چکیدهدرحقوق ایران تدلیس را به «فریب دادن طرف قرارداد در انگیزه ی اصلی یایکی ازجهات تراضی» تعریف می کنند. درقانون مدنی تدلیس عبارت است ازعملیاتی که موجب فریب طرف معامله شود.درفقه امامیه، مشتبه ساختن حقیقت امر برطرف مقابل تدلیس محسوب می شود و با توجّه به ضمانت اجرایی که برای تدلیس در نظر گرفته اند (خیارفسخ)،تدلیس عیب رضا تلقّی نشده و ایراد عقد مبتنی بر قواعد فقهی مثل «قاعده ی لاضرر»یا«قاعده ی غرور»...

در این مقاله سعی شده است که اخلاق اقتصادی قران کریم در سه محور تولید، توزیع و مصرف مورد بحث و بررسی قرار گیرد. اصول اخلاقی قران کریم در تولید عبارتند از ایمان به قدر الهی، اعتقاد به رزاقیت الهی و کار و تلاش. اصول اخلاقی قران کریم در توزیع، عبارت است از پرهیز از کم فروشی، ریا خواری، درونی، احتکار و رعایت عدل و انصاف است. این مقاله همچنین، اصول اخلاقی قران کریم در مصرف، بر سه محور افراطی، تفریطی ...

فقه حکومتی رویکردی جدید در فقه معاصر شیعه است که ناشی از نگرش حکومتی فقیه می باشد. فقه حکومتی نباید با مفاهیم مشابهی مثل فقه سیاسی یا اجتماعی اشتباه شود. فقه حکومتی برخلاف فقه فردی ناظر به فقهی است که مخاطبش فرد جدا از جامعه نیست. فقه حکومتی برمبنای مفهوم حقیقی جامعه، نظریه ی ولایت مطلقه ی فقیه و گسترده بودن حاکمیت دین در تمام عرصه های حیات بشر استوار شده است. مفاهیمی مثل مصلحت و عنصر زمان و مک...

حقوق اقتصادی که در آن روشها و اهداف مربوط به اقتصاد در حقوق به کار گرفته می­ شود، تحول بزرگی در حقوق برخی کشورها از جمله آمریکا ایجاد کرد. در این برداشت حقوقی، مفاهیمی مانند انتخاب معقول، ارزیابی سود و زیان قواعد حقوقی و غیره، با به کارگیری مفهوم نظم عمومی اقتصادی استفاده شده است. صاحب­ نظران این رشته معتقدند حقوق سنتی قابلیت انعطاف پذیری را در قبال متغیرهای اقتصادی و شرایط زمانی ندارد، اما حقو...

یکی از مباحث مهم در اقتصاد، تعیین قیمت‌از سوی دولت است و این تعیین قیمت تاثیر زیادی در اقتصاد دارد به گونه ای که تولید، عرضه، اشتغال و کل بازار را تحت تاثیر خود قرار می دهد. در نگاه اول قیمت گذاری از سوی دولت امر مناسب و به جایی به نظر می رسد و دولت ها نیز چه بسا به آن اقدام نمایند.در این مقاله به نظر اندیشمندان و فقهای شیعه توجه شده است که با توجه به ادلّه شرعی آیا تعیین قیمت را جایز می دانند؟د...

در این نوشته تلاش می‌کنیم تا ضمن بررسی جایگاه و حجّیّت عقل و توجه به عقل عملی در اندیشۀ سیاسی، نقش آن را در دگرگونی فقه سیاسی با تأکید بر دورۀ معاصر بررسی کنیم. سؤال اصلی آن است که نقش عقل در تحوّل فقه سیاسی شیعه چیست؟ و پاسخ آن است که عقل در تحوّل فقه سیاسی شیعه با توجه به روش خردورزانۀ اجتهاد و حجّیّت عقل در عرض دیگر منابع استنباط و کارکردهای آن در داورى نسبت به متون، گذر از ظواهر، کشف و تفسیر روزآ...

حکومت ممالیک، به‌رغم گذشته باشکوه خود، به تدریج دچار ضعف و در نهایت فروپاشی شد. کالبدشکافی این مسئله، همواره ذهن مورخان را به خود مشغول ساخته است. از این‌رو پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که مهم‌ترین عوامل اقتصادی مؤثر در سقوط ممالیک کدام‌اند؟ نوشتار پیش رو به روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع معتبر، دریافته است که ضعف و فروپاشی این حکومت، افزون بر زمینه‌های سیاسی مانند ف...

رسول خدا(ص) در مدینه در زمینه­های اقتصادی- دینی، سیاست‌های کلانی در جهت اعتلای تجارت اسلامی، توسعه اقتصادی و همچنین،  بازسازی بازار اتخاذ کرد. با اقدامات اصلاحی و بنیادی، امور تجاری- بازرگانی در درازمدت از انحصار یهودیان خارج شد و با تشویق مسلمانان به تجارت داخلی و خارجی، دریافت مالیات از بازار مسلمانان ممنوع شد. همچنین تجار به منزله مجاهدان راه خدا تلقی شدند و تجارت داخلی و خارجی بر پایه قوانی...

نظام مالی اسلامی بر خلاف نظام مالی متعارف، اخلاق‌محور است. از این رو، مهندسی نظام مالی اسلامی می‌باید بر پایۀ اصول و هنجارهای اخلاقی سامان یابد. این اصول و هنجارها که در منابع اصیل اسلامی مانند قرآن و سنت ذکر شده، حقوق و تکالیف شرکت‌کنندگان در یک نظام مالی اسلامی را مشخص می‌سازد و چهارچوب حقوق واحدهای دارای مازاد منابع (پس‌اندازکنندگان) و واحدهای دارای کمبود منابع (سرمایه‌گذاران) را روشن می‌کند...