ابن ابی الحدید؛بزرگ و نامی اهل تسنن قرن هفتم هجری ‘ هفت چکامه زیبا در مدح علی (ع) سروده است که به ((قصاید علویات سبع)) شهرت دارد.شاعر در این قصاید به گونه ای چهره پرفروغ آن حضرت را به تصویر کشیده است که در وصف نمی گنجد. در این نوشتار با ذکر نمونه هایی از ابیات این قصاید به تبیین و نقد و بررسی اهم موضوعاتی که شاعر در این اشعار درباره مقام شامخ علی (ع) مطرح کرده ‘ پرداخته شده و دورنمایی از چهره ...

"عاشورا پژوهی" از جمله موضوعات مهمی است که از قرن ها پیش تا به امروز همواره مورد عنایت صاحب نظران واقع شده است. پژوهش حاضر نیز کاوشی است در همین راستا است که با محوریت کتاب مناقب ابن شهرآشوب - به عنوان یکی از معتبرترین آثار قرن ششم- و با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانه ای سامان یافته است. پژوهش حاضر می کوشد تا ضمن ابهام زدایی از برخی ابعاد این حماسه ، به بررسی صحت و سق...

حیات سیاسی امام حسن(ع)، به ویژه مصالحه آن حضرت با معاویه که بر اساس اندیشه اعتقادی شیعه از مشروعیت سیاسی بی‌بهره بود، از دیرباز مایه گفت و گوهای بسیاری چه از جهت چرایی شکل گیری و چه از حیث چگونگی آن بوده است. در این نوشتار، این مقوله بر اساس دیدگاه ابن ابی الحدید در کتاب شرح نهج‌البلاغه، پی گرفته و نشان داده شده که از منظر او، به عنوان نویسنده‌ای با گرایشات سنی معتزلی، جریان مصالحه آن حضرت، تاب...

عمرو بن خالد واسطی معروف به «ابو خالد واسطی» و «عمرو بن ثابت بن هرمز» مشهور به «عمرو بن ابی المقدام» دو تن از راویان حدیث در قرن دوم هجری اند. در بارۀ گرایش فکری این دو تن، بین رجالیان امامی اتفاق نظر وجود ندارد. مقالۀ حاضر می کوشد گرایش فکری این دو را با تکیه بر قراین تاریخی معلوم سازد. یکی از ملاک های مهمی که به این منظور به کار گرفته می شود، توجه به محتوای اخباری است که از اینان نقل شده است....

شاهنامه اثر گرانقدر استاد طوس است و حماسه ای اساطیری پهلوانی و تاریخی است که آن را در شمار برترین حماسه های جهان قرار داده اندو پس از فردوسی سرایندگان بسیاری به تقلید از تقلید از شاهنامه متون حماسی پدید آوردند یکی ازین متون داستان بهمن نامه اثر ایرانشاه ابن ابی الخیر است که در این پژوهش با شاهنامه مورد مقایسه قرار می گیرد . در این تحقیق علت برتری شاهنامه بر بهمن نامه بررسی گردیده است.

آغاز شکل گیری دانش تفسیر قرآن به زمان پیامبر اسلام( بازمی گردد که خود آن حضرت جمعی از صحابه را در این زمینه تربیت نمود؛ بعد از ایشان، صحابه بزرگ عهده دار تفسیر قرآن بوده اند، که از میان آن ها امام علی( به عنوان سرآمد مفسران قرآن، ابن مسعود، ابی بن کعب و ابن عباس از شهرت بیشتری برخوردار گردیدند؛ علمای اهل سنت درباره امیرالمومنین در حوزه تفسیر قرآن کریم، از تعبیراتی استفاده کرده اند که نشان می ده...

أصیبَ الأدب العربیُ طیله القرون الطویله بجمود فی الأغراض والمعانی ولکن عندما بدأ العصر العباسی بدأت معه ثوره علمیه لم یسبق لها مثیل فی تاریخ الادب العربی. فانبری شعراء فی هذا العصر یواکبون هذه الثوره العلمیه محاولین إدخال ثمراتها فی شعرهم وکانت هذه خطوهً مبارکه نحو ازدهار الادب العربی لکن سرعان ما رجعت العقلیه العربیه القدیمه فسیطرت علی قرائح الشعراء ومع هذا هناک شعراء استثمروا انتشار العلم والمعر...

از آنجا که نهج البلاغه، متنی ادبی در حد اعلای بلاغت است، و از سویی واژه، بن مای? ادبیات به شمار است، ناگزیر، شارح می بایست، پیش از هر اقدامی، به تفسیر الفاظ غریب و بیان مفردات آن همت ورزد. ابن ابی الحدید نیز به عنوان بزرگترین و مشهورترین شارح این کتاب ارزشمند و ماندگار، به تفسیر واژگان و بیان الفاظ غریب آن توجه ویژه ای مبذول داشته، و اساس شرح خود را بر آن نهاده است. از این رو، در این مقاله، به ...

تشیع دوازده امامی ادوار متعددی را پشت سر گذاشته است. ادوار اولیه تاریخ امامیه طبیعتاً بیشتر با گسترش ظاهری آن و نیز با امر مهم تدوین جوامع حدیثی گره خورده است. به تدریج، با تثبیت چارچوب فکری، این آیین خود را مواجه با معارف مختلف، نظیر گرایش های مختلف فقهی، کلامی، فلسفی و عرفانی دید. دو نحوه کلی در این مواجهه متصوّر است: یکی طرد و تفکیک و دوم جمع و تطبیق. ابن ابی جمهور احسایی از آن دسته علمای شیعی...