مثنوی و غزلیات شمس هر دو اثر عرفانی است و وجوه مشترک فراوانی در آنها به چشم می خورد. 1)موارد و موضوعاتی که در مثنوی به تفصیل بیان شده و در غزلیات شمس به اجمال آمده است 2)موارد و موضوعاتی که شرح آن در غزلیات شمس به تفصیل و در مثنوی به اجمال بیان شده است. 3)مواردی که در مثنوی به تمثیل ذکر شده ولی در غزلیات شمس توصیف شاعرانه است. 4)موارد و موضوعاتی که در هر دو اثر از طریق تمثیل بیان شده است.

مولانا جلال الدین محمد بلخی، یکی از بزرگ ترین شاعران و عارفان ایرانی است. از میان آثار او، این دیوان کبیر و یا کلیات شمس است که بیانگر حالات شخصی او می باشد. در این دیوان مولانا سخنانی را به زبان آورده است که در حوزه ی شناخت ما قرار نمی گیرند و برای درک آنها، به تأویل و تفسیر نیاز داریم، بر این اساس، در پژوهش حاضر سعی شده، ابتدا به بررسی پیشینه ی هرمنوتیک و چند معنایی در غرب و در فرهنگ اسلامی پ...

عبـدالرحـمن ابن احمد ابن ملامحمد زنگنی متـخلص به خالص ( 1275-1212ه ق) یـکی از عارفان و علماء عاملِ نام آورِ زمان خویش است. وی دارای شهوداتِ عرفانی بوده که در شرح و بیان حالات خود، همچون اغلب عرفا دچار مشکلات زبان و عدم کفایت کلمات شده است. او تحت تأثیر از مـولوی، وحدت شهود را به زبان شاعرانه بیان کرده است. زیرا زبان شـعر، زبان هـنری اسـت و با وحدتِ ساختاری که در درونِ خود دارد جایی برای دو گویی وتضا...

بی تردید، ظهور انبیاء الهی و احکامی که آنان برای هدایت مردم از جانب پروردگار آورده اند یکی از دل مشغولی های اصلی اندیشمندان علوم انسانی از گذشته تاکنون بوده است. علما و متفکران در هر عصری همواره کوشیده اند تا چهارچوب نظری برای ارسال انبیا بیابند و فلسفه ی احکام را تبیین نمایند. این پژوهش درصدد است تا نشان دهد مولوی هم مانند تمام متفکران و عرفای بزرگ دیگر، انبیا را هادیان و مرشدان جوامع بشری می ...

این رساله ، پژوهشی است ، پیرامون «سیمای جامعه ، مشاغل و مناصب درباری در مثنوی معنوی» و تاثیر پذیری «مولانا جلال الدّین بلخی» از جامعه ی خود ، که تلاش شده ، نگرش وی را در مثنوی نسبت به آنها مطرح نماید . این رساله به ما خواهد گفت که:« بسیاری از مناصب و مشاغل مثنوی نماد چه ویژگیهای انسانی- اخلاقی قرار گرفته اند و عرفان مولوی از پرداختن بدانها چه هدفی را دنبال می کر ده است.» همچنین در می یابیم، منا...

پایان¬نامه حاضر، پژوهشی درباره¬ی کثرت¬گرایی دینی است یکی با توجه به تعالیم و آثار مولوی به عنوان عارف مسلمان و دیگر با توجه به دیدگاهها و صحبتهای اوشو به عنوان یکی از مدعیان روشن ضمیری در عصر حاضر می-باشد. هر یک از این دو نماینده تاریخ و فرهنگی متفاوت است. بعلاوه کثرت¬گرایی دینی که خود نیز مکتبی مستقل و پدیده¬ای معاصر می¬باشد. مولوی به عنوان عارف مسلمان که اسلام را به عنوان دین کامل و خاتم می¬پ...

دگرگونی های عظیم هرمنوتیک غربی در دو سده ی اخیر، سنتی بسیار نیرومند و پیشتاز پدید آورده که آگاهی ما را از فهم و رویکرد ما را به این پدیده و تمامی متعلقاتش از جمله تفسیر و تأویل و ترجمه و علوم متکی بر آنها دگرگون کرده است. با توجه به پیوند وثیق میان مثنوی معنوی و قرآن، می توان فرض کرد که مثنوی در تمام تعریضات و توضیحات و ارجاعاتش به این کتاب و نیز در موارد بی شماری که قسمت هایی از قرآن را مجدد...

دعا به معنی خواندن ،رغبت به سوی خدا و درخواست عنایت و استمداد از پروردگار است . همزمان با آفرینش انسان در روی زمین ، خالق هستی بخش در وجود وی نیاز به معنویات را نیز قرار داد. چون فطرتاً انسان که خلیفه الله در زمین است خداجو و کمال جو است. بنابراین یکی از نیازهای اساسی انسان معنویات و دعا است که بوسیله دعا می¬تواند مشکلاتی را که از طریق مادیات و در عالم مادی نمی¬تواند بر طرف کند به رفع آنان بپردا...

طنز بخش قابل توجهی از آثار ادبی را به خود اختصاص داده است. خیزش این نوع ادبی خصوصاً در قرن¬های ششم تا هشتم که جامعه تحولات عمیقی را پشت سر می¬گذارد، در جای خود، چشمگیر به نظر می¬رسد. این دوران که همزمان با اوج¬گیری عرفان و تصوف است، طنز در بیان دو گروه از شاعران نمودی قابل توجه به خود گرفت؛ گروهی از این شاعران که بیشتر با جنبه¬های واقع¬گرایی پیوند می خوردند و آرمان¬های اجتماعی را دنبال می¬کردند،...

حضرت میرسیدعلی همدانی یا به تعبیر صمیمانه مردم تاجیکستان «حضرت امیرجان»، از عرفای بزرگی است که اصول و مبانی تعلیماتش فراتر از حوزۀ فرهنگی و تمدنی اوست. در این مقاله، پس از ذکر شرح حالی کوتاه از این عارف وارسته، دربارۀ طریقه عرفانی او بحث شده و این سالک صاحب دل خوشه چین خرمن بزرگانی همچون خواجه عبدالله انصاری، شیخ اکبر محی الدین بن عربی، ابوحامد غزالی، شیخ فریدالدین عطار، سنایی غزنوی، مولانا جلا...