چکیده: در طول تاریخ اجتهاد، نزاع های فراوانی در چگونگی وحد دخالت عقل در دین و کشف احکام وجود داشته است که بعد از غیبت امام دوازدهم آغاز شد. و باعث بوجود آمدن موضع گیری عقلی و نقلی در میان مسلمانان گردید و دو مکتب اصولی و اخباری شکل گرفت. نیاز روزافزون به استفاده از عقل به عنوان یک منبع استنباط حکم شرعی احساس می شد که در زمان آل بویه آشکار گردید. گروه اول که از آنها به عنوان گرایش اخباری یا فقه...

در جهان امروز, فعالیت‌های اجتماعی به شکل گروهی و شورایی انجام می‌گیرد. ابهام این است که آیا شورایی ‌شدن در امر اجتهاد و صدور فتوی, که تاکنون به طور فردی صورت می‌گرفت, میسر و ممکن است؟ ضرورتی برای این کار وجود دارد؟ فواید و پیامدهای مثبت یا منفی آن چیست؟ اجتهاد گروهی می‌تواند به معنای این باشد که افرادی که هنوز به اجتهاد نپرداخته‌اند گرد هم آیند و با کمک هم به اجتهاد بپردازند. در این صورت, باید...

شکل گیری اجتهاد دین شناختی جامع گفتمان ولایت در فقه سیاسی شیعه در دوره از مشروطیت به بعد، بسط ساخت و گفتمان حسبه را در حاشیه قرار داد. بیان ویژگی های این اجتهاد جدید و آثار آن، هر چه باشد، خیلی برای این پژوهش مهم نبود، بلکه آنچه در درجه اول اهمیت قرار دارد، بیان عوامل شکل گیری این اجتهاد است.این پژوهش همراه با ملاحظه بعضی از اصول معرفت شناسی و بایدها و نبایدهای مکتب هرمنوتیک، چارچوب نظری را طرا...

اجتهاد در اسلام مایة تحرّک است و از آنجا که باب آن همواره به روی همگان باز است، کسی که استعداد استنباط دارد می تواند، با فراهم شدن مقدّمات لازم و شرایط ضروری، اجتهاد نماید. از طرف دیگر، قواعد عام و کلیدی دین که فراگیرنده اند، روح دین را تشکیل می دهند و با مذاق شرع همسازی دارند. شناخت آنها در فهم اجزای شریعت نبوی ودرک احکام مترتّب بر بندگان ضروری است. مجموعة ویژگیهای موجود در شیوة استخراج احکام از ...

چکیده ندارد.

شیوه اجتهادی امام با نقادی اجتهاد مصطلح و با نگاه جامع و نظام وار به دین، در پیدایش «نظریه فقه حکومتی و نهادی» و نوزایی اندیشه سیاسی ایران نقش اساسی داشته است.اما با وجود اقبال فزاینده نسبت به اندیشه سیاسی امام: همچنان مبانی، مولفه ها و زوایای روشیِ اندیشه سیاسی امام مهجور و ناشناخته باقی مانده است. بدین لحاظ، پژوهش در زوایا و ابعاد روش اجتهاد امام، کاری بنیادی و تاثیرگذار است. از این رو مسأله ا...

این پژوهش ضمن بررسی بحث فقه در پی آن است به جایگاه اجتهاد و تقلید از دیدگاه فقه امامیه پرداخته و حوزه رفتار فردی و اجتماعی در زمینه عمل سیاسی را تبیین نماید. هدف از انتخاب این موضوع این بود که؛ دامنه شمول رابطه اجتهاد و تقلید تا کجا است. نگارنده بر این فرضیه تاکید کرده، که اجتهاد و تقلید همه شئون زندگی مسلمان از جمله فردی، اجتماعی و سیاسی را در بر گرفته، و در حوزه حکومتداری نیز بر دو شیوه ولایت...

هدف اصلی در این پژوهش، تبیین دیدگاه های امام خمینی(ره) در مورد سیره ی عقلا و در نهایت به دست آوردن معیارها و دستورالعمل هایی کاربردی برای اداره ی جامعه است. پر واضح است که با توجّه به جوهره ی اسلامی-شیعی اندیشه های حضرت امام، پایه ی این تحقیق نیز بر مبانی اسلامی-شیعی مبحث سیره ی عقلا استوار است. در ابتدای این پایان نامه، سعی بر این است که با نگاهی نظری و کلی به بررسی سیره ی عقلا و مترادفات آن و...

نقش اجتهاد صحیح در رسیدن به احکام شریعت نجات بخش اسلام بر هیچ کس پوشیده نیست؛ زیرا آگاهی به احکام اسلامی، مقدمه عمل به آن ها محسوب می شود. راه دست یابی به این احکام، مراجعه به منابع چهارگانه کتاب، سنت، اجماع و عقل است. اما از میان آن ها، این پژوهش به تبیین نقش عقل در اجتهاد و استنباط احکام شرعی پرداخته، و زمینه های ورود عقل به حوزه دین، و ارتباط عقل و اجتهاد را در جامعه اسلامی با استفاده از روش...