مقالة حاضر دربارة رابطة صادق هدایت و حزب توده ایران و تاثیر گفتمان چپ به‌واسطه این حزب بر آثار دورة دوم هدایت، یعنی آثاری که در دهة 1320 نوشت، به خصوص حاجی آقا است. در این مقاله، نشان می‌دهیم که چگونه گفتمان حزب توده در زمینه سرمایه داری بر نحوة شکل گیری شخصیت حاجی آقا در مقام تیپ سرمایه دار مؤثر بوده است. به‌عبارتی، چگونگی برساخته شدن یک شخصیت را از خلال گفتمانی مسلط نشان می‌دهیم و مشخص می‌کنی...

روحانیت ایران از انقلاب مشروطه تا به امروز ، حضور فعال و پررنگی در تحولات تاریخ معاصر ایران داشته است. پس از شهریور 1320 ش/1941م، و ایجاد فضای باز سیاسی ، عرصه ی فعالیت برای گروه های مختلف جامعه ی ایران مهیا شد . روحانیت نیز همچون دیگر احزاب و گروه ها فعالیت های خود را از سر گرفت . قدرت یافتن روز افزون حزب توده بعد از شهریور 1320ش/1941م، شاه و دربار را مجبور کرد تا در مقابله با آن ها نیروهای م...

چکیده اگرچه رویکرد غرب گرایانه در سیاست خارجی ترکیه از زمان آتاترک تا دوران جنگ سرد و پس از آن به عنوان رویکرد غالب مطرح بود؛ اما از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002، در کنار توجه به این دیدگاه رویکرد نگاه به شرق ترکیه نیز شدت بیشتری یافته است. استدلال اصلی این پژوهش این است که حزب عدالت و توسعه با دنباله روی از سیاست خارجی چند وجهی نه تنها به دنبال برقراری ارتباط با کشورهای غر...

با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002 نگاه تازه ای به مسئله کردها در ترکیه شکل گرفت. در مدت زمامداری این حزب تا سال 2014 روند رسیدن به یک صلح نهایی با کردها در مسیری دنبال می‌شد که بسیار امیدوارکننده بود؛ اما از این سال به بعد به یکباره جریان صلح و حل مسئله کردها روندی معکوس به خود گرفت و ناآرامی در بسیاری از مناطق کردنشین را به همراه آورد. سوال اصلی پژوهش این است که علل تغییر رفتار حزب...

هدف اصلی در این پژوهش این است که ضمن بررسی موضوع ولایت فقیه، علل و زمینه های طرح ولایت فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و واکنش های جریان های فکری همچون ملی گرایان، ملی مذهبی ها و اسلام گرایان نسبت به این مقوله مورد بررسی قرار گیرد. در همین راستا، سوال اصلی این است که «علل و زمینه های طرح ولایت فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران چه بود و چه واکنش هایی را در میان گروههای مختلف برانگی...

علی عسکر (علی اصغر) جانفدا، خاورشناس ورزیده، در سال 1926م در آذربایجان ایران چشم به جهان گشود و در سال 1942م به عضویت حزب توده درآمد. بعد از صدور فرمان بازداشت سران و اعضای «حزب تودۀ ایران» ازسوی رضاشاه، گروهی نیز موفق به فرار شدند. علی عسکر جانفدا ازجملۀ افرادی است که جلای وطن می کند و اتحاد شوروی را برای اقامت انتخاب می نماید. او تا سال 1951م به عنوان پناهنده سیاسی در شهر چهارجوی جمهوری ترکمن...

چکیده اصلی این مقاله تحلیل و تبیین روند چرخش گفتمان هویتی حاکم در ترکیه از کمالیسم به اسلام‏گرایی است. در این تحول گفتمانی، اسلام سیاسی با توجه به متغیرهای اجتماعی، تاریخی، ایدئولوژیکی و هویتی در جمهوری ترکیه، نقشی بسیار مهم را برعهده‏دارد. در این پژوهش، ضمن مرور مختصر عناصر هویتی ترکیه در دوره کمالیسم، به واکاوی تقابل گفتمان­های اسلام‏گرایی و کمالیسم و سرانجام علل هژمونیک‏شدن گفتمان اسلام‏گرای...

سه دهه پس از کودتای 28 مرداد 1332، دولت پهلوی با جریان فکری مخالفی مواجه شد که طیفی از اقشار به ویژه نسل جوان و تحصیل کرده را به خود جذب کرده بود. این جریان که برآمده از نظام فکری مارکسیسم بود، در دو تشکل حزب توده ایران و سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران نمودار شد: حزب توده که از اوایل دهه 1320 فعالیت خود را آغاز کرده بود، جریان چپ سنتی را نمایندگی می کرد و چریک‌های فدایی خلق ترجمان چپ رادیکال ب...

چکیده ترکیه نخستین کشور مسلمان خاورمیانه است که در سال 1949 اسرائیل را به رسمیت شناخت و روابط دیپلماتیک با آن کشور برقرار کرد. از روابط ترکیه و اسرائیل، همواره به عنوان یک رابطه استراتژیک نام برده می شود. روابط این دو کشور، یک رابطه عمیق است که با وجود تغییرات سیاسی در ترکیه و روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه همچنان ادامه یافت. حزب عدالت و توسعه ترکیه که از بقایای حزب منحل شده فضیلت، تشکیل شد و د...