در تمام فرهنگ ها و زبان ها، کتاب های آسمانی اصلی ترین آبشخور فکری پیروان آن ادیان بوده است و چون معجزه جاوید پیغمبر اسلام قرآن مجید (سخن) بوده، تأثیرگذاری آن بر افکار مسلمانان در خلق آثار ادبی از کتب آسمانی ادیان دیگر آشکارتر است. پس از قرآن مجید، سخنان رسول اکرم(ص) و امامان و پیشوایان دین، بیشترین تأثیر را بر آراء و افکار و خلق آثار ادبی شاعران و نویسندگان مسلمان داشته است. با آنکه محقّقان مکرّر...

رساله حاضر به عنوان وحی در ادیان ابراهیمی در صدد تبیین و بررسی مباحثی از قبیل مفهوم شناسس، اقسام، کیفیت نزول و ویژگی وحی در ادیان ابراهیمی است. هدف اصلی و اساسی در این نوشتار جستجو و یافتن پاسخ درست و مناسب به این پرسش است که وحی در ادیان ابراهیمی چیست؟ اشتراکات و اختلافات آن کدام است؟ برای یافتن و رسیدن به پاسخ دقیق بر آن شدیم تا وحی الهی، کیفیت نزول، ویژگی و اقسام آنرا در ادیان ابراهیمی بشناس...

نظریۀ انسان کامل در عرفان اسلامی و یهود برگرفته از متون مقدس (قرآن و تورات) و سنت‌های آن دو بوده است و تاریخی به بلندای تاریخ ادیان به صورت عام و تاریخ اسلام به صورت خاص دارد. پس از توحید و معرفۀالله، هیچ موضوعی به قدر و منزلت انسان‌شناسی مدنظر ادیان الهی نبوده است؛ زیرا انسان کامل و آدم قادمون مظهر اتمّ و جلوۀ اعظم الله و یهوه، جامع اسما، صفات و سفیروت، آغاز و فرجام هستی و قرآن و تورات ناطق است...

بنا بر گزارش ادیان ابراهیمی، خداوند با پیامبران خود سخن گفته‌است و نیز پیامبران با او سخن گفته‌اند. در برخی کتب مقدس این ادیان، گفتگوهای خداوند و انبیا آمده‌است. از جملة این کتب، قرآن و عهد عتیق می‌باشند. سخنان و گفتگوهایی که بین خداوند و پیامبران در دو کتاب قرآن کریم و عهد عتیق نقل شده‌است، چه شباهت‌ها وتفاوت‌هایی دارد؟ بررسی وجوه اشتراک و اختلاف آن‌ها حاصل تلاشی است که در این مقاله بدان پرداخ...

بین دین و اعتقادات مذهبی و زندگی اجتماعی انسان رابطه ی مستقیمی وجود دارد. اهمیت دین در حدی است که مضامین و مفاهیم آن در سبک زندگی انسان اثرگذار است. دین بر شاخص های مختلف اجتماعی از جمله رشد جمعیت تأثیر می گذارد. سرزمین  پهناور ایران با تاریخچه ای بسیار کهن در ادوار مختلف تاریخی دین های مختلفی را تجربه نموده است. به بیانی دیگر، تاریخ ایران آکنده از اختلاط و اتفاق میان عقاید و آرا و دین و دولت ا...

توحید اصل ادیان ابراهیمی است. این صفت الهی که همواره مرز ایمان و شرک بوده است، در سه دینِ ابراهیمیِ یهودیت، مسیحیت و اسلام تبلور یافته است. توحید در یهودیت و اسلام، توحید ناب است؛ اما توحید در مسیحیت، توحید تثلیثی است. یعنی تبلور سه اقنوم پدر، پسر و روح القدس در یک ذات (خدا). این مقاله بر اساس مطالب کتاب مقدس، قرآن و کلمات بزرگان این ادیان، درصدد تبیین این آموزة الهی در این سه دین است و پس از تبی...

پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که آیا فلسفة دین و الهیات موسوم به جهانی، می‌تواند با رویکرد اسلامی دنبال شود یا نه؟ فلسفة دین اجمالاً عبارت است از تأمل عقلی بیرون‌نگرانه در باب دین. این قسم معرفت، از سنخ فلسفه‌های مضاف و معرفت درجة دوم است و آشکارا از کلام (الهیات)، دین‌پژوهی و فلسفه متمایز است و با بهره‌گیری از توانایی عقل نظری، به ارزیابی معتقدات ادیان و پدیدار عمومی دین می‌پردازد. در این نوشتا...

قرآن مجید با عنوان «اهل کتاب» به یهودیان و مسیحیان اشاره می‌کند. همچنین گاهی عناوین «کسانی که به آنان کتاب دادیم» یا «کسانی که کتاب داده شده‌اند» را به‌کار می‌برد. از بعضی آیات، احکامی اجتماعی یا فردی برای مصادیق این عنوان استفاده شده است. حال پرسشی مطرح می‌شود که آیا این عنوان بسته‌ای است و تنها پیروان همین ادیان را شامل خواهد شد یا اینکه می‌توان معیاری ارائه داد که برخی از ادیان دیگر نیز، مشم...