تعریف دقیق شعر و بیان چیستی و ماهیت آن با وجود تمام تلاش هایی که تا کنون در این باره صورت گرفته، هنوز به نتیجه ای قطعی و مسلّم نرسیده است؛ از افلاطون و ارسطو گرفته تا فلاسفه، ناقدان و ادیبان پس از آنان هر یک به نحوی کوشیده اند تا تعریفی جامع از شعر به دست دهند؛ شاعران، ادیبان و ناقدان گوناگون، درباره خاستگاه شعر و ماهیت آن، هدف شعر، زبان و تصویر شعر، کارکرد شعر و عوامل مؤثر در سرودن آن، خیال انگ...

این پژوهش به ادبیات زنان و ویژگیهای آن در عصر صدر اسلام پرداخته است. از آنجایی که نگارش تاریخ ادبیات عرب مرد سالار بوده ، یافتن آثار ادبی و شعری زنان در مواردی با مشکلات فراوانی روبرو بوده است . لیکن در دوران معاصر و در نتیجه ی مطالعات و پژوهشهای متعدد ، نقش زنان در ساحت شعر و ادبیات تا حدودی متجلی شده و تعداد قابل توجهی از منابع به بررسی شعر زنان پرداخته اند. با بررسی شعر زنان می توان دریافت ک...

درنگ شعری (caesura)، وقفه یا مکث در سطری از شعر است که میتوان آن را در اشعار زبانهای مختلف یافت؛ در شعر فارسی، تا کنون چندان به مبحث درنگ توجه نشده و رابطهی آن با وزن شعر، تبیین نگردیده است. در شعر عروضی فارسی، مهمترین محل ظهور درنگ های شعری، در حدفاصل دو مصراع بیت و در میانهی مصراعهایی است که وزن دوری دارند. این مقاله، به بررسی سایر درنگهای درونمصراعی پرداخته است. درنگها را میتوان بر اساس رابط...

از نقطه نظر ساخت گرایان نقش اصلی ادبیات آشنایی زدایی است که از طریق برجسته سازی ایجاد می شود. از نظر لیچ (1969) برجسته سازی به دو صورت شکل می گیرد: از طریق هنجارگریزی که خود به انواع واژگانی، نحوی، آوایی، معنایی، سبکی، زمانی، نوشتاری و گویشی تقسیم می شود و از طریق قاعده افزایی که به عنوان ابزار نظم-آفرین خود را در توازن و تکرار آشکار می سازد. هر چند نظم به تنهایی نمی تواند ابزار شعر آفرین به شم...

مانیفست و تلقی از آن در گفتمان شعر مدرن و پسامدرن فارسیچکیدهبین منتقدان، صاحب نظران و شاعران در زمینۀ شعرنوی فارسی سه تلقی نسبت به مانیفست (که گاه بیانیه نیز گفته شده) وجود دارد. نخست متونی که معمولاً از دیدگاه ها و اصول ادبی و هنری برگرفته و با امضای فرد یا افرادی، تحت عنوان مانیفست، بیانیه یا سایر عناوین مشابه منتشر شده اند. دوم متون منتشرشده ای که تحت عنوان های یادشدۀ پیشین منتشرنشده، لکن به ...

فرزانه خجندی از شاعره های هوشمند، فرهیخته و اندیشه ور تاجیک است که از زاویۀ اندیشه های پربار به زندگی می نگرد و از آن الهام می گیرد. او در کار شعر، ازقبل برای موضوع طرح نمی سازد؛ یعنی شعر را قالب نمی بندد، بلکه شعر اول در او می جوشد و آن گاه قالب یا شکل می گیرد. در این مقاله، زاویۀ نگاه، لطافت خیال، نازک خرامی اندیشه، زیبایی تصاویر و اصالت شعر این شاعرۀ تاجیک با ذکر نمونه هایی از اشعار او بررسی...

محمد الماغوط، نویسنده، شاعر، نمایشنامه نویس، روزنامه نگار، هنرمند تئاتر و تلویزیون، یکی از مطرح ترین شخصیت های فرهنگی معاصر ادبیات عربی است که تأثیر قابل توجّه و شگرفی در دنیای ادب و فرهنگ معاصر عربی به جای نهاده است. این شخصیت برخلاف دیگر نامداران ادبیات معاصر عربی هم چون نزار قبانی، بدر شاکر السیاب، البیاتی، ادونیس، محمود درویش و … و با وجود هم عصر بودن با آنان و نوآور بودن در شعر سپید عرب و ....

رساله حاضر تاثیر ضرورتهای شعری بر ساختمان آوایی کلمات در دفتر اول مثنوی مولوی را بررسی کرده است . ضرورت شعری از دیدگاه زبانشناسی عبارتست از تغییریافتن ساختمان آوایی کلمات به دلیل انطباق آنها بر یک قالب شعری معین . از آنجا که در شعر فارسی اوزان متنوعی وجود دارد، لذا ضرورت شعری می تواند در وزنهای مختلف به گونه هایی متفاوت بر روی یک رشته آوایی واحد عمل کند. وزن شعر در مثنوی فاعلاتن - رمل است که در...

قصه ی شعری قصه ایست در قالب شعر و یا شعری است که به صورت داستانی مطرح می شود، که هم از لحاظ طولی نسبت به قصه محدودتر و هم توانایی بیان یک داستان را داراست. این فن از دیرباز در شعر عرب به کار رفته و می رود، سیاب نیز از این فن در شعر خود بهره برده است و به گونه ای دلپذیر و شاعرانه داستانهایی را در اشعار خود گنجانده است به گونه ای که بر غنای شعر وی افزدوه است. قصه های شعری سیاب در زمینه های مخت...

پس از انقلاب ادبی نیما که ساختار و محتوای شعر کهن را به کلّی به هم زد، جریان ها و شاخه های متعددی از شعر نیمایی منشعب شد و با جریان ها و مکاتب ادبی غربی درآمیخت و وارد جامعه ی ادبی کشور شد. جریان شعر سپید یکی از موفّق ترینِ این جریان ها بود. جریان هایی مانند شعر موج نو و شعر حجم که تحت تأثیر مستقیم مکتب سوررئالیسم قرار داشتند، پس از شعر سپید شکل گرفتند، اشعاری که دارای معنای بسیار پیچیده و گاه دور...