در تاریخ ادبی هر ملتی سرآمدانی هستند که مبتکر بوده و به پیشرفت ادبیات کمک کرده اند، در عرصه داستان به معنای امروز نیز پیشگامانی هستند که در تحول ادبیات عرب تأثیرگذار بوده اند؛ و قالب های داستانی متنوعی را در مکتب های مختلف به عرصه ظهور رسانده اند. نجیب محفوظ از بزرگان داستان نویسی مصر است که قالب داستان را برای بیان اوضاع اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه برگزید و در مکتب واقع گرایی، اسلوبی جدید...

«رمان» بهترین قالب ادبی برای بیان دیدگاه­ها و انتقال و ترویج نامحسوس ایدئولوژی مورد نظر است و در این میان، ادیبان دغدغه­مندی چون «نجیب کیلانی» از این فرصت ادبی بهره جسته و احساس خویش را که درون مایه­ای اسلامی و هم راستا با تعالی روح و علو فضائل انسانی دارد، به رشتۀ تحریر درآورده­اند. پژوهش حاضر با رویکردی «متن گرا» و با تکیه بر روش «توصیفی – تحلیلی» به نقد و بررسی عناصر سازندۀ رمان «الذین یحترق...

تحلیل نشانه شناسانه متن ادبی زمینه درک بهتر آن را برای خوانند فراهم می آورد، به ویژه آنکه متن ادبی متنی پربار و سرشاز از معانی رمزی باشد. داستان «سفرنامه ابن فطومه»، نوشته نجیب محفوظ، مشهورترین رمان نویس عرب، داستانی رمزی و پرباری است که محتوا و ساختار آن متاثر از میراث کهن ادب عربی می باشد. درونمایه رمان یعنی: «سفر شهودی کشف حقیقت» بر گرفته از میراث صوفیه و ساختار آن برگرفته از سفرنامه نویسی ق...

نجیب کیلانی با نوشتن بیش از چهل رمان که رنگ وبوی اسلامی دارند، ازپیشگامان ادبیات اسلامی است. او اولین نویسنده ای است که در داستان های خود به مشکلات مسلمانان فراتر از مرزهای جهان عرب پرداخته است،و رمان های آوانگاردانه ی خود مثل«لیالی ترکستان»، «عذراءجاکرتا» و«عمالقه الشمال»را به این موضوعات اختصاص داده است.که حوادث آن ها -به ترتیب -در ترکستان،اندونزی ونیجریه اتفاق می افتد. رمان های مذکور تاریخی...

رمان های اجتماعی بیش از هر اثر دیگر می توانند بستری مناسب برای بازتاب حوادث و واقعیتهای جامعه باشند. رمان "قلبُ اللیل" از برجسته ترین آثار نجیب محفوظ است که به خوبی توانسته برخی حوادث و رویدادهای اجتماعی معاصر را در مصر بازتاب دهد. از جمله ی این حوادث مهم، تقابل میان سنّت و مدرنیته است که با هنرمندی و ظرافت خاصی در این رمان به تصویر کشیده شده است. مقاله-ی حاضر در صدد آن است که با روش توصیفی- تحلی...

چکیده: یکی از مهمترین نظریه های نقد ادبی معاصر، نظریه بینامتنیت (تناص) است. بن مایه این نظریه، بر آن استوار است که هر متنی با متون دیگر در تعامل است؛ و هر متنی، ترکیبی از متون گوناگون است. این سخن پایه و أساس نظریه ای گردید که ژولیا کریستیوا، ناقد فرانسوی، در قرن 20 میلادی آن را«intertextuality» نامید که معادل عربی آن «التناصّ» و به فارسی «بینامتنیت» ترجمه شده است. قرآن کریم، مهمترین میراث الهی...

چکیده: نویسندگان از رهگذر داستان به ارائه افکار و اندیشه های خاص خود و گاه جامعه می پردازند و چه بسا آثار داستانی آینه تمام نمایی است که واقعیت های جامعه را منعکس می سازد. نویسندگان عرب نیز نقش تعیین کننده ای درگستره ادبیات معاصر بر عهده دارند. از میان آنها نویسنده مصری نجیب محفوظ توانست با کسب جایزه نوبل حضوری فعال و پر ثمر در عرصه ادبیات معاصر جهان بیابد. چه آنکه او در آثار داستانی خویش با ...