یکی از روحانیون حوزه علمیه نجف اشرف نوشته شده و هدف از آن، یادآوری درس‌هایی اخلاقی از سیره عملی و اخلاقی حضرت امام حسین(ع) است. از آن‌جا که تربیت اخلاقی، در رفتار ائمه اطهار: جایگاهی ویژه دارد، چنین دستوراتی در کلام حضرت امام حسین(ع) برای بالا بردن سطح اخلاقی همه انسان‌هاست. از این‌رو، گستره این‌گونه دستورات، تنها به مسلمانان محدود...

عبدالعزیز بن عبدالقادر مراغی، پس از افول تیموریان، از زادگاه خود هرات به بورسا و دربار سلطان محمد بن مراد عثمانی رفت و رسالۀ موسیقی خود، نقاوةالادوار، را به او تقدیم کرد. با این‌که کلیات مطالبی که عبدالعزیز در رسالۀ خود آورده، برگرفته از رسالات پدرش است، گاه توضیحات مفیدی در رسالۀ او دیده می‌شود. به‌علاوه، او از برخی ابتکارات خود در این کتاب سخن گفته است؛ مثلاً، از دو شعبه‌ای که خود ابد...

چکیده: در این پایان‏نامه، مقایسه‏ایی میان فکر و شعر میرزا علی اکبر طاهرزاده (معروف به صابر) (1862-1910) و سید اشرف‏الدین قزوینی (معروف به نسیم شمال) (1287 -1352 ق) انجام داده‏ایم. سید اشرف الدین از طریق روزنامه ی «ملا نصر‏الدین» به اشعار صابر دست‏رسی داشت و از آن اقتباس‏ها‏ی فراوان می کرد و اشعار آتشین خود را در انقلاب مشروطیت می سرود. اکثر مشابهت شعر این دو شاعر در مضامین و موضوعات اجتماعی و س...

عبدالعلی شکر* علی رضا فارسی نژاد**     تاریخ مدون نشان می دهد که از دوره یونان باستان دغدغه اصلی دانشمندان کشف اولین موجودی بود که پا به عرصه هستی نهاده است. ذهن محسوس نگر آن دوره، عناصری مادی همانند آب، آتش، هوا و مانند آن را در این جایگاه می دید. در دوره اسلامی فیلسوفان مشایی با استعانت از قواعد فلسفی، مانند قاعده الواحد و امکان اشرف به این نتیجه رسیدند که عقل، تنها گوهری است که به حکم این دو...

مقدمه: موضوع این جستار، مقایسه طنز اجتماعی دهخدا و سید اشرف‌الدین گیلانی می‌باشد. طنز یکی از گونه‌های ادبی زبان است که اساس آن بر تضاد و ناهماهنگی با نظام و قراردادهای ذهنی مخاطب بنا شده است. طنزپرداز با نیتی اصلاح‌گرانه، کاستی‌ها و معایب جنبه‌های مختلف زندگی را به شیوه مضحک و مبالغه‌آمیز به نمایش در می‌آورد. یکی از مضامین آثار طنزآمیز، طنز اجتماعی است که در آن نابسامانی‌ها و تیرگی‌های موجود در...

مقاله حاضر برای اجتناب از سوء فهم، مغالطه، سطحی نگری، تعمیم بی‌اساس و همچنین احتراز از احکام و کلیشه‌های مبتنی بر مدح و ذم، چه در قالب تمجید و تحسین‌های شورانگیز و یا تعرض‌های بی‌پروا تلاش می‌کند با اتخاذ رویکردی نقادانه و تحلیلی به بحث پیرامون صورت بندی رویکرد احمد اشرف و محمد علی همایون کاتوزیان در ارتباط با فراروایت غربی مدرنیته و بازنمایی از تاریخ بومی بپردازد. از این رو، معیار ارزیابی ما د...