آغاز شکل گیری دانش تفسیر قرآن به زمان پیامبر اسلام( بازمی گردد که خود آن حضرت جمعی از صحابه را در این زمینه تربیت نمود؛ بعد از ایشان، صحابه بزرگ عهده دار تفسیر قرآن بوده اند، که از میان آن ها امام علی( به عنوان سرآمد مفسران قرآن، ابن مسعود، ابی بن کعب و ابن عباس از شهرت بیشتری برخوردار گردیدند؛ علمای اهل سنت درباره امیرالمومنین در حوزه تفسیر قرآن کریم، از تعبیراتی استفاده کرده اند که نشان می ده...

بررسی و روش شناختی شروح نهج البلاغه سبب آشنایی با دیدگاهها و رویکردهای مختلف برای انتخاب و فهم بهتر نهج البلاغه است که محققان و مخاطبان دارای اهمیت زیادی است و خوانندگان را برای دستیابی به اهداف مورد نظر و شناسایی شرح بهتر هدایت می نماید. قطب راوندی از شارحان متقدم که شرح وی از اولین شروح در نهج البلاغه به شمار می رود که شارحان پس از وی خوشه چین خرمن وی بوده اند. این شرح هرچند شرحی ترتیبی و کام...

یکی از شاخه های قرآن پژوهی علم قرائت است. این علم به دنبال تعیین قرائت صحیح قرآن، مطابق با قرائت پیامبر گرامی اسلام(ص)، است. از صاحبان مکتب در این زمینه هفت نفر برگزیده و به قرّاء سبعه مشهور شدند : ابو عمرو بن علاء، حمزه بن حبیب زیّات، عاصم بن ابی النجود، کسائی، ابن کثیر، ابن عامر و نافع.

فهم صحیح از کلام امیرمؤمنان(ع)در گرو یافتن ابزار و مقدمات ورود به آن است که نیازمند دقت صحیح و شایسته­ای است. به ­کارگیری این ابزار برای شرح متن نهج ­البلاغة می­تواند سهمی به­ سزا و تعیین­ کننده داشته باشد تا کلام امام علی(ع)صحیح تبیین شده و برتر تفسیر شود. اشراف بر منبع و سند، شناخت فضاوجغرافیای سخن، بیان سبب صدور، اهتمام به یافتن تاریخ ایراد کلام، مشخص ساختن مخاطب و شخصیت­های گوناگون و نیز ار...

نزل القرآن الکریم یلقی الضوء علی جمیع مراحل معرکه أحد ویدلی بتعلیقات تصرح بالأسباب التی ادت إلی الخساره الفادحه وأبدی النواحی الضعیفه التی لم تزل موجوده فی طوائف أهل الإسلام بالنسبه إلی واجبهم، فی مثل تلک المواقف الحاسمه وکذلک بیّن القرآن الأهداف السامیه التی تمتاز بها هذه الأمه، کما تحدث القرآن الکریم عن مواقف المنافقین وفضحهم وأبدی ما کان فی باطنهم من العداوه لله ورسوله وللمومنین، مع إزاله الش...

در این پژوهش، اندیشه ها ی کلامی محمّد بن ابی عمیر بر اساس روایات اعتقادی نقل شده از وی، بررسی می گردد. او از مردان بزرگ و مورد اعتماد علمای مکتب و ناقل روایت های فراوان در متون کهن می باشد. در گذشته راویان شاخص و موثق فقط روایاتی را نقل می کردند و به دیگران اجازه نقل آنها را می-دادند که مورد پذیرش آنها بود و از نقل روایاتی که قبول نداشتند، امتناع می نمودند. بنابراین بررسی روایات آنان، راهی منا...

مدح پیامبر(ص) و اهل بیت(علیهم السلام) در اسلام و خصوصاً در شعر شاعران جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. ابن ابی خصال، از جمله شاعرانی است که در این زمینه اشعار قابل توجّهی سروده است. این پایان نامه با عنوان "ترجمه و شرح ادبی موضوعی خصالیات ابن ابی خصال" به بررسی اشعار ابن ابی خصال در خصالیات می پردازد. خصالیات، بازتاب احساسات حقیقی شاعر و شناسنامه ی حیات و عقاید اوست که از صدقِ عاطفه برخور...

از آنجا که مجلس وعظ یکی از نشست‌ها و حلقه‌های فرهنگی تربیتی در میان صوفیان محسوب می‌شد در اینگونه مجلس‌ها، واعظی در جمع حاضران و مستمعان با موضوعیّت وعظ و ارشاد و پند و اندرز سخن می‌گفت به آن سخنان نیز اصطلاحاً مجلس گفته‌اند. نظیر روزی شیخ ابوسعید قدس الله روحه العزیز در نیشابور مجلس می‌گفت. هدف از این پژوهش آگاهی از مجالس صوفیه، کیفیت برگزاری آن‌ها و شناخت زبانِ خطابه و همچنین بررسی موضو...

ابن أبی الحدید، شارح معروف نهج البلاغه، هفت قصیده سروده که بیشتر ابیاتش در مدح امام علی (ع) وذکر فضایل ایشان است. این قصاید مجموعاً به نام "علویات سبع" مشهور است. نامبرده با توجه به آیات وروایات، اقدام به ذکر برخی از فضایل امام علی (ع) در قالب شعر نموده است. برخی از ابیات "علویات سبع" که به این فضایل اشاره می نماید همراه با ترجمه بیت، شرح روایی، وذکر روایات مربوطه، در این مقاله گنجانده شده است.